پرش به محتوا

تلخيص الأدلة لقواعد التوحيد: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>'
جز (جایگزینی متن - '== وابسته‌ها ==' به '==وابسته‌ها==')
جز (جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>')
خط ۳۹: خط ۳۹:
محقق در ادامه به زندگی [[صفار، ابراهيم بن اسماعيل|صفار]] پرداخته، سپس توضیح مهم‎ترین مباحث کتاب را در سه فصل ارائه نموده است.
محقق در ادامه به زندگی [[صفار، ابراهيم بن اسماعيل|صفار]] پرداخته، سپس توضیح مهم‎ترین مباحث کتاب را در سه فصل ارائه نموده است.


فصل اول را به اسماء الله الحسنی اختصاص داده است. او در این‎باره می‎گوید: اهل سنت و حدیث، به‎خلاف اسماعیلیه، معتقدند که خداوند دارای اسم است<ref>همان، ص53-54</ref>. قرآن، سنت و اجماع بر این مدعا گواهی می‎دهند؛ زیرا در قرآن آمده: '''وَ لِلّٰهِ اَلْأَسْمٰاءُ اَلْحُسْنىٰ فَادْعُوهُ بِهٰا وَ ذَرُوا اَلَّذِينَ یلْحِدُونَ فِي أَسْمٰائِهِ سَيجْزَوْنَ مٰا كٰانُوا يعْمَلُونَ''' (اعراف‏: 180) و پیامبر در این زمینه فرموده است: «لله تسعة و تسعون اسما، مائة غیر واحد؛ من أحصاها دخل الجنة» <ref>ر.ک: همان، ص54</ref>.
فصل اول را به اسماء الله الحسنی اختصاص داده است. او در این‎باره می‎گوید: اهل سنت و حدیث، به‎خلاف اسماعیلیه، معتقدند که خداوند دارای اسم است.<ref>همان، ص53-54</ref>. قرآن، سنت و اجماع بر این مدعا گواهی می‎دهند؛ زیرا در قرآن آمده: '''وَ لِلّٰهِ اَلْأَسْمٰاءُ اَلْحُسْنىٰ فَادْعُوهُ بِهٰا وَ ذَرُوا اَلَّذِينَ یلْحِدُونَ فِي أَسْمٰائِهِ سَيجْزَوْنَ مٰا كٰانُوا يعْمَلُونَ''' (اعراف‏: 180) و پیامبر در این زمینه فرموده است: «لله تسعة و تسعون اسما، مائة غیر واحد؛ من أحصاها دخل الجنة» <ref>ر.ک: همان، ص54</ref>.


ایشان می‎گویند: این اسماء، توقیفی هستند و بر هیچ‎کس جایز نیست که از جانب خویش نامی برای خداوند انشا کند<ref>ر.ک: همان، ص56</ref>. در این میان معتزله اعتقادی به توقیفی بودن اسماء الهی ندارند و اشاعره نیز همچون ماتریدیه آن‎ها را توقیفی می‎دانند<ref>ر.ک: همان، ص57</ref>.
ایشان می‎گویند: این اسماء، توقیفی هستند و بر هیچ‎کس جایز نیست که از جانب خویش نامی برای خداوند انشا کند<ref>ر.ک: همان، ص56</ref>. در این میان معتزله اعتقادی به توقیفی بودن اسماء الهی ندارند و اشاعره نیز همچون ماتریدیه آن‎ها را توقیفی می‎دانند<ref>ر.ک: همان، ص57</ref>.


[[صفار، ابراهيم بن اسماعيل|صفار]] درباره صفات الهی می‎گوید: نظرات عالمان در این موضوع بسیار متفاوت است؛ به‎گونه‎ای که باعث نزاع در بین آن‎ها شده است<ref>ر.ک: همان، ص83</ref>. در اعتقاد معتزله مبنی بر اثبات اسماء و نفی صفات تناقض شدید وجود دارد<ref>ر.ک: همان، ص85</ref>.
[[صفار، ابراهيم بن اسماعيل|صفار]] درباره صفات الهی می‎گوید: نظرات عالمان در این موضوع بسیار متفاوت است؛ به‎گونه‎ای که باعث نزاع در بین آن‎ها شده است.<ref>ر.ک: همان، ص83</ref>. در اعتقاد معتزله مبنی بر اثبات اسماء و نفی صفات تناقض شدید وجود دارد<ref>ر.ک: همان، ص85</ref>.


محقق در انتهای بخش اول به چند ویژگی کتاب اشاره می‎‎کند که برخی از آن‎ها چنین است:
محقق در انتهای بخش اول به چند ویژگی کتاب اشاره می‎‎کند که برخی از آن‎ها چنین است:
خط ۵۶: خط ۵۶:
نویسنده درباره چرایی آفرینش جهان می‎نویسد: امکان ندارد که آفرینش جهان به‎خاطر علتی باشد؛ زیرا آن علت، یا قدیم است یا حادث؛ پس اگر قدیم باشد و آن علت قدیم هم ذات خداوند باشد، امکان ندارد که ذات باری علت باشد؛ چون این موجب قدم جهان خواهد بود... و اگر حادث باشد، آن امر حادث، چیزی را بر خدا واجب نموده و این محال است و نیز علت مزبور، در حدوثش خواهان علتی دیگر خواهد بود و این امر تا بی‎نهایت ادامه خواهد یافت..<ref>ر.ک: متن کتاب، ص297-298</ref>.
نویسنده درباره چرایی آفرینش جهان می‎نویسد: امکان ندارد که آفرینش جهان به‎خاطر علتی باشد؛ زیرا آن علت، یا قدیم است یا حادث؛ پس اگر قدیم باشد و آن علت قدیم هم ذات خداوند باشد، امکان ندارد که ذات باری علت باشد؛ چون این موجب قدم جهان خواهد بود... و اگر حادث باشد، آن امر حادث، چیزی را بر خدا واجب نموده و این محال است و نیز علت مزبور، در حدوثش خواهان علتی دیگر خواهد بود و این امر تا بی‎نهایت ادامه خواهد یافت..<ref>ر.ک: متن کتاب، ص297-298</ref>.


نویسنده در بحث شروط ایمان، بسیاری از مسلمانان را که عقاید آنان با وی متفاوت بوده، کافر دانسته است. او شیعیان را که خلافت و امامت ابوبکر را نپذیرفته‎اند، کافر خوانده، به این دلیل که خلافت ابوبکر با اجماع صحابه ثابت شده است<ref>ر.ک: همان، ص519</ref>.
نویسنده در بحث شروط ایمان، بسیاری از مسلمانان را که عقاید آنان با وی متفاوت بوده، کافر دانسته است. او شیعیان را که خلافت و امامت ابوبکر را نپذیرفته‎اند، کافر خوانده، به این دلیل که خلافت ابوبکر با اجماع صحابه ثابت شده است.<ref>ر.ک: همان، ص519</ref>.


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
خط ۶۵: خط ۶۵:
عناوینی که در کتاب آمده توسط محقق در نظر گرفته شده است.
عناوینی که در کتاب آمده توسط محقق در نظر گرفته شده است.


در پاورقی‎ها علاوه بر اختلاف نسخ، شرح و توضیح لغات، توضیح اصطلاحات و ملل و فرقه‎های مختلف، توضیح و معرفی اماکن و مدن، مستند کردن آیات و روایات و اقوال، ترجمه اعلام و... آمده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص112-113</ref>.
در پاورقی‎ها علاوه بر اختلاف نسخ، شرح و توضیح لغات، توضیح اصطلاحات و ملل و فرقه‎های مختلف، توضیح و معرفی اماکن و مدن، مستند کردن آیات و روایات و اقوال، ترجمه اعلام و... آمده است.<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص112-113</ref>.


فهرست محتویات در ابتدا و فهرست منابع و مصادر در انتهای کتاب آمده است.
فهرست محتویات در ابتدا و فهرست منابع و مصادر در انتهای کتاب آمده است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش