الكامل في أصول‌الدين في اختصار الشامل في أصول‌الدين: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>'
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
جز (جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>')
خط ۲۹: خط ۲۹:
'''الكامل في أصول الدين في اختصار الشامل في أصول الدين'''، اثر [[ابن امير الحاج، موسي بن محمد|ابن امیرالحاج موسی بن محمد تبریزی]] (1270-‎1333ق)، برگزیده‎ای است از کتاب «الشامل في أصول الدين»، اثر [[امام‌الحرمین، عبدالملک بن عبدالله|امام‎الحرمین عبدالملک بن عبدالله جوینی]] (متوفی 478ق).
'''الكامل في أصول الدين في اختصار الشامل في أصول الدين'''، اثر [[ابن امير الحاج، موسي بن محمد|ابن امیرالحاج موسی بن محمد تبریزی]] (1270-‎1333ق)، برگزیده‎ای است از کتاب «الشامل في أصول الدين»، اثر [[امام‌الحرمین، عبدالملک بن عبدالله|امام‎الحرمین عبدالملک بن عبدالله جوینی]] (متوفی 478ق).


«الشامل في أصول الدين»، کتابی است در بیان اصول دین و عقاید اشاعره که دایرةالمعارفی در علم کلام، محسوب شده و [[امام‌الحرمین، عبدالملک بن عبدالله|جوینی]] در آن، به بیان فروع علم پرداخته و احتمال می‎رود که در آن، به شرح کتاب «لمع الأدلة» و توسعه موضوعات و ادله و مناقشه در آن، اقدام نموده و آراء فرق و مذاهب دیگر، از جمله معتزله و کرامیه را نقل و نقد نموده و به تقویت مذهب اشاعره پرداخته است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ج1، ص48</ref>.
«الشامل في أصول الدين»، کتابی است در بیان اصول دین و عقاید اشاعره که دایرةالمعارفی در علم کلام، محسوب شده و [[امام‌الحرمین، عبدالملک بن عبدالله|جوینی]] در آن، به بیان فروع علم پرداخته و احتمال می‎رود که در آن، به شرح کتاب «لمع الأدلة» و توسعه موضوعات و ادله و مناقشه در آن، اقدام نموده و آراء فرق و مذاهب دیگر، از جمله معتزله و کرامیه را نقل و نقد نموده و به تقویت مذهب اشاعره پرداخته است.<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ج1، ص48</ref>.


این کتاب، دربردارنده موضوعات مختلفی‎است که هرکدام، «کتاب» نامیده شده و عبارتند از: كتاب النظر، كتاب التوحيد، كتاب العلل، كتاب الصفات، كتاب الإرادة، كتاب القدرة، كتاب النبوات، كتاب إبطال القول بالتولد، كتاب الرد علی الطبائعيين و كتاب العلل و التجويز. [[امام‌الحرمین، عبدالملک بن عبدالله|جوینی]] مباحث کتاب را به اسلوب فلسفی عرضه نموده و از اصطلاحات فلاسفه، مانند جزء، جسم، حرکت، سکون، تداخل و جهت، علل و اسباب، عرض و جوهر در مناقشه با کرامیه، استفاده کرده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
این کتاب، دربردارنده موضوعات مختلفی‎است که هرکدام، «کتاب» نامیده شده و عبارتند از: كتاب النظر، كتاب التوحيد، كتاب العلل، كتاب الصفات، كتاب الإرادة، كتاب القدرة، كتاب النبوات، كتاب إبطال القول بالتولد، كتاب الرد علی الطبائعيين و كتاب العلل و التجويز. [[امام‌الحرمین، عبدالملک بن عبدالله|جوینی]] مباحث کتاب را به اسلوب فلسفی عرضه نموده و از اصطلاحات فلاسفه، مانند جزء، جسم، حرکت، سکون، تداخل و جهت، علل و اسباب، عرض و جوهر در مناقشه با کرامیه، استفاده کرده است.<ref>ر.ک: همان</ref>.


این کتاب، با تحقیق [[عبدالمنعم، جمال عبدالناصر|جمال عبدالناصر عبدالمنعم]] چاپ و عرضه شده است. در ابتدای کتاب، مقدمه مفصلی از محقق در دو قسمت آورده شده است. قسمت اول، خود شامل دو بخش بوده که در بخش نخست، ضمن اشاره به اهمیت تراث و جایگاه آن، به موضوعات زیر پرداخته شده است: علم اصول دین؛ رکود علم کلام؛ اصول شش‎گانه ایمان؛ تعریف اصطلاحات مذکور در بحث؛ زندگی‎نامه [[امام‌الحرمین، عبدالملک بن عبدالله|جوینی]] و ابن امیر؛ اهمیت کتاب «الشامل في أصول الدين» و اقدامات تحقیقی صورت‎گرفته در کتاب. محقق همچنین در این قسمت از مقدمه، به دلایل برگزیدن این اثر به‎منظور تحقیق، اشاره کرده است که عباتند از اینکه:
این کتاب، با تحقیق [[عبدالمنعم، جمال عبدالناصر|جمال عبدالناصر عبدالمنعم]] چاپ و عرضه شده است. در ابتدای کتاب، مقدمه مفصلی از محقق در دو قسمت آورده شده است. قسمت اول، خود شامل دو بخش بوده که در بخش نخست، ضمن اشاره به اهمیت تراث و جایگاه آن، به موضوعات زیر پرداخته شده است: علم اصول دین؛ رکود علم کلام؛ اصول شش‎گانه ایمان؛ تعریف اصطلاحات مذکور در بحث؛ زندگی‎نامه [[امام‌الحرمین، عبدالملک بن عبدالله|جوینی]] و ابن امیر؛ اهمیت کتاب «الشامل في أصول الدين» و اقدامات تحقیقی صورت‎گرفته در کتاب. محقق همچنین در این قسمت از مقدمه، به دلایل برگزیدن این اثر به‎منظور تحقیق، اشاره کرده است که عباتند از اینکه:
خط ۴۱: خط ۴۱:
در بخش دوم مقدمه، به مهم‎ترین مسائل مطالعاتی مربوط به کتاب «الكامل» اشاره شده است که ده موضوع زیر را به خود اختصاص داده است: سلف و اشاعره بین عقل و نقل؛ صفات الهی؛ قضا و قدر و مسئولیت انسان در قبال اعمال خود؛ کلام الهی؛ حسن و قبح بین عقل و نقل؛ خبر واحد؛ نبوت بین مؤیدین و منکرین؛ خدمت [[امام‌الحرمین، عبدالملک بن عبدالله|جوینی]] به مذهب اشعری؛ مقدار تأثیرپذیری [[امام‌الحرمین، عبدالملک بن عبدالله|جوینی]] از فلسفه و معتزله و رجوع [[امام‌الحرمین، عبدالملک بن عبدالله|جوینی]] از کلام و بازگشت به مذهب سلف<ref>ر.ک: همان، ص61-‎150</ref>.
در بخش دوم مقدمه، به مهم‎ترین مسائل مطالعاتی مربوط به کتاب «الكامل» اشاره شده است که ده موضوع زیر را به خود اختصاص داده است: سلف و اشاعره بین عقل و نقل؛ صفات الهی؛ قضا و قدر و مسئولیت انسان در قبال اعمال خود؛ کلام الهی؛ حسن و قبح بین عقل و نقل؛ خبر واحد؛ نبوت بین مؤیدین و منکرین؛ خدمت [[امام‌الحرمین، عبدالملک بن عبدالله|جوینی]] به مذهب اشعری؛ مقدار تأثیرپذیری [[امام‌الحرمین، عبدالملک بن عبدالله|جوینی]] از فلسفه و معتزله و رجوع [[امام‌الحرمین، عبدالملک بن عبدالله|جوینی]] از کلام و بازگشت به مذهب سلف<ref>ر.ک: همان، ص61-‎150</ref>.


در قسمت دوم، به توصیف نسخ خطی کتاب پرداخته شده و اقدامات تحقیقی صورت‎گرفته در کتاب، توضیح داده شده است<ref>ر.ک: همان، ص155-‎156</ref>.
در قسمت دوم، به توصیف نسخ خطی کتاب پرداخته شده و اقدامات تحقیقی صورت‎گرفته در کتاب، توضیح داده شده است.<ref>ر.ک: همان، ص155-‎156</ref>.


شیوه ابن امیر در اختصار «الشامل» را می‎توان در امور زیر خلاصه نمود:
شیوه ابن امیر در اختصار «الشامل» را می‎توان در امور زیر خلاصه نمود:
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش