پرش به محتوا

تاریخ بوشهر: تفاوت میان نسخه‌ها

۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۴ اکتبر ۲۰۱۸
جز
جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>'
جز (جایگزینی متن - 'فارسي' به 'فارسی')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>')
خط ۴۲: خط ۴۲:
محقق، در پیشگفتار درباره این اثر، براین باور است که متن تاریخ بوشهر از همان اولین تورق، متنی استثنایی برای تاریخ و فرهنگ بوشهر و فارس به نظر می‎رسد؛ اثری که پس از گذشت حدود صد سال هنوز بوی تازگی می‎دهد و چهره نویسنده را به‎عنوان مؤلفی آگاه به تاریخ و روش‎های تاریخ‎نگاری می‎شناساند. وی علاوه بر آنکه به‎خوبی به ریشه‎یابی مسائل پرداخته و ارتباط وقایع ملی و بین‎المللی را با حوادث منطقه روشن می‎کند، برای پی‎جویی برخی مسائل، چون مورخی امروزی، حتی به سراغ اسناد و تلگراف‎های ردوبدل‎شده در حوادث می‎رود. وی از منابع غیر فارسی نیز به‎خوبی بهره گرفته است.  
محقق، در پیشگفتار درباره این اثر، براین باور است که متن تاریخ بوشهر از همان اولین تورق، متنی استثنایی برای تاریخ و فرهنگ بوشهر و فارس به نظر می‎رسد؛ اثری که پس از گذشت حدود صد سال هنوز بوی تازگی می‎دهد و چهره نویسنده را به‎عنوان مؤلفی آگاه به تاریخ و روش‎های تاریخ‎نگاری می‎شناساند. وی علاوه بر آنکه به‎خوبی به ریشه‎یابی مسائل پرداخته و ارتباط وقایع ملی و بین‎المللی را با حوادث منطقه روشن می‎کند، برای پی‎جویی برخی مسائل، چون مورخی امروزی، حتی به سراغ اسناد و تلگراف‎های ردوبدل‎شده در حوادث می‎رود. وی از منابع غیر فارسی نیز به‎خوبی بهره گرفته است.  


متن موجود متأسفانه ناتمام است و به نظر می‎رسد بخش‎های موجود تدوین نهایی کتاب نباشد. ابتدای متن دارای مقدمه و فصل‎بندی منظم است، اما پس از چهار فصل، متن به‎صورت ذکر وقایع و حوادث پیش می‎رود که دارای ترتیب نسبی تاریخی است<ref>ر.ک: پیشگفتار، صفحه نوزده</ref>.
متن موجود متأسفانه ناتمام است و به نظر می‎رسد بخش‎های موجود تدوین نهایی کتاب نباشد. ابتدای متن دارای مقدمه و فصل‎بندی منظم است، اما پس از چهار فصل، متن به‎صورت ذکر وقایع و حوادث پیش می‎رود که دارای ترتیب نسبی تاریخی است.<ref>ر.ک: پیشگفتار، صفحه نوزده</ref>.


محقق درباره شیوه نگارش مؤلف بیان می‎دارد که وی در عین سادگی در نوشتن، بسیار ادیبانه می‎نویسد؛ قلم او حال و هوای ادبیات مشروطه را دارد و گاهی قلم وی متأثر از گونه زبانی رایج در جنوب ایران و به‎ویژه گویش بوشهری است. متن کتاب حاوی اطلاعات ارزشمندی در حوزه‎های مختلف نیز هست. این اطلاعات را می‎توان در مواردی مانند نهادها و مؤسسات تمدنی جدید، ابزار و وسایل جدید، ابزار و وسایل جنگی، اوزان و مقیاس‎های جدید و معادل‎های قدیم و... طبقه‎بندی کرد<ref>ر.ک: همان، صفحه بیست‎ویک – بیست‎وسه</ref>.
محقق درباره شیوه نگارش مؤلف بیان می‎دارد که وی در عین سادگی در نوشتن، بسیار ادیبانه می‎نویسد؛ قلم او حال و هوای ادبیات مشروطه را دارد و گاهی قلم وی متأثر از گونه زبانی رایج در جنوب ایران و به‎ویژه گویش بوشهری است. متن کتاب حاوی اطلاعات ارزشمندی در حوزه‎های مختلف نیز هست. این اطلاعات را می‎توان در مواردی مانند نهادها و مؤسسات تمدنی جدید، ابزار و وسایل جدید، ابزار و وسایل جنگی، اوزان و مقیاس‎های جدید و معادل‎های قدیم و... طبقه‎بندی کرد<ref>ر.ک: همان، صفحه بیست‎ویک – بیست‎وسه</ref>.
خط ۵۶: خط ۵۶:
فصل اول در مورد تاریخ غلبه لشگر اسلام بر این حدود است؛ آنچه از تواریخ مستفاد است این است که اول ناحیه‎ای که از خلیج ایران به دست اعراب افتاد، جزیره بحرین بود و سپس در طول سالیانی متمادی با پشروی‎های سپاه اسلام در سال بیست‎وسوم هجرت تمام مملکت فارس و سواحل خلیج ایران به تصرف مسلمانان درآمد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص13-15</ref>.
فصل اول در مورد تاریخ غلبه لشگر اسلام بر این حدود است؛ آنچه از تواریخ مستفاد است این است که اول ناحیه‎ای که از خلیج ایران به دست اعراب افتاد، جزیره بحرین بود و سپس در طول سالیانی متمادی با پشروی‎های سپاه اسلام در سال بیست‎وسوم هجرت تمام مملکت فارس و سواحل خلیج ایران به تصرف مسلمانان درآمد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص13-15</ref>.


فصل دوم کتاب در باب تاریخ بنا و تأسیس بوشهر و موقعیت جغرافیایی آن است. بوشهر که آن را ابوشهر نیز گویند، از بنادر نوآباد و بلاد مستحدثه در قرن یازدهم هجری می‎باشد. در تاریخ و جغرافی و اطلس‎های قدیم، به‎هیچ‎وجه از بوشهر ذکری و اسمی نیست و نیز گفته‎اند که قدیم‎الایام در این شبه‎جزیره مثلث‎مانند سه آبادی بوده است و عده نفوس تمام سکنه این شبه‎جزیره، تقریبا به سی هزار نفر می‎رسیده است. مردمانش از بلاد مختلف ایران و عربستان و قلیلی از هندوستان بوده‎اند که در اینجا اختیار مسکن نموده‎اند و حرفه اغلب آنها، ملاحی و نجاری و تجارت و قلیلی زراعت بوده است<ref>ر.ک: همان، ص17-18</ref>.
فصل دوم کتاب در باب تاریخ بنا و تأسیس بوشهر و موقعیت جغرافیایی آن است. بوشهر که آن را ابوشهر نیز گویند، از بنادر نوآباد و بلاد مستحدثه در قرن یازدهم هجری می‎باشد. در تاریخ و جغرافی و اطلس‎های قدیم، به‎هیچ‎وجه از بوشهر ذکری و اسمی نیست و نیز گفته‎اند که قدیم‎الایام در این شبه‎جزیره مثلث‎مانند سه آبادی بوده است و عده نفوس تمام سکنه این شبه‎جزیره، تقریبا به سی هزار نفر می‎رسیده است. مردمانش از بلاد مختلف ایران و عربستان و قلیلی از هندوستان بوده‎اند که در اینجا اختیار مسکن نموده‎اند و حرفه اغلب آنها، ملاحی و نجاری و تجارت و قلیلی زراعت بوده است.<ref>ر.ک: همان، ص17-18</ref>.


فصل سوم درباره جغرافیای طبیعی و مدنی بوشهر است، که به‎اختصار به برخی از مطالب مهم آن شاره می‎شود: از قدیم‎الایام این شهر به چهار محله اصلی تقسیم می‎شده است: محله بهبهانی‎ها که از جمیع محلات آبادتر و بزرگ‎تر بوده است؛ محله شنبدی، محله دهدشتی، محله کوتی. عدد مساجد این شهر بیست‎ویک مسجد بوده است. مساجد این شهر از حیث بنا و شکل، کمتر شباهتی به مساجد داخله ایران دارد و در هندسه آن رعایت گرما شده است. به تکایای شهر که در آن اقامه تعزیه‎داری و روضه‎خوانی برای حضرت سیدالشهدا می‎شود، برحه می‎گویند که تعداد آنها به هفت تکیه می‎رسد. از بدو دادن امتیاز تأسیس بانک شاهنشاهی در ایران یک شعبه از آن هم در بوشهر تأسیس شده و در آن عمل صرافی و برات‎فروشی منحصر انجام می‎گرفته است. از بدو ایجاد این بانک تاکنون صدها ملیون و بالاخص جواهر و طلا از ثروت ایران کاسته شد. از ابتدای تأسیس دولت مشروطه در این شهر، بعضی ادارات قانونی از قبیل عدلیه، مالیه، نظمیه، بلدیه و غیره تشکیل شده، ولی تماما اسم بلارسم است و فایده‎ای برآن مترتب نیست<ref>ر.ک: همان، ص19-40</ref>.
فصل سوم درباره جغرافیای طبیعی و مدنی بوشهر است، که به‎اختصار به برخی از مطالب مهم آن شاره می‎شود: از قدیم‎الایام این شهر به چهار محله اصلی تقسیم می‎شده است: محله بهبهانی‎ها که از جمیع محلات آبادتر و بزرگ‎تر بوده است؛ محله شنبدی، محله دهدشتی، محله کوتی. عدد مساجد این شهر بیست‎ویک مسجد بوده است. مساجد این شهر از حیث بنا و شکل، کمتر شباهتی به مساجد داخله ایران دارد و در هندسه آن رعایت گرما شده است. به تکایای شهر که در آن اقامه تعزیه‎داری و روضه‎خوانی برای حضرت سیدالشهدا می‎شود، برحه می‎گویند که تعداد آنها به هفت تکیه می‎رسد. از بدو دادن امتیاز تأسیس بانک شاهنشاهی در ایران یک شعبه از آن هم در بوشهر تأسیس شده و در آن عمل صرافی و برات‎فروشی منحصر انجام می‎گرفته است. از بدو ایجاد این بانک تاکنون صدها ملیون و بالاخص جواهر و طلا از ثروت ایران کاسته شد. از ابتدای تأسیس دولت مشروطه در این شهر، بعضی ادارات قانونی از قبیل عدلیه، مالیه، نظمیه، بلدیه و غیره تشکیل شده، ولی تماما اسم بلارسم است و فایده‎ای برآن مترتب نیست<ref>ر.ک: همان، ص19-40</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش