۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
اللباب في تهذيب الأنساب: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>'
جز (جایگزینی متن - 'کتابها' به 'کتابها') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>') |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
'''اللباب في تهذيب الأنساب'''، خلاصه «[[الأنساب (سمعاني)|الأنساب]]» [[سمعانی، عبدالکریم بن محمد|عبدالکریم بن مـحمد بـن مـنصور سمعانی]] (متوفی 562ق)، به قلم [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابـوالحسن علی بن محمد بن اثیر جوزی]] (متوفی 630ق)، معروف به [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثیر جزری]] است. اصل کتاب در 13 جلد و خلاصه در سه جلد منتشر شده است. | '''اللباب في تهذيب الأنساب'''، خلاصه «[[الأنساب (سمعاني)|الأنساب]]» [[سمعانی، عبدالکریم بن محمد|عبدالکریم بن مـحمد بـن مـنصور سمعانی]] (متوفی 562ق)، به قلم [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابـوالحسن علی بن محمد بن اثیر جوزی]] (متوفی 630ق)، معروف به [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثیر جزری]] است. اصل کتاب در 13 جلد و خلاصه در سه جلد منتشر شده است. | ||
یکی از کتاب‌های مهم تصنیف‌شده در قرن ششم هجری، کتاب «الأنساب» است. بااینکه موضوع این کتاب نسب‌شناسی یا شجره‌نگاری و به اصطلاح عرب «التشجير»است، مشتمل بر اطلاعات بسیار سودمند و مهم دیگری نیز هست. یکی از فواید «[[الأنساب (سمعاني)|الأنساب]]» آوردن نـام کتابها و نویسندگانی است کـه غـالباً در منابع دیگر یاد نشده است؛ زیرا مؤلف سخت‌کوش آن برای نگارش این کتاب رنج سفرهای طولانی و فراوان را به نقاط مختلف جهان بر خود همواره کرده، در شهرها و روستاهای کوچک و بزرگ کتاب‌های بسیاری را دیده و یا دربـاره آنها شنیده و با بسیاری از محدثان و محققان دیدار کرده و حاصل آن همه را در کتاب «[[الأنساب (سمعاني)|الأنساب]]» فراهم آورده است<ref>ر.ک: ذکایی ساوجی، مرتضی، 1378، ص37</ref>. | یکی از کتاب‌های مهم تصنیف‌شده در قرن ششم هجری، کتاب «الأنساب» است. بااینکه موضوع این کتاب نسب‌شناسی یا شجره‌نگاری و به اصطلاح عرب «التشجير»است، مشتمل بر اطلاعات بسیار سودمند و مهم دیگری نیز هست. یکی از فواید «[[الأنساب (سمعاني)|الأنساب]]» آوردن نـام کتابها و نویسندگانی است کـه غـالباً در منابع دیگر یاد نشده است؛ زیرا مؤلف سخت‌کوش آن برای نگارش این کتاب رنج سفرهای طولانی و فراوان را به نقاط مختلف جهان بر خود همواره کرده، در شهرها و روستاهای کوچک و بزرگ کتاب‌های بسیاری را دیده و یا دربـاره آنها شنیده و با بسیاری از محدثان و محققان دیدار کرده و حاصل آن همه را در کتاب «[[الأنساب (سمعاني)|الأنساب]]» فراهم آورده است.<ref>ر.ک: ذکایی ساوجی، مرتضی، 1378، ص37</ref>. | ||
از وجوه دیگر اهمیت «[[الأنساب (سمعاني)|الأنساب]]»، این است که پس از تألیف، مورد توجه مورخان و محققان سال‌های بعد قرار گرفت و عده‌ای بر آن تقریظ و شرح نوشته، یا آن را تلخیص کردند. از جمله [[ابن اثیر، علی بن محمد|عـزالدین ابـوالحسن علی بن محمد بن اثیر جوزی]] (متوفی 630ق) است که با تلخیص [[الأنساب (سمعاني)|الأنساب سمعانی]] و افزودن برخی استدراکات، کتاب جدیدی در سه جلد سامان داد و آن را «اللباب» نامید. همچنین [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|جلال‌الدین عبدالرحمن سیوطی]] الأنساب را تلخیص کرد و با بـرخی از اضـافات که از کتاب‌هایی چون «[[معجم البلدان]]» [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|یاقوت حموی]] استخراج کرده بود، در سال 873ق، کتاب جدیدی را با عنوان «لب اللباب» پدید آورد. نیز قاضی قطب‌الدین محمد بن محمد خیضری شافعی (متوفی 894ق) انساب سمعانی را تلخیص کرد و اضـافات و تـعلیقات ابـن اثیر، رشاطی و دیگران را هم بر آن افـزود و کـتاب خـود را «الاكتساب» نامید<ref>ر.ک: همان؛ ذکایی ساوجی، مرتضی، 1375، ص27</ref>. | از وجوه دیگر اهمیت «[[الأنساب (سمعاني)|الأنساب]]»، این است که پس از تألیف، مورد توجه مورخان و محققان سال‌های بعد قرار گرفت و عده‌ای بر آن تقریظ و شرح نوشته، یا آن را تلخیص کردند. از جمله [[ابن اثیر، علی بن محمد|عـزالدین ابـوالحسن علی بن محمد بن اثیر جوزی]] (متوفی 630ق) است که با تلخیص [[الأنساب (سمعاني)|الأنساب سمعانی]] و افزودن برخی استدراکات، کتاب جدیدی در سه جلد سامان داد و آن را «اللباب» نامید. همچنین [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|جلال‌الدین عبدالرحمن سیوطی]] الأنساب را تلخیص کرد و با بـرخی از اضـافات که از کتاب‌هایی چون «[[معجم البلدان]]» [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|یاقوت حموی]] استخراج کرده بود، در سال 873ق، کتاب جدیدی را با عنوان «لب اللباب» پدید آورد. نیز قاضی قطب‌الدین محمد بن محمد خیضری شافعی (متوفی 894ق) انساب سمعانی را تلخیص کرد و اضـافات و تـعلیقات ابـن اثیر، رشاطی و دیگران را هم بر آن افـزود و کـتاب خـود را «الاكتساب» نامید<ref>ر.ک: همان؛ ذکایی ساوجی، مرتضی، 1375، ص27</ref>. | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
# در نگارش کتاب، از نسخه صحیحی که از نسخه مصنف نقل کرده، استفاده شده است. | # در نگارش کتاب، از نسخه صحیحی که از نسخه مصنف نقل کرده، استفاده شده است. | ||
در این کتاب از کلام نویسنده دقیقاً تبعیت شده است؛ حتی در مواردی که [[سمعانی، عبدالکریم بن محمد|سمعانی]] موردی را با شک بیان کرده و نویسنده به آن یقین داشته است، آن را با شک بیان کرده است؛ یا مثلاً شرح حال شخصیتی آمده که دیگری بر او اولویت دارد و چه بسا این شخص از کسانی باشد که خود جزری او را درک کرده؛ با این وصف، در ذکر این اعلام از سمعانی تبعیت کرده است. | در این کتاب از کلام نویسنده دقیقاً تبعیت شده است؛ حتی در مواردی که [[سمعانی، عبدالکریم بن محمد|سمعانی]] موردی را با شک بیان کرده و نویسنده به آن یقین داشته است، آن را با شک بیان کرده است؛ یا مثلاً شرح حال شخصیتی آمده که دیگری بر او اولویت دارد و چه بسا این شخص از کسانی باشد که خود جزری او را درک کرده؛ با این وصف، در ذکر این اعلام از سمعانی تبعیت کرده است. | ||
# اگر در یک ترجمه، شرح حال تعدادی از اشخاص ذکر شده است، نویسنده شرح حال یک یا دو تن از کسانی را که [[سمعانی، عبدالکریم بن محمد|سمعانی]]، ذکر کرده، آورده است؛ به‌عنوان مثال [[سمعانی، عبدالکریم بن محمد|سمعانی]]، اسدی را ذکر کرده و در ذیل آن، جماعتی از کسانی که این نسبت را دارند آورده و جزری تنها دو تن را ذکر کرده است<ref>ر.ک: جلد 1 کتاب، مقدمه مؤلف، ص9</ref>. | # اگر در یک ترجمه، شرح حال تعدادی از اشخاص ذکر شده است، نویسنده شرح حال یک یا دو تن از کسانی را که [[سمعانی، عبدالکریم بن محمد|سمعانی]]، ذکر کرده، آورده است؛ به‌عنوان مثال [[سمعانی، عبدالکریم بن محمد|سمعانی]]، اسدی را ذکر کرده و در ذیل آن، جماعتی از کسانی که این نسبت را دارند آورده و جزری تنها دو تن را ذکر کرده است.<ref>ر.ک: جلد 1 کتاب، مقدمه مؤلف، ص9</ref>. | ||
فهرست مطالب هر جلد در انتهای آن ذکر شده است. | فهرست مطالب هر جلد در انتهای آن ذکر شده است. | ||