پرش به محتوا

الممنوع من الصرف: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>'
جز (جایگزینی متن - '==پانویس == <references />' به '==پانویس== <references/>')
جز (جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>')
خط ۲۷: خط ۲۷:
'''الممنوع من الصرف، معجم و دراسة'''، اثر ادما طربیه، در موضوع معرفی اسم غیر منصرف و شرایط و علل غیر منصرف شدن اسامی می‎باشد که به زبان عربی، نوشته شده است.  
'''الممنوع من الصرف، معجم و دراسة'''، اثر ادما طربیه، در موضوع معرفی اسم غیر منصرف و شرایط و علل غیر منصرف شدن اسامی می‎باشد که به زبان عربی، نوشته شده است.  


نویسنده معتقد است که باب غیر منصرف، از جمله ابواب حیاتی و بسیار مهم صرفی بوده و تقریبا از جمله ابواب کثیرالاستعمال در نوشتار و گفتار می‎باشد، اما متأسفانه این نقش بزرگ اسم غیر منصرف، در دایره زبان عربی به‎گونه عام و در نزد صرفیون معاصر به شکل خاص، مورد کم‎توجهی قرار گرفته است. توجه به این نکته، انگیزه تألیف اثر حاضر بوده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص7</ref>.
نویسنده معتقد است که باب غیر منصرف، از جمله ابواب حیاتی و بسیار مهم صرفی بوده و تقریبا از جمله ابواب کثیرالاستعمال در نوشتار و گفتار می‎باشد، اما متأسفانه این نقش بزرگ اسم غیر منصرف، در دایره زبان عربی به‎گونه عام و در نزد صرفیون معاصر به شکل خاص، مورد کم‎توجهی قرار گرفته است. توجه به این نکته، انگیزه تألیف اثر حاضر بوده است.<ref>ر.ک: مقدمه، ص7</ref>.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۵: خط ۳۵:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
در مقدمه نویسنده، ضمن اشاره به انگیزه تألیف، توضیح مختصری پیرامون ابواب کتاب داده شده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
در مقدمه نویسنده، ضمن اشاره به انگیزه تألیف، توضیح مختصری پیرامون ابواب کتاب داده شده است.<ref>ر.ک: همان</ref>.


باب اول دارای سه بخش زیر می‎باشد:
باب اول دارای سه بخش زیر می‎باشد:
# تعریف صرف: ابتدا «صرف» از لحاظ لغوی تعریف شده و به‎مناسبت، از اقسام تنوین سخن رفته است<ref>ر.ک: همان</ref>.
# تعریف صرف: ابتدا «صرف» از لحاظ لغوی تعریف شده و به‎مناسبت، از اقسام تنوین سخن رفته است.<ref>ر.ک: همان</ref>.
# اسامی گوناگون اسم غیر منصرف و توضیح وجه تسمیه آن‎ها: اسامی مزبور عبارتند از: الممنوع من التنوين، الممنوع من الانصراف، الممتنع، المنعي، غير المنصرف، الاسم المعرب غير المنصرف، الاسم غير المنصرف، الاسم الذي لا ينصرف، المعرب غير المنصرف، ما لا ينصرف، غير المصروف، المعرب المتمكن، المتمكن غير الأمكن، غير الأمكن، غير المجری، غير الجاري و..<ref>ر.ک: متن کتاب، ص2</ref>.
# اسامی گوناگون اسم غیر منصرف و توضیح وجه تسمیه آن‎ها: اسامی مزبور عبارتند از: الممنوع من التنوين، الممنوع من الانصراف، الممتنع، المنعي، غير المنصرف، الاسم المعرب غير المنصرف، الاسم غير المنصرف، الاسم الذي لا ينصرف، المعرب غير المنصرف، ما لا ينصرف، غير المصروف، المعرب المتمكن، المتمكن غير الأمكن، غير الأمكن، غير المجری، غير الجاري و..<ref>ر.ک: متن کتاب، ص2</ref>.
# شروط غیر منصرف شدن اسم: در این بخش، چهار شرط معرب به حرکات بودن، مجرد بودن از انواع «ال»، غیر مضاف بودن و تأنیث لازم داشتن، به‎ترتیب توضیح داده شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص7</ref>.
# شروط غیر منصرف شدن اسم: در این بخش، چهار شرط معرب به حرکات بودن، مجرد بودن از انواع «ال»، غیر مضاف بودن و تأنیث لازم داشتن، به‎ترتیب توضیح داده شده است.<ref>ر.ک: مقدمه، ص7</ref>.
   
   
در باب دوم، اسامی غیر منصرفی که به‎وسیله یک عامل، غیر منصرف شده‎اند، مورد بحث قرار گرفته‎اند. این‎گونه اسم‎ها بر دو قسمند:
در باب دوم، اسامی غیر منصرفی که به‎وسیله یک عامل، غیر منصرف شده‎اند، مورد بحث قرار گرفته‎اند. این‎گونه اسم‎ها بر دو قسمند:
# اسمی که حرف اعرابش، الف تأنیث باشد: در این قسمت، ضمن توضیح دو نوع الف تأنیث، مشهورترین وزن‎هایی که الف مقصوره یا ممدوده آن‎ها، فقط برای تأنیث است و احتمالی دیگر در مورد آن وجود ندارد و نیز وزن‎هایی که ممکن است الف مقصوره آن‎ها برای تأنیث و یا الحاق باشد، همراه با مثال‎های متعدد، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است<ref>ر.ک: همان</ref>.
# اسمی که حرف اعرابش، الف تأنیث باشد: در این قسمت، ضمن توضیح دو نوع الف تأنیث، مشهورترین وزن‎هایی که الف مقصوره یا ممدوده آن‎ها، فقط برای تأنیث است و احتمالی دیگر در مورد آن وجود ندارد و نیز وزن‎هایی که ممکن است الف مقصوره آن‎ها برای تأنیث و یا الحاق باشد، همراه با مثال‎های متعدد، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.<ref>ر.ک: همان</ref>.
# منتهی الجموع: در این قسمت، مشهورترین اوزان منتهی الجموع معرفی شده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
# منتهی الجموع: در این قسمت، مشهورترین اوزان منتهی الجموع معرفی شده است.<ref>ر.ک: همان</ref>.


در باب سوم، اسامی غیر منصرفی که به دلیل داشتن دو علت، غیر منصرف گشته‎اند، در دو قسمت زیر، معرفی گردیده‎اند:
در باب سوم، اسامی غیر منصرفی که به دلیل داشتن دو علت، غیر منصرف گشته‎اند، در دو قسمت زیر، معرفی گردیده‎اند:
خط ۵۰: خط ۵۰:
# آنچه به‎خاطر داشتن علمیت و اضافه شدن یکی از هشت علت دیگر، غیر منصرف شده است. این بخش دارای هشت فصل زیر می‎باشد: اسم علمی که در آخرش الف و نون زائده است؛ اسم علم هم‎وزن فعل؛ علم معدول؛ علمی که مرکب مزجی است؛ علم اعجمی؛ علمی که الف مقصوره به آن ملحق گردیده است؛ علمی که منتهی به الف تکثیر باشد و علم مؤنث<ref>ر.ک: همان</ref>.
# آنچه به‎خاطر داشتن علمیت و اضافه شدن یکی از هشت علت دیگر، غیر منصرف شده است. این بخش دارای هشت فصل زیر می‎باشد: اسم علمی که در آخرش الف و نون زائده است؛ اسم علم هم‎وزن فعل؛ علم معدول؛ علمی که مرکب مزجی است؛ علم اعجمی؛ علمی که الف مقصوره به آن ملحق گردیده است؛ علمی که منتهی به الف تکثیر باشد و علم مؤنث<ref>ر.ک: همان</ref>.


باب چهارم به اموری اختصاص یافته است که لفظ مثنی و لفظ جمع مذکر سالم بر آنها نهاده شده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
باب چهارم به اموری اختصاص یافته است که لفظ مثنی و لفظ جمع مذکر سالم بر آنها نهاده شده است.<ref>ر.ک: همان</ref>.


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش