۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
ابوعبید، قاسم بن سلام: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'يك' به 'یک'
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'يك' به 'یک') |
||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
'''ابوعُبيد قاسم بن سلام خُزاعى''' از جمله ادباى برجسته عرب و صاحب تأليفات فراوان است. | '''ابوعُبيد قاسم بن سلام خُزاعى''' از جمله ادباى برجسته عرب و صاحب تأليفات فراوان است. | ||
نسب پدرش در روايتى با نامهاى عربى سلام بن مسكين بن زيد ضبط گرديده، حال آنكه در برخى از منابع چنين آمده كه پدر وى اسيرى رومى (يونانى) بوده است. بنا به روايتى پدرش مملوك | نسب پدرش در روايتى با نامهاى عربى سلام بن مسكين بن زيد ضبط گرديده، حال آنكه در برخى از منابع چنين آمده كه پدر وى اسيرى رومى (يونانى) بوده است. بنا به روايتى پدرش مملوك یکى از مردم هرات بود و با قبيله‌ى عرب «ازد» نسبت ولاء داشت و ابوعبيد نيز در همان شهر تولد يافت. نسبت «خزاعى» نشان مى‌دهد كه او به شاخه‌ى خزاعه از «ازد» مربوط بوده است. | ||
ولادت او در فاصله‌ى سالهاى 150 تا 157ق ذكر شده است. اينكه دوران نوجوانى ابوعبيد چگونه سپرى گشته، بر ما پوشيده است. تنها در حكايتى چنين آمده كه او - ظاهراً در خراسان - همراه با فرزند مولاى خود به مكتب مى‌رفته است. ابوعبيد پس از گذراندن دورس مقدماتى برای تحصيل در سطحى بالاتر رهسپار عراق گرديد. برای تخمين زمان رسيدن ابوعبيد به بغداد، توجه به دو تن از شيوخ بغدادى او كارساز خواهد بود. | ولادت او در فاصله‌ى سالهاى 150 تا 157ق ذكر شده است. اينكه دوران نوجوانى ابوعبيد چگونه سپرى گشته، بر ما پوشيده است. تنها در حكايتى چنين آمده كه او - ظاهراً در خراسان - همراه با فرزند مولاى خود به مكتب مى‌رفته است. ابوعبيد پس از گذراندن دورس مقدماتى برای تحصيل در سطحى بالاتر رهسپار عراق گرديد. برای تخمين زمان رسيدن ابوعبيد به بغداد، توجه به دو تن از شيوخ بغدادى او كارساز خواهد بود. | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
ابوعبيد ابتدا در «شارع بشر و بشير» به تعليم اشتغال ورزيد و پس از آشنايى با ثابت نصر خزاعى (از اميران عباسى و خویشاوند هم قبيله‌اش) به عنوان مودِّب فرزندان او برگزيده شد. همچنين گزارش شده كه او به تعليم فرزندان هرثمة بن اعين از اميران عباسى نيز پرداخته است. | ابوعبيد ابتدا در «شارع بشر و بشير» به تعليم اشتغال ورزيد و پس از آشنايى با ثابت نصر خزاعى (از اميران عباسى و خویشاوند هم قبيله‌اش) به عنوان مودِّب فرزندان او برگزيده شد. همچنين گزارش شده كه او به تعليم فرزندان هرثمة بن اعين از اميران عباسى نيز پرداخته است. | ||
هارون خليفه‌ى عباسى ثابت بن نصر خزاعى را به فرمانراویى ثغور شام برگماشت و او راهى آن ديار شد و چون توانايى ابوعبيد را | هارون خليفه‌ى عباسى ثابت بن نصر خزاعى را به فرمانراویى ثغور شام برگماشت و او راهى آن ديار شد و چون توانايى ابوعبيد را نیک مى‌شناخت، او را به عنوان قاضى شهر طرسوس، مركز ولايت ثغور برگزيد و وى تا پایان فرمانراوايى ثابت در اين سمت باقى بود. ابوعبيد پس از حدود دو دهه دورى از بغداد بدان شهر بازگشت و چندى در آنجا مقيم شد. از 211ق كه عبدالله ابن طاهر خزاعى پس از سالها جنگ در شام و مصر به بغداد درآمد، با دانش‌دوستى و گشاده‌دستى چنان ابوعبيد را به خود مجذوب ساخت كه وى هر کتابى كه تأليف مى‌كرد، نزد او مى‌فرستاد و پاداش بسيار دريافت مى‌داشت و از غير او صله دريافت نمى‌كرد. | ||
در سال 213ق با رهسپار شدن عبدالله بن طاهر برای تصدى فرمانروايى خراسان، ابوعبيد همراه يحيى بن معين آهنگ مصر كرد. | در سال 213ق با رهسپار شدن عبدالله بن طاهر برای تصدى فرمانروايى خراسان، ابوعبيد همراه يحيى بن معين آهنگ مصر كرد. | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
ابوعبيد در دوره‌ى تحصيل خود، نزد استادان بنام دو مكتب كوفه و بصره به فراگيرى علوم ادب از نحو و لغت و غير آن پرداخت و به عنوان اديبى برجسته شناخته شد كه تأثيرى انكارناپذير بر آثار ادبى پس از خود بر جاى نهاده است. او رغبتى چندان به تأليف آثار مستقل در نحو نشان نداده و مباحث نحوى خود را در آثار مختلف پراكنده است. از مهم‌ترين منابع موجود برای مطالعه‌ى نحو ابوعبيد، منقولات نحاس از کتاب القراءات اوست كه برخى با نقض و نقد نيز همراه است. ابوعبيد در نحو به مكتب كوفيان گرايش داشت. | ابوعبيد در دوره‌ى تحصيل خود، نزد استادان بنام دو مكتب كوفه و بصره به فراگيرى علوم ادب از نحو و لغت و غير آن پرداخت و به عنوان اديبى برجسته شناخته شد كه تأثيرى انكارناپذير بر آثار ادبى پس از خود بر جاى نهاده است. او رغبتى چندان به تأليف آثار مستقل در نحو نشان نداده و مباحث نحوى خود را در آثار مختلف پراكنده است. از مهم‌ترين منابع موجود برای مطالعه‌ى نحو ابوعبيد، منقولات نحاس از کتاب القراءات اوست كه برخى با نقض و نقد نيز همراه است. ابوعبيد در نحو به مكتب كوفيان گرايش داشت. | ||
پرورش ابوعبيد در محيط فارسی زبان خراسان و برخوردهاى او با يونانيان آسياى صغير و احتمالاً اقليت‌هاى زبانى چون قبطيان مصر، شرايط مساعدى بود تا او ديدگاه خود را از زبان عربى فراتر برده، به مقايسه‌هاى زبانى بپردازد. وى در | پرورش ابوعبيد در محيط فارسی زبان خراسان و برخوردهاى او با يونانيان آسياى صغير و احتمالاً اقليت‌هاى زبانى چون قبطيان مصر، شرايط مساعدى بود تا او ديدگاه خود را از زبان عربى فراتر برده، به مقايسه‌هاى زبانى بپردازد. وى در یک جا در مقايسه‌اى بين ساختار نحوى زبان عرب با ديگر زبانها (در حد شناخت خویش)، مشخصه‌هايى چون الف و لام تعريف و اعراب پایانى كلمات را از ویژگى‌هاى اين زبان شمرده و درجايى ديگر مدعى شده كه زبان عربى قابليت ترجمه‌پذيرى از ديگر زبانها را بخوبى داراست؛ ولى ترجمه از عربى به ديگر زبانها كيفيت مطلوبى ندارد و در همين راستا ترجمه‌هاى قرآن و حتى «بسمله» را مورد نقد قرار داده است. | ||
==اساتيد== | ==اساتيد== | ||