پرش به محتوا

منابع اجتهاد از دیدگاه مذاهب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '(عليهم‌السلام)' به ' عليهم‌السلام'
جز (جایگزینی متن - 'اخباري' به 'اخباری')
جز (جایگزینی متن - '(عليهم‌السلام)' به ' عليهم‌السلام')
خط ۳۷: خط ۳۷:
مؤلف در ادامه، قرآن را به عنوان مرجع مورد اتفاق همه مذاهب اسلامى برشمرده است كه اختلافات اندك نيز در جزيياتى مانند تفسير، نسخ، تحريف و مانند آن مى‌باشد. در تاريخ فقاهت نيز هميشه قرآن به عنوان اولين مرجع شناخته شده است كه بقيه مراجع استنباط همگى در طول آن قرار مى‌گيرند. تشكيل شدن بخش اعظم قرآن از آيات الاحكام خود در تاييد اين رفتار فقها مى‌باشد كه در طول ساليان متمادى كوشيده‌اند تا ظرايف و نكات تازه‌اى را در مورد اين آيات به دست آورند كه امروزه اين تلاش‌ها در اختيار ما قرار گرفته است. اينكه اولين تحقيق در مورد آيات الاحكام از چه زمانى شروع شده است نكته بعدى مورد توجه مؤلف مى‌باشد كه آن را با وجود اختلافى بودن از چند كتاب قابل توجه نقل كرده است.
مؤلف در ادامه، قرآن را به عنوان مرجع مورد اتفاق همه مذاهب اسلامى برشمرده است كه اختلافات اندك نيز در جزيياتى مانند تفسير، نسخ، تحريف و مانند آن مى‌باشد. در تاريخ فقاهت نيز هميشه قرآن به عنوان اولين مرجع شناخته شده است كه بقيه مراجع استنباط همگى در طول آن قرار مى‌گيرند. تشكيل شدن بخش اعظم قرآن از آيات الاحكام خود در تاييد اين رفتار فقها مى‌باشد كه در طول ساليان متمادى كوشيده‌اند تا ظرايف و نكات تازه‌اى را در مورد اين آيات به دست آورند كه امروزه اين تلاش‌ها در اختيار ما قرار گرفته است. اينكه اولين تحقيق در مورد آيات الاحكام از چه زمانى شروع شده است نكته بعدى مورد توجه مؤلف مى‌باشد كه آن را با وجود اختلافى بودن از چند كتاب قابل توجه نقل كرده است.


تأليفات گران‌سنگى نيز در مورد آيات الاحكام به وجود آمده كه آيات الاحكام محمد بن سائب كلبى، تفسير خمسمائه آيه فى الاحكام تأليف مقاتل بن سليمان خراسانى بلخى، تفسير آيات الاحكام هشام بن محمد بن سائب كلبى كوفى، احكام الاحكام عباد بن عباس طالقانى جزو اولين‌ها مى‌باشند. مؤلف درادامه به طور خاص آثار علماى مذاهب گوناگون را در فقه القرآن برشمرده است و سپس كيفيت استنباط حكم از قرآن را به همراه پيش نيازهاى اين كار مورد بررسى قرار داده است، در اين زمينه اعتقاد به حجيت ظواهر قرآن ضرورى مى‌باشد كه در ميان فرق اسلامى فقط عده‌اى از اخباریين آن را قبول نكرده‌اند ايشان بحث عميقى را نيز درباره محكمات و متشابهات قرآن ارائه نموده‌اند كه بحثى علمى و قابل توجه بوه و با اشاره به بعضى از اين محكمات و متشابهات همراه مى‌باشد. غير از اين بواطنى نيز براى آيات قرآن تعريف شده كه آن هم مانند آيات متشابه بدون بهره گيرى از كلمات معصومين(عليهم‌السلام) قابل فهم نمى‌باشد. روايتى جامع در اين باره از [[امام سجاد(ع)]] نقل شده كه به اين صورت است: «كتاب الله عز و جل على أربعه أشياء على العبارة و الإشارة و اللطائف و الحقائق فالعبارة للعوام و الإشارة للخواص و اللطائف للأولياء و الحقائق للأنبياء».
تأليفات گران‌سنگى نيز در مورد آيات الاحكام به وجود آمده كه آيات الاحكام محمد بن سائب كلبى، تفسير خمسمائه آيه فى الاحكام تأليف مقاتل بن سليمان خراسانى بلخى، تفسير آيات الاحكام هشام بن محمد بن سائب كلبى كوفى، احكام الاحكام عباد بن عباس طالقانى جزو اولين‌ها مى‌باشند. مؤلف درادامه به طور خاص آثار علماى مذاهب گوناگون را در فقه القرآن برشمرده است و سپس كيفيت استنباط حكم از قرآن را به همراه پيش نيازهاى اين كار مورد بررسى قرار داده است، در اين زمينه اعتقاد به حجيت ظواهر قرآن ضرورى مى‌باشد كه در ميان فرق اسلامى فقط عده‌اى از اخباریين آن را قبول نكرده‌اند ايشان بحث عميقى را نيز درباره محكمات و متشابهات قرآن ارائه نموده‌اند كه بحثى علمى و قابل توجه بوه و با اشاره به بعضى از اين محكمات و متشابهات همراه مى‌باشد. غير از اين بواطنى نيز براى آيات قرآن تعريف شده كه آن هم مانند آيات متشابه بدون بهره گيرى از كلمات معصومين عليهم‌السلام قابل فهم نمى‌باشد. روايتى جامع در اين باره از [[امام سجاد(ع)]] نقل شده كه به اين صورت است: «كتاب الله عز و جل على أربعه أشياء على العبارة و الإشارة و اللطائف و الحقائق فالعبارة للعوام و الإشارة للخواص و اللطائف للأولياء و الحقائق للأنبياء».


در مورد كتاب و استنباط احكام از آن يك مطلب مهم و جنجالى ديگر نيز وجود دارد كه عبارت است از تخصيص عام قرآنى به خبر واحد كه جوانب گوناگون در اين‌جا مورد بررسى مؤلف واقع شده است. قرائت‌هاى مختلف قرآن و بحث از نسخ و تحريف هم ديگر مطالب مهم اين بخش از كتاب مى‌باشند.
در مورد كتاب و استنباط احكام از آن يك مطلب مهم و جنجالى ديگر نيز وجود دارد كه عبارت است از تخصيص عام قرآنى به خبر واحد كه جوانب گوناگون در اين‌جا مورد بررسى مؤلف واقع شده است. قرائت‌هاى مختلف قرآن و بحث از نسخ و تحريف هم ديگر مطالب مهم اين بخش از كتاب مى‌باشند.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش