۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
(غنی سازی متن) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
اما باب سوم در فضل و عقل است كه شرح حديث امام موسى بن جعفر عليهماالسلام در توضيح آيه 17 و 18 سوره زمر مىباشد. | اما باب سوم در فضل و عقل است كه شرح حديث امام موسى بن جعفر عليهماالسلام در توضيح آيه 17 و 18 سوره زمر مىباشد. | ||
اما آخرين باب اين كتاب در صفت و درجات عقل مىباشد و اولين حديثش از [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] است. | اما آخرين باب اين كتاب در صفت و درجات عقل مىباشد و اولين حديثش از [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] است.<ref> الشافی فی العقاید و الاخلاق و الاحکام، ج۱، ص۳۵</ref> | ||
==== كتاب العلم و الفقه ==== | ==== كتاب العلم و الفقه ==== | ||
خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
ايشان سعى نموده در اين كتاب با اشاره به جايگاه مهم علم و عالم و فقه و فقاهت با استناد به احاديثى، اقسام مردم و برخورد آنان با علم و فقه و فضل مجالست با اهل علم و بذل علم و دانش و نيز لزوم اخذ علم از اهل آن و اهميت روايت و فضيلت كتابت حديث را تبيين نموده است. | ايشان سعى نموده در اين كتاب با اشاره به جايگاه مهم علم و عالم و فقه و فقاهت با استناد به احاديثى، اقسام مردم و برخورد آنان با علم و فقه و فضل مجالست با اهل علم و بذل علم و دانش و نيز لزوم اخذ علم از اهل آن و اهميت روايت و فضيلت كتابت حديث را تبيين نموده است. | ||
قياس و مذمت آن و نيز وجود مطلب در تمام زمينهها، در دين اسلام و كتاب و سنّت ديگر مطالب بازگو شده در اين بخش مىباشند. | قياس و مذمت آن و نيز وجود مطلب در تمام زمينهها، در دين اسلام و كتاب و سنّت ديگر مطالب بازگو شده در اين بخش مىباشند.<ref> همان، ص۷۱</ref> | ||
==== كتاب توحيد و تمجيد ==== | ==== كتاب توحيد و تمجيد ==== | ||
فيض در اين كتاب به پارهاى از مباحث توحيدى و اعتقادى اشاره كرده كه حدوث عالم و اثبات محدث و نيز توحيدى بودن فطرت انسانها و تعريف معرفت و نقض و ابطال تشبيه، رؤيت و متصف نمودن خداوند به غير آنچه كه در موردش آمده و مطالبى راجع به اسما و صفات الهى از آن جمله مىباشند. | فيض در اين كتاب به پارهاى از مباحث توحيدى و اعتقادى اشاره كرده كه حدوث عالم و اثبات محدث و نيز توحيدى بودن فطرت انسانها و تعريف معرفت و نقض و ابطال تشبيه، رؤيت و متصف نمودن خداوند به غير آنچه كه در موردش آمده و مطالبى راجع به اسما و صفات الهى از آن جمله مىباشند.<ref> همان، ص۱۳۳</ref> | ||
==== كتاب الصنع و الابداع ==== | ==== كتاب الصنع و الابداع ==== | ||
اولين چيزى كه خداوند خلق نموده و ابتداى خلقت و اخذ ميثاق از انسانها و همچنين عرش و كرسى و مفهوم واقعى آنها، شروع خلقت اجسام و ترتيب آنها، اصناف خلق و اجرام سماوى و احكام نجوم و همين طور زلزله، بادها و باران و حقيقت آنها در كنار توضيحات مفيدى راجع به قضا و قدر، مطالب اين كتاب را تشكيل دادهاند. | اولين چيزى كه خداوند خلق نموده و ابتداى خلقت و اخذ ميثاق از انسانها و همچنين عرش و كرسى و مفهوم واقعى آنها، شروع خلقت اجسام و ترتيب آنها، اصناف خلق و اجرام سماوى و احكام نجوم و همين طور زلزله، بادها و باران و حقيقت آنها در كنار توضيحات مفيدى راجع به قضا و قدر، مطالب اين كتاب را تشكيل دادهاند.<ref> همان، ص۱۸۱</ref> | ||
==== كتاب نبوت و امامت ==== | ==== كتاب نبوت و امامت ==== | ||
مؤلف، در اين كتاب به اثبات نبى و امام پرداخته و احاديث مذكور در اين باب را نقل كرده است. خالى نبودن زمين از حجّت و فرق بين رسول و نبى و امام، طبقات انبيا و رسل و علت تخصيص بعضى معجزات به بعضى از پيامبران و چندين مطلب ديگر، مباحث اين كتاب را به خود اختصاص دادهاند. | مؤلف، در اين كتاب به اثبات نبى و امام پرداخته و احاديث مذكور در اين باب را نقل كرده است. خالى نبودن زمين از حجّت و فرق بين رسول و نبى و امام، طبقات انبيا و رسل و علت تخصيص بعضى معجزات به بعضى از پيامبران و چندين مطلب ديگر، مباحث اين كتاب را به خود اختصاص دادهاند.<ref> همان، ص۲۴۷</ref> | ||
==== كتاب الابتلاء و التمحيص ==== | ==== كتاب الابتلاء و التمحيص ==== | ||
ابتلائات الهى كه غالبا آزمون براى انسانهاى گوناگون مىباشند، در اين باب مطرح شدهاند كه مؤلف براى تبيين هر چه بهتر مطلب به ابتلائات پيامبر(ص)، اميرالمؤمنين، صحابه، اهلبيت عليهمالسلام، ائمه، اولياء و مؤمنين اشاره كرده و موضوعات گوناگونى را براى ابتلاى افراد گوناگون مطرح نموده است. فقر و ندارى، قرض و بيمارى و همسايه بد و زمانه بد از جمله اين ابتلائات مىباشند. | ابتلائات الهى كه غالبا آزمون براى انسانهاى گوناگون مىباشند، در اين باب مطرح شدهاند كه مؤلف براى تبيين هر چه بهتر مطلب به ابتلائات پيامبر(ص)، اميرالمؤمنين، صحابه، اهلبيت عليهمالسلام، ائمه، اولياء و مؤمنين اشاره كرده و موضوعات گوناگونى را براى ابتلاى افراد گوناگون مطرح نموده است. فقر و ندارى، قرض و بيمارى و همسايه بد و زمانه بد از جمله اين ابتلائات مىباشند.<ref>همان، ص۳۴۱</ref> | ||
==== كتاب ايمان و كفر ==== | ==== كتاب ايمان و كفر ==== | ||
فيض، نام اين كتاب را ايمان و مقابل آن، معين كرده است كه نشانه توسعه معناى مقابل ايمان است كه چيزى فراتر از كفر مىباشد. معنى ايمان، دعائم اسلام، اختلاف معنى ايمان به حسب زمان، درجات ايمان و منازل آن، طبقات مردم به حسب ارواح و چندين مطلب ديگر مطالبى هستند كه مؤلف در اين كتاب مطرح نموده است. | فيض، نام اين كتاب را ايمان و مقابل آن، معين كرده است كه نشانه توسعه معناى مقابل ايمان است كه چيزى فراتر از كفر مىباشد. معنى ايمان، دعائم اسلام، اختلاف معنى ايمان به حسب زمان، درجات ايمان و منازل آن، طبقات مردم به حسب ارواح و چندين مطلب ديگر مطالبى هستند كه مؤلف در اين كتاب مطرح نموده است.<ref> همان، ص۳۹۹</ref> | ||
==== كتاب الفضائل و الرذائل ==== | ==== كتاب الفضائل و الرذائل ==== | ||
مؤلف، با استفاده از روايات، محدوده فضايل و رذايل را مشخص كرده و از يقين، رضا به قضاى الهى، خوف و رجا، حسن ظن به خداوند، اعتراف به تقصير، اطاعت و تقوا، اداى فرايض و چند مطلب ديگر سخن گفته است. | مؤلف، با استفاده از روايات، محدوده فضايل و رذايل را مشخص كرده و از يقين، رضا به قضاى الهى، خوف و رجا، حسن ظن به خداوند، اعتراف به تقصير، اطاعت و تقوا، اداى فرايض و چند مطلب ديگر سخن گفته است.<ref>همان، ص۴۸۷</ref> | ||
==== كتاب المعاشره و الحقوق ==== | ==== كتاب المعاشره و الحقوق ==== | ||
از جمله نشانههاى عظمت اسلام و حقانيت و جهان شمولى آن اهميتى است كه براى مسائل حقوق و آداب معاشرت قائل شده است. مؤلف در اينجا پيرامون مطلب فوق رواياتى را جمع كرده و به توضيحشان پرداخته است كه جوامع معاشرت، نيكى به و الدين، صله رحم، حسن همسايگى، تقيه، كتمان، اهتمام به امور مسلمانان، اصلاح بين مردم و... از آن جمله مىباشند. | از جمله نشانههاى عظمت اسلام و حقانيت و جهان شمولى آن اهميتى است كه براى مسائل حقوق و آداب معاشرت قائل شده است. مؤلف در اينجا پيرامون مطلب فوق رواياتى را جمع كرده و به توضيحشان پرداخته است كه جوامع معاشرت، نيكى به و الدين، صله رحم، حسن همسايگى، تقيه، كتمان، اهتمام به امور مسلمانان، اصلاح بين مردم و... از آن جمله مىباشند.<ref> همان، ص۶۱۶</ref> | ||
==== كتاب الزي و التجمل ==== | ==== كتاب الزي و التجمل ==== | ||
خط ۸۷: | خط ۸۷: | ||
==== كتاب المواعظ و الرسائل ==== | ==== كتاب المواعظ و الرسائل ==== | ||
مؤلف، مواعظى را از خدا، پيامبر(ص)، [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]]، حسنين (عليهماالسلام)، [[امام سجاد(ع)]]، امام باقر(ع)، [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] و ابوذر ذكر كرده و شرح داده است. | مؤلف، مواعظى را از خدا، پيامبر(ص)، [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]]، حسنين (عليهماالسلام)، [[امام سجاد(ع)]]، امام باقر(ع)، [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] و ابوذر ذكر كرده و شرح داده است.<ref> همان، ص۸۰۳</ref> | ||
==== كتاب الموت و البعث ==== | ==== كتاب الموت و البعث ==== | ||
از بزرگترين مواعظ و قطعىترين واقعيات عالم، مردن و محشور شدن پس از آن مىباشد كه روايات بسيارى نيز در جزئيات آن وجود دارد. | از بزرگترين مواعظ و قطعىترين واقعيات عالم، مردن و محشور شدن پس از آن مىباشد كه روايات بسيارى نيز در جزئيات آن وجود دارد. | ||
مؤلف نيز رواياتى را درباره وصيت، علل مرگ، قبض روح، سؤال قبر، عذاب قبر، مكان ارواح مؤمنين، مكان ارواح كفّار، حكم حساب و كتاب اطفال، شفاعت، صفات بهشت و... جمع كرده و براى خوانندگان مطالبش شرح نموده است. | مؤلف نيز رواياتى را درباره وصيت، علل مرگ، قبض روح، سؤال قبر، عذاب قبر، مكان ارواح مؤمنين، مكان ارواح كفّار، حكم حساب و كتاب اطفال، شفاعت، صفات بهشت و... جمع كرده و براى خوانندگان مطالبش شرح نموده است.<ref> همان، ص۸۶۹</ref> | ||
==== كتاب الصلاة و توابعها ==== | ==== كتاب الصلاة و توابعها ==== | ||
فيض كاشانى، جامع منقول و معقول بوده كه در كنار اخلاق و عرفان يك فقيه نامدار و صاحب نظر نيز به شمار مىرود، براى همين در جلد دوم كتاب به بازگويى پارهاى از مباحث فقهى پرداخته كه اولين آنها نماز است؛ وى در دو بخش ابواب صلاة و ابواب لواحق صلاة به تبيين اين واجب الهى پرداخته است. | فيض كاشانى، جامع منقول و معقول بوده كه در كنار اخلاق و عرفان يك فقيه نامدار و صاحب نظر نيز به شمار مىرود، براى همين در جلد دوم كتاب به بازگويى پارهاى از مباحث فقهى پرداخته كه اولين آنها نماز است؛ وى در دو بخش ابواب صلاة و ابواب لواحق صلاة به تبيين اين واجب الهى پرداخته است.<ref>همان، ج۲، ص۹۳۵.</ref> | ||
==== كتاب زكات و توابع آن ==== | ==== كتاب زكات و توابع آن ==== | ||
خط ۱۰۴: | خط ۱۰۴: | ||
قضا و شهادات عنوان كتاب بعدى بوده و پس از آن از مكاسب و معايش بحث كرده است. از آنجايى كه مؤلف عناوين بحث را از روايت اخذ كرده، فلذا عناوين كتب بر خلاف معمول كتب فقهى مىباشند؛ براى مثال در كتاب بيع و ربا كه كتاب بعدى است، از بازار و آداب آن، آداب بيع و شرا، غش در معامله، كيل و وزن، شرط و خيار، شفعه و... سخن به ميان آمده است. | قضا و شهادات عنوان كتاب بعدى بوده و پس از آن از مكاسب و معايش بحث كرده است. از آنجايى كه مؤلف عناوين بحث را از روايت اخذ كرده، فلذا عناوين كتب بر خلاف معمول كتب فقهى مىباشند؛ براى مثال در كتاب بيع و ربا كه كتاب بعدى است، از بازار و آداب آن، آداب بيع و شرا، غش در معامله، كيل و وزن، شرط و خيار، شفعه و... سخن به ميان آمده است. | ||
كتاب مطاعم و مشارب همان كتاب اطعمه و اشربه كتب فقهى است. كتاب فراق و عدد نيز كه يازدهمين كتاب از جلد دوم شافى است همان طلاق و عدّه مىباشد. تجهيز ميّت و ارث هم دو باب جداگانه آخرين كتاب مىباشند. | كتاب مطاعم و مشارب همان كتاب اطعمه و اشربه كتب فقهى است. كتاب فراق و عدد نيز كه يازدهمين كتاب از جلد دوم شافى است همان طلاق و عدّه مىباشد. تجهيز ميّت و ارث هم دو باب جداگانه آخرين كتاب مىباشند.<ref> همان، ج۲، ص۱۵۶۷</ref> | ||
==پانویس == | |||
<references /> | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
خط ۱۱۱: | خط ۱۱۵: | ||
[[رده: متون احادیث]] | [[رده: متون احادیث]] | ||
[[رده:احادیث شیعه]] | [[رده:احادیث شیعه]] | ||
[[رده: 25 شهریور الی 24 مهر]] |
ویرایش