۱۰۶٬۳۳۳
ویرایش
ابوالمجد، محمدرضا: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - '،م' به '، م'
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '،م' به '، م') |
||
| (۴۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR00138.jpg|بندانگشتی|ابوالمجد، محمدرضا]] | [[پرونده:NUR00138.jpg|بندانگشتی|ابوالمجد، محمدرضا]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |ابوالمجد، محمدرضا | ||
|- | |- | ||
|نام‌های دیگر | |نام‌های دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" | آلعلامه، محمدرضا | ||
اصفهانی، محمدرضا | اصفهانی، محمدرضا | ||
م‍س‍ج‍دش‍اه‍ی نجفی، محمدرضا | |||
نجفی، رضا | نجفی، رضا بن محمدحسین | ||
نجفی، محمدرضا | نجفی، محمدرضا | ||
نجفی اصفهانی، محمدرضا | |||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |محمدحسین | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" |1247 ش | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" |نجف اشرف | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" |1322 ش یا 1362 ق | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" |شيخ محمدحسین اصفهانى | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" |[[وقایة الأذهان]] | ||
[[السیف الصنیع لرقاب منکری علم البدیع]] | |||
[[السیف الصنیع لرقاب منکری علم البدیع]] | |- class="articleCode" | ||
|-class= | |||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
|data-type= | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE00138AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''محمدرضا بن محمدحسین بن | '''محمدرضا بن محمدحسین بن محمدباقر بن محمدتقى ايوان کیفی تهرانى اصفهانى''' (۱۲۸۷-۱۳۶۲ق)، فقیه، اصولی، حکیم، متکلم،ریاضیدان، شاعر، مشهور به آقارضا اصفهانی | ||
[[نجفی اصفهانی، محمدباقر|آیت‌الله شيخ محمدباقر نجفى اصفهانى]] جد ایشان است. | |||
[[ایوان کیفی، محمدتقی بن عبدالرحیم|آیت‌الله محمدتقی نجفی اصفهانی]] جد اعلای ایشان است. | |||
==ولادت== | ==ولادت== | ||
مؤلف در 20 محرم الحرام سال 1287 قمرى در نجف اشرف چشم به جهان گشود. از ناحيۀ پدرى به شيخ محمدتقى اصفهانى صاحب [[هداية المسترشدين في شرح أصول معالم‌الدين|هداية المسترشدين]] مى‌رسد و مادر او نيز ربابه سلطان بيگم دختر سيد محمدباقر بن محمدتقى موسوى، معروف به [[شفتی بیدآبادی، سید محمدباقر|حجت‌الاسلام شفتى]] (متوفاى 1260 قمرى) مى‌باشد. | |||
مؤلف در 20 محرم الحرام سال 1287 قمرى در نجف اشرف چشم به جهان گشود. از ناحيۀ پدرى به شيخ محمدتقى اصفهانى صاحب [[هداية المسترشدين في شرح أصول معالم‌الدين|هداية المسترشدين]] مى‌رسد و مادر او نيز ربابه سلطان بيگم دختر | |||
==خاندان== | ==خاندان== | ||
خاندان [[ایوان کیفی، محمدتقی بن عبدالرحیم|شيخ محمدتقى اصفهانى]] (صاحب [[هداية المسترشدين في شرح أصول معالم‌الدين|حاشيه بر معالم]]) (متوفاى 1248 قمرى) و جد مؤلف از اشرف و افضل خاندان علم و تقوى در اصفهان بوده‌اند. در این خاندان نوابغ و بزرگانى در فضل و علم و ادب و معرفت ظهور كرده‌اند. [[امین، حسن|سيد حسن امین]] دربارۀ خاندان او این چنين مى‌گوید:آل صاحب الحاشية بيت علم جليل في أصفهان.([[مستدركات أعيان الشيعة]] ج 6 ص165) | |||
در [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعه]] دربارۀ پدر بزرگوار ايشان این چنين آمده است الإمام الزاهد العارف... كان مجدا مجتهدا في شأنه كان كثير الفكر منقطعا عن الناس.([[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] ج 9 ص249) | |||
دربارۀ جد او شيخ | دربارۀ جد او [[نجفی اصفهانی، محمدباقر|شيخ محمدباقر بن محمدتقى اصفهانى]]:شيخ شيوخ أصفهان و أحد أعيان الرؤساء في إيران... لم يبق معه شأن لولاة أصفهان أبطل حكومتهم حتى ضاق بهم الخناق، بل كان حكمه فوق كل حكم.([[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] ج 9 ص186) | ||
و امّا شيخ محمدتقى اصفهانى صاحب [[هداية المسترشدين في شرح أصول معالم‌الدين|هداية المسترشدين]] نيازى به بيان مطلبى دربارۀ عظمت او نيست. | و امّا [[ایوان کیفی، محمدتقی بن عبدالرحیم|شيخ محمدتقى اصفهانى]] صاحب [[هداية المسترشدين في شرح أصول معالم‌الدين|هداية المسترشدين]] نيازى به بيان مطلبى دربارۀ عظمت او نيست. | ||
اجداد و خاندان مادرى او نيز از بزرگان علم و فضل بوده‌اند. پدر مادرش | اجداد و خاندان مادرى او نيز از بزرگان علم و فضل بوده‌اند. پدر مادرش سيد محمدباقر بن محمدتقى موسوى (متوفاى 1260 قمرى)، معروف به [[شفتی بیدآبادی، سید محمدباقر|حجت‌الاسلام شفتى]] در أعيان آمده الفقيه الإمام الرئيس في أصفهان. | ||
در مورد | در مورد دايى‌هایش:جلهم علماء فضلاء انتهت إليهم الرياسة العلمیّة بعد أبيهم في أصفهان.([[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] ج 9 ص188) | ||
==دوران كودكى و تحصيل== | ==دوران كودكى و تحصيل== | ||
مؤلف در نه سالگى از نجف اشرف همراه پدرش به اصفهان مسافرت كرده و پس از آموختن ادبيات و مقدمات فقه و اصول در سن پانزده سالگى به نجف اشرف برمى‌گردد. | مؤلف در نه سالگى از نجف اشرف همراه پدرش به اصفهان مسافرت كرده و پس از آموختن ادبيات و مقدمات فقه و اصول در سن پانزده سالگى به نجف اشرف برمى‌گردد. | ||
در نجف اشرف ابتدا از محضر پدر بزرگوارش [[اصفهانی، محمدحسین|شيخ محمدحسین اصفهانى]] (متوفاى 1308 قمرى) در فقه و اصول (کتاب فصول و قسمتى از رسائل) و بعضى از | در نجف اشرف ابتدا از محضر پدر بزرگوارش [[اصفهانی، محمدحسین|شيخ محمدحسین اصفهانى]] (متوفاى 1308 قمرى) در فقه و اصول (کتاب فصول و قسمتى از رسائل) و بعضى از کتابهاى تفسيرى (تفسير بيضاوى و [[الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل|كشاف]]) استفاده نموده و همینطور از [[قزوینی، سید ابراهیم بن محمدباقر|سيد ابراهیم قزوینى]] در رياضيات و هيئت و علوم عقلى و معالم الأصول و شرح لمعه و شيخ فتح‌اللّه مشهور به شريعتمدارى اصفهانى در قسمت زيادى از رسائل، میرزا حبيب‌اللّه تهرانى در رياضيات، [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|شيخ محمد كاظم خراسانى]] (متوفاى 1329 قمرى) [[شریعت اصفهانی، فتح‌الله|شيخ الشريعة اصفهانى]] (متوفاى 1339 قمرى)، [[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|سيد محمد كاظم يزدى]] (متوفاى 1337 قمرى)، شيخ [[همدانی، رضا بن محمد هادی|آقا رضا همدانى]] (متوفاى 1322 قمرى)، [[فشارکی اصفهانی، سید محمد بن امیرقاسم|سيد محمد فشاركى]] (متوفاى 1316 قمرى)، شيخ حسین نورى (متوفاى 1320 قمرى) و سيد مرتضى كشمیرى (متوفاى 1323 قمرى) استفاده نموده است. در بين اساتيد مؤلف، [[فشارکی اصفهانی، سید محمد بن امیرقاسم|سيد محمد فشاركى]] از جايگاه خاصى برخوردار است. مؤلف در مورد ايشان این چنين مى‌گفته كه در مدت كوتاهى كه مصاحب او بوده از وى بيش از اساتيد ديگرش استفاده نموده است. | ||
==ویژگی‌ها== | ==ویژگی‌ها== | ||
از مهمترين ویژگی‌هاى شخصيتى مؤلف جامعيت او در علوم مختلف اسلامى است. جديت در تحصيل و فراگیرى علوم، او را فردى صاحب نظر و داراى نظريات جديد، عمیق، و مبتكر در رشته‌هاى مختلف علمى ساخته است. | |||
از مهمترين ویژگی‌هاى شخصيتى مؤلف جامعيت او در علوم مختلف اسلامى است. جديت در تحصيل و | |||
جامعيت در علوم مختلف، فضل و عظمت علمى، حافظۀ عجيب، استعداد فطرى و عشق او به كسب علم و دانش باعث شده بود كه در بين اعلام و بزرگان حوزه به نبوغ و برترى علمى مشهور شده و شخصيتى باشد كه فضايل مختلف در او جمع گردد. او در فقه و اصول متخصص و در تفسير قرآن كريم، فلسفه، كلام و رياضى فردى صاحب نظر و متبحر بود. | جامعيت در علوم مختلف، فضل و عظمت علمى، حافظۀ عجيب، استعداد فطرى و عشق او به كسب علم و دانش باعث شده بود كه در بين اعلام و بزرگان حوزه به نبوغ و برترى علمى مشهور شده و شخصيتى باشد كه فضايل مختلف در او جمع گردد. او در فقه و اصول متخصص و در تفسير قرآن كريم، فلسفه، كلام و رياضى فردى صاحب نظر و متبحر بود. | ||
به علاوه در ادبيات و شعر نبوغ عجيب ايشان زبانزد عام و خاص بوده است. در کتاب كواكب السماویة تأليف علامۀ سماوى و | به علاوه در ادبيات و شعر نبوغ عجيب ايشان زبانزد عام و خاص بوده است. در کتاب كواكب السماویة تأليف علامۀ سماوى و همینطور کتاب الطليعة در ترجمۀ شعراى شيعه به بعضى از نكات خيره كنندۀ ادبى ايشان اشاره شده است. | ||
در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] و [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] دربارۀ تبحر او به زبان عربى و شعر اينگونه گفته شده است:نظم | در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] و [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] دربارۀ تبحر او به زبان عربى و شعر اينگونه گفته شده است:نظم المعاني‌الفارسیة بألفاظ العربية همانطور كه راجع به مهيار ديلمى گفته‌اند. همینطور در [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] بعضى از اشعار زيبا و پر معناى او آورده شده است. ([[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] ج 7 ص17 و نقباء البشر ج 2 ص747) | ||
در نقباء البشر در رابطه با شعر مؤلف | در نقباء البشر در رابطه با شعر مؤلف این گونه آورده شده:و في بعض شعره نكات أدبية قد لا يتنبه لها البعض لدقتها و غموضها و كان يحمل اللفظ معنى أكثر من قابليته. | ||
با | با این حال با همۀ شهرت و بزرگى جايگاه علمى ايشان وضعيت مالى مناسبى نداشته و غالباً در امر امرار معاش و گذران زندگى دچار مشكل بوده است. | ||
عظمت علمى همراه با زهد و تنگدستى و شادابى و روحيۀ با نشاط، خوش صحبتى و در همان حال رعايت وقار و متانت و دورى از | عظمت علمى همراه با زهد و تنگدستى و شادابى و روحيۀ با نشاط، خوش صحبتى و در همان حال رعايت وقار و متانت و دورى از سبکی و بى‌محتوايى در گفتار، این شخصيت عظيم را چهره‌اى استثنايى و محبوب ساخته بود. | ||
==هجرت به اصفهان== | ==هجرت به اصفهان== | ||
مؤلف پس از شروع جنگ جهانى اوّل در سال 1333 قمرى مدتى به كربلا مى‌رود اما به علت دشواريهایى كه در نتيجۀ جنگ برای خانواده و فرزندانش بوجود آمد به اصفهان مسافرت مى‌كند و در آنجا زعامت دينى و رياست فقهى مردم را به عهده گرفته و به جاى پدر بزرگوارش به هدايت مردم و نشر معارف اسلامى و نيز امامت جماعت و تدريس مى‌پردازد. | |||
مؤلف پس از شروع جنگ جهانى اوّل در سال 1333 قمرى مدتى به كربلا مى‌رود اما به علت | |||
==تدريس== | ==تدريس== | ||
به دليل بلاغت و رسايى در گفتار و تقرير نیکو و زيبا و جامعيت ايشان در علوم مختلف حوزوى و اينكه كلام ايشان با دلايل و استشهاد به اشعار عربى و فارسی و گفتار علماى لغت آمیخته بوده، بسيارى از طلاب و فضلا علاقه‌مند به شركت در درس ايشان و استفادۀ علمى از این شخصيت برجسته بوده‌اند و همینطور به دليل خوشرویى و خوش اخلاقى و لطافت روحى ايشان، در بين طالبين علم محبوبيت زائد الوصفى داشته‌اند كه این خود بر علاقۀ فضلا و بزرگان به شركت در حلقۀ درس ايشان مى‌افزوده است. | |||
به دليل بلاغت و رسايى در گفتار و تقرير | |||
مؤلف در اوج فقر و تنگدستى داراى تأليفات و تصنيفات زيادى بوده كه در قسمت تأليفات ذكر خواهد شد. | مؤلف در اوج فقر و تنگدستى داراى تأليفات و تصنيفات زيادى بوده كه در قسمت تأليفات ذكر خواهد شد. | ||
| خط ۱۰۴: | خط ۱۰۱: | ||
نقباء البشر:عالم كبير و أديب جليل و فيلسوف بارع. كان مجتهدا في الفقه محيطا بأصوله و فروعه، متبحرا في الأصول متقنا لمباحثه و مسائله، متضلعا في الفلسفة خبيرا بالتفسير، بارعا في الكلام و العلوم الرياضية، و له في كل ذلك آراء فاضجة و نظريات صائبة، أضف إلى ذلك نبوغه في الأدب و الشعر (ج 2، ص274) | نقباء البشر: عالم كبير و أديب جليل و فيلسوف بارع. كان مجتهدا في الفقه محيطا بأصوله و فروعه، متبحرا في الأصول متقنا لمباحثه و مسائله، متضلعا في الفلسفة خبيرا بالتفسير، بارعا في الكلام و العلوم الرياضية، و له في كل ذلك آراء فاضجة و نظريات صائبة، أضف إلى ذلك نبوغه في الأدب و الشعر (ج 2، ص274) | ||
[[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] به نقل از کتاب الطليعة: فاضل تلقى الفضل عن أب و جد و لم | [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] به نقل از کتاب الطليعة: فاضل تلقى الفضل عن أب و جد و لم یکفه ذلك حتى سعى في تحصيله و جد إلى ذكاء ثاقب و نظر صائب و روح خفيفة و حاشية طبع رقيقة أتى النجف فارتقى معارج الكمال و زاحم بمناكب الفضل الرجال. ([[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] ج 7، ص16) | ||
و | و همینطور در أعيان به نقل از سيد شهاب‌الدين نجفى مى‌فرمايد: هذا الرجل من نوابغ عصره و أغاليظ الزمان فقها و أصولا و أدبا و شعرا و حديثا و رياضيا.(همان منبع) | ||
قابل ذكر است كه در رابطه با زندگینامۀ شيخ محمدرضا اصفهانى | قابل ذكر است كه در رابطه با زندگینامۀ شيخ محمدرضا اصفهانى یک بار در [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] ج 7 ص16 و یک بار در مستدركات [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] ج 6 صفحۀ 165 توضيح داده شده است. | ||
==اساتيد== | ==اساتيد== | ||
{{ستون-شروع|2}} | |||
# پدر بزرگوار او، شيخ محمدحسین اصفهانى نجفى (متوفاى 1308 قمرى) | |||
# [[قزوینی، سید ابراهیم بن محمدباقر|سيد ابراهیم قزوینى]] | |||
# میرزا حبيب‌اللّه تهرانى عراقى، مشهور به ذو الفنون (استاد رياضيات، هيئت، نجوم و معقول) | |||
# [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|شيخ محمد كاظم خراسانى]]، صاحب [[كفاية الأصول]] (متوفاى 1329 قمرى) | |||
# [[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|سيد محمد كاظم يزدى]] (متوفاى 1337 قمرى) | |||
# شيخ [[همدانی، رضا بن محمد هادی|آقا رضا همدانى]] (متوفاى 1322 قمرى) | |||
# [[فشارکی اصفهانی، سید محمد بن امیرقاسم|سيد محمد فشاركى]] اصفهانى (متوفاى 1316 قمرى) | |||
# شيخ حسین نورى (متوفاى 1320 قمرى) استاد علم حديث و رجال. | |||
# سيد مرتضى كشمیرى (1323 قمرى) | |||
# [[شریعت اصفهانی، فتح‌الله|شيخ الشريعة اصفهانى]] (متوفاى 1339 قمرى) | |||
# شيخ فتح‌اللّه ملقب به شريعتمدارى اصفهانى | |||
# سيد جعفر حلّى | |||
{{پایان}} | |||
==وفات== | |||
در 24 محرم الحرام سال 1362ه.ق. در شهر اصفهان این يگانۀ دوران از این عالم خاک ى رخت بربسته و به ديار حق شتافت. بدن مطهر او در تخت فولاد، در تكيۀ مخصوص به خانواده‌اش به خاک سپرده شد. | |||
==آثار== | |||
{{ستون-شروع|2}} | |||
در | # وقاية الأذهان و الألباب | ||
# رسالة في القبلة | |||
# نقد فلسفۀ داروین (در سه جلد، دو جلد آن در بغداد در سال 1331 قمرى چاپ شده است.) | |||
# حواشى بر نجاة العباد تأليف محمدحسن نجفى [[صاحب جواهر، محمدحسن|صاحب جواهر]] | |||
# أداء المفروض في شرح أرجوزة العروض، تأليف میرزا مصطفى تبريزى (در علم عروض و قافيه) | |||
# استيضاح المراد من قول الفاضل الجواد (فقهى) | |||
# أمجديّة (فقهى، اخلاقى) | |||
# الإيراد و الإصدار | |||
# حلى الدهر العاطل يا حلى الزمن العاطل | |||
# ذخائر المجتهدين في شرح «معالم‌الدين في فقه آل ياسين»، تأليف ابن قطان (فقهى است و دو جلد نكاح و طهارت آن چاپ شده است) | |||
# الرد على البهائية | |||
# رسالة في الرد على «فصل القضاء في عدم حجيّة فقه الرضا عليه‌السلام» تأليف [[صدر، سید حسن|سيد حسن صدر]] | |||
# الروض الأريض (ديوان شعر عربى) | |||
# الروضة الغناء (در فقه) | |||
# السيف الصنيع على رقاب منكرى البديع (در علم بلاغت) | |||
# العقد الثمین | |||
# نجعة المرتاد | |||
# القول الجمیل | |||
# النوافج و الروزنامج | |||
# حاشيه بر كافى تأليف مرحوم [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] | |||
# حواشى على اكثر «اكر لثاوى ذيلاسوس الحكيم اليوناني»، در علم هندسه | |||
# تنبيهات دليل انسداد يا اثبات حجّية الظن الطريقي (کتاب اصولى) | |||
{{پایان}} | |||
==تبارنامه== | |||
{{الگو:تبارنامه خاندان نجفی اصفهانی}} | |||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
| خط ۲۰۰: | خط ۱۶۷: | ||
[[السیف الصنیع لرقاب منکری علم البدیع]] | [[السیف الصنیع لرقاب منکری علم البدیع]] | ||
[[ | [[أداء المفروض من شرح أرجوزة العروض]] | ||
[[دیوان ابي المجد]] | [[دیوان ابي المجد]] | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[رده:فیلسوفان]] | |||
[[رده:شاعران]] | |||
[[رده:متکلمان]] | |||