۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - '== ساختار ==' به '==ساختار==') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
[[اشپولر، برتولد|برتولد اشپولر]]، در آغاز جلد اول كتاب، نظرى اجمالى، به سير تاريخ سياسى ايران و نفوذ اسلام و اهميت آن براى كشور ايران مى‌اندازد. به عقيده او علت اساسى و محرك اصلى حمله اعراب، دين جديد و اعتقادات تازه پيامبر اكرم(ص) بود. همچنين گذرى كوتاه به فتح و گشوده شدن بين‌النهرين، كه آغاز و كليد تصرف ايران به شمار مى‌آمد، داشته است، ليكن آن را نخستين راه فتح سرزمين اصلى ايران نمى‌داند، بلكه آغاز فتح ايران را زمانى مى‌داند كه حكمران بحرين، علاء بن خضرمى، از راه دريا به سواحل فارس تاخت. اشپولر اين حركت را پيشروى شگفت‌انگيز خوانده كه تا نزدیک | [[اشپولر، برتولد|برتولد اشپولر]]، در آغاز جلد اول كتاب، نظرى اجمالى، به سير تاريخ سياسى ايران و نفوذ اسلام و اهميت آن براى كشور ايران مى‌اندازد. به عقيده او علت اساسى و محرك اصلى حمله اعراب، دين جديد و اعتقادات تازه پيامبر اكرم(ص) بود. همچنين گذرى كوتاه به فتح و گشوده شدن بين‌النهرين، كه آغاز و كليد تصرف ايران به شمار مى‌آمد، داشته است، ليكن آن را نخستين راه فتح سرزمين اصلى ايران نمى‌داند، بلكه آغاز فتح ايران را زمانى مى‌داند كه حكمران بحرين، علاء بن خضرمى، از راه دريا به سواحل فارس تاخت. اشپولر اين حركت را پيشروى شگفت‌انگيز خوانده كه تا نزدیک شهر تاريخى اصطخر در نزدیکى تخت جمشيد صورت گرفته است. | ||
پس از اولين فتوحات مسلمانان در ايران، اشپولر به فتح ديگر سرزمين‌هاى ايران، طبق ترتيب زمانى و جغرافيايى پرداخته است. طبق نظر اشپولر فتح اهواز و خوزستان و نيز فتح نهاوند و همدان از اهميت قابل ملاحظه‌اى برخورداراست. اشپولر در پايان استيلاى اعراب، به فتح نواحى سيستان و بلوچستان امروزى (از جمله ناحيه مكران و زابلستان)، خراسان، تركستان و در انتها طبرستان (مازندران كنونى) اشاراتى دارد. او فتح سرزمين‌هاى شمال ايران را در سال 30 هجرى ذكر كرده و احتمال داده است كه نوادگان پيامبر اسلام(ص)؛ يعنى امام حسن(ع) نيز در آن شركت داشته‌اند. طبق منابع جغرافيايى قديم، فتح طبرستان به دلايل جغرافيايى از راه خراسان و قومس صورت گرفته است. | پس از اولين فتوحات مسلمانان در ايران، اشپولر به فتح ديگر سرزمين‌هاى ايران، طبق ترتيب زمانى و جغرافيايى پرداخته است. طبق نظر اشپولر فتح اهواز و خوزستان و نيز فتح نهاوند و همدان از اهميت قابل ملاحظه‌اى برخورداراست. اشپولر در پايان استيلاى اعراب، به فتح نواحى سيستان و بلوچستان امروزى (از جمله ناحيه مكران و زابلستان)، خراسان، تركستان و در انتها طبرستان (مازندران كنونى) اشاراتى دارد. او فتح سرزمين‌هاى شمال ايران را در سال 30 هجرى ذكر كرده و احتمال داده است كه نوادگان پيامبر اسلام(ص)؛ يعنى امام حسن(ع) نيز در آن شركت داشته‌اند. طبق منابع جغرافيايى قديم، فتح طبرستان به دلايل جغرافيايى از راه خراسان و قومس صورت گرفته است. | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
در اواخر جلد اول، اشپولر به موضوع گسترش سلجوقيان در ايران پرداخته و از شهرهاى قرميسين (کرمانشاه) و منطقه حلوان در مغرب ايران، خوزستان، بين النهرين و سرزمين‌هاى داخلى ايران بحث كرده است. او پس از ذكر وقايع و رويدادهاى تاريخ ايران تا دوره سلجوقى، به مبحث فرهنگى ايران در سده‌هاى اوليه پرداخته است. در اين بخش به جريان اسلامى شدن ايران، روابط اجتماعى ميان شهرها و روستاها و نيز اوضاع روستاها توجه شده است. | در اواخر جلد اول، اشپولر به موضوع گسترش سلجوقيان در ايران پرداخته و از شهرهاى قرميسين (کرمانشاه) و منطقه حلوان در مغرب ايران، خوزستان، بين النهرين و سرزمين‌هاى داخلى ايران بحث كرده است. او پس از ذكر وقايع و رويدادهاى تاريخ ايران تا دوره سلجوقى، به مبحث فرهنگى ايران در سده‌هاى اوليه پرداخته است. در اين بخش به جريان اسلامى شدن ايران، روابط اجتماعى ميان شهرها و روستاها و نيز اوضاع روستاها توجه شده است. | ||
از مطالب قابل ذكر اشپولر در اين قسمت، مى‌توان به پراكندگى اوليه مذاهب در ايران و نيز گسترش و پراكنش بعدى آن‌ها اشاره كرد. آداب و رسوم، دين، به خاک سپردن اموات، خوارج، فرقه اسماعيليه، شیعیان | از مطالب قابل ذكر اشپولر در اين قسمت، مى‌توان به پراكندگى اوليه مذاهب در ايران و نيز گسترش و پراكنش بعدى آن‌ها اشاره كرد. آداب و رسوم، دين، به خاک سپردن اموات، خوارج، فرقه اسماعيليه، شیعیان دوازده امامى از ديگر مطالب اين جلد از كتاب است. | ||
از مطالب اشپولر در قسمت‌هاى فرهنگى و به ويژه توضيحات او درباره اقوام و ساكنان ايران و نحوه مناسبات آن‌ها، مى‌توان به چگونگى مسائل، مروادات و نيز ارتباطات در گستره جغرافياى آن زمان توسط گروه‌هاى مختلف قومى، به ويژه در حوزه جغرافياى سياسى ايران پى برد. | از مطالب اشپولر در قسمت‌هاى فرهنگى و به ويژه توضيحات او درباره اقوام و ساكنان ايران و نحوه مناسبات آن‌ها، مى‌توان به چگونگى مسائل، مروادات و نيز ارتباطات در گستره جغرافياى آن زمان توسط گروه‌هاى مختلف قومى، به ويژه در حوزه جغرافياى سياسى ايران پى برد. | ||