۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
ترجمه فرحة الغری: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'شيعيان' به 'شیعیان '
جز (جایگزینی متن - '== وابسته‌ها ==' به '==وابسته‌ها==') |
جز (جایگزینی متن - 'شيعيان' به 'شیعیان ') |
||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
از مقدّمه‌هائى كه در كتاب‌هاى فارسى [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|مرحوم مجلسى]] (ره) ديده مى‌شود، پيداست كه بر نگارش فارسى اديبانه عصر صفوى، با آرايه‌هاى مرسوم و صنايع لفظى و معنوى آن، توانا بوده؛ ولى چون هدفش ترويج معارف دينى در ميان عموم مردم بوده، بتعمّد متن كتاب‌ها را ساده نوشته و- به تعبير خود- «مقيّد به حسن عبارات و تنوّع استعارات» نشده و تجمّلات اديبانه را آن هم باز در حدّ اعتدال به خطبه و مقدّمه اثر وانهاده است. از اين رو، نثر مجلسى در مقايسه با نوشته‌هاى اثر عموم عالمان عصر صفوى، ساده‌تر و به فهم نزدیک تر است. | از مقدّمه‌هائى كه در كتاب‌هاى فارسى [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|مرحوم مجلسى]] (ره) ديده مى‌شود، پيداست كه بر نگارش فارسى اديبانه عصر صفوى، با آرايه‌هاى مرسوم و صنايع لفظى و معنوى آن، توانا بوده؛ ولى چون هدفش ترويج معارف دينى در ميان عموم مردم بوده، بتعمّد متن كتاب‌ها را ساده نوشته و- به تعبير خود- «مقيّد به حسن عبارات و تنوّع استعارات» نشده و تجمّلات اديبانه را آن هم باز در حدّ اعتدال به خطبه و مقدّمه اثر وانهاده است. از اين رو، نثر مجلسى در مقايسه با نوشته‌هاى اثر عموم عالمان عصر صفوى، ساده‌تر و به فهم نزدیک تر است. | ||
[[مجلسی، محمدباقر|مجلسى]] در كار فارسى‌نگارى، معمولا، «مخاطبان خود را... مردم شيعه نا آشنا يا كم اطّلاع از مطالب دينى مى‌داند و به هيچ روى با عالمان دين سخن نمى‌گويد. زبان اهل علم، زبانى ديگر است و اصطلاحات و تعابير خاصّ خود را دارد. بنا بر اين او ساده‌نويسى را هرگز از ياد نمى‌برد و به مباحث استدلالى و برهانى [كه مطلب را رو به غموض مى‌برند] فقط در حدّ ضرورت اشاره مى‌كند... او در اين كتاب‌ها در مقام ابراز توانايى علمى خود و تفصيل استدلالى همه مباحث نبود، بلكه مى‌خواسته است «كافّه مؤمنان و عامّه | [[مجلسی، محمدباقر|مجلسى]] در كار فارسى‌نگارى، معمولا، «مخاطبان خود را... مردم شيعه نا آشنا يا كم اطّلاع از مطالب دينى مى‌داند و به هيچ روى با عالمان دين سخن نمى‌گويد. زبان اهل علم، زبانى ديگر است و اصطلاحات و تعابير خاصّ خود را دارد. بنا بر اين او ساده‌نويسى را هرگز از ياد نمى‌برد و به مباحث استدلالى و برهانى [كه مطلب را رو به غموض مى‌برند] فقط در حدّ ضرورت اشاره مى‌كند... او در اين كتاب‌ها در مقام ابراز توانايى علمى خود و تفصيل استدلالى همه مباحث نبود، بلكه مى‌خواسته است «كافّه مؤمنان و عامّه شیعیان » را كه «به اعتبار عدم انس به لغت عرب» از فهم احاديث و مطالب علمى محرومند، «بهره فاضل و نصيب كامل» برساند. | ||
[[مجلسی، محمدباقر|مجلسى]] «به فارسى با زبانى ساده و قابل فهم چيز مى‌نوشته» و انشاى كتاب‌هاى او «به طور كلّى خيلى ساده و درست و عارى از صنايع بديعيّه است». | [[مجلسی، محمدباقر|مجلسى]] «به فارسى با زبانى ساده و قابل فهم چيز مى‌نوشته» و انشاى كتاب‌هاى او «به طور كلّى خيلى ساده و درست و عارى از صنايع بديعيّه است». | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
آثار فارسى علّامه نيز بر دو گونه‌اند: برخى با دستگاه اقتدار صفوى بى‌ارتباط نيستند، چنان كه مقدّمه حقّ اليقين به نام سلطان حسين صفوى است؛ برخى هم ارتباطى ندارند، مانند ترجمه فرحة الغرى كه به استدعاى «بعضى از دوستان ايمانى و برادران روحانى» فراهم شده است. | آثار فارسى علّامه نيز بر دو گونه‌اند: برخى با دستگاه اقتدار صفوى بى‌ارتباط نيستند، چنان كه مقدّمه حقّ اليقين به نام سلطان حسين صفوى است؛ برخى هم ارتباطى ندارند، مانند ترجمه فرحة الغرى كه به استدعاى «بعضى از دوستان ايمانى و برادران روحانى» فراهم شده است. | ||
از منظرى ديگر، آثار فارسى [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|مرحوم مجلسى]] بر دو دسته‌اند: يكى آنها كه بيشترينه | از منظرى ديگر، آثار فارسى [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|مرحوم مجلسى]] بر دو دسته‌اند: يكى آنها كه بيشترينه شیعیان مخاطب آن‌اند و ديگر آثار نسبتا تخصّصى‌تر كه خوانندگان محدودترى خواهند داشت. | ||
هر چند خواننده عادى با مطالعه مقدّمه ترجمه فرحة الغرىّ [[مجلسی، محمدباقر|علّامه مجلسى]] و در نگاه اوّل، آن را يك تلخيص فارسى كتاب [[ابن طاووس، عبدالکریم بن احمد|سيّد عبدالكريم بن طاوس]] مى‌پندارد، پس از مطالعه كامل متن و به ويژه در صورت سنجيدن آن با متن عربى كتاب [[ابن طاووس، عبدالکریم بن احمد|سيّد عبدالكريم]]، درخواهد يافت كه ترجمه [[مجلسی، محمدباقر|علّامه مجلسى]] خود نوعى شرح است بر اين كتاب؛ گرچه شرحى مختصر؛ و آنچه [[مجلسی، محمدباقر|مجلسى]] فرو انداخته،- اگر نه همه- عمدتاً، مطالبى بوده كه مخاطب فارسى زبان كتاب نيازى بدان‌ها نداشته، بلكه از درج و ترجمه آنها ملول مى‌شده است. | هر چند خواننده عادى با مطالعه مقدّمه ترجمه فرحة الغرىّ [[مجلسی، محمدباقر|علّامه مجلسى]] و در نگاه اوّل، آن را يك تلخيص فارسى كتاب [[ابن طاووس، عبدالکریم بن احمد|سيّد عبدالكريم بن طاوس]] مى‌پندارد، پس از مطالعه كامل متن و به ويژه در صورت سنجيدن آن با متن عربى كتاب [[ابن طاووس، عبدالکریم بن احمد|سيّد عبدالكريم]]، درخواهد يافت كه ترجمه [[مجلسی، محمدباقر|علّامه مجلسى]] خود نوعى شرح است بر اين كتاب؛ گرچه شرحى مختصر؛ و آنچه [[مجلسی، محمدباقر|مجلسى]] فرو انداخته،- اگر نه همه- عمدتاً، مطالبى بوده كه مخاطب فارسى زبان كتاب نيازى بدان‌ها نداشته، بلكه از درج و ترجمه آنها ملول مى‌شده است. | ||