۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'براي' به 'برای') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'براى' به 'برای') |
||
خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
كتاب با مقدمه نويسنده آغاز و مطالب بدون فصلبندى خاصى ارائه شده است. | كتاب با مقدمه نويسنده آغاز و مطالب بدون فصلبندى خاصى ارائه شده است. | ||
نويسنده از جنبههاى مختلفى به مسأله اخلاق و اهميت آن | نويسنده از جنبههاى مختلفى به مسأله اخلاق و اهميت آن برای هر فرد(مسلمان) پرداخته و بحثهايى مهم و اساسى در اين علم را مورد بررسى و كنكاش قرار داده است؛ بحثهايى همچون: | ||
معرفت نفس و اهميت آن، تذكر و بيدارى از غفلت، احساس مسئوليت هر فرد نسبت به اصلاح خويش، سير در آفاق و انفس، حب و بُغض، انتخاب دوست دلسوز و متدين، ضرورت آگاهى نسبت به احكام فقهى و ضرورت دورى از محرمات و گناهان، زبان و آفتهاى آن، گناهان صغيره و كبيره، غيبت افراد و پستى آن، توبه، استغفار و... | معرفت نفس و اهميت آن، تذكر و بيدارى از غفلت، احساس مسئوليت هر فرد نسبت به اصلاح خويش، سير در آفاق و انفس، حب و بُغض، انتخاب دوست دلسوز و متدين، ضرورت آگاهى نسبت به احكام فقهى و ضرورت دورى از محرمات و گناهان، زبان و آفتهاى آن، گناهان صغيره و كبيره، غيبت افراد و پستى آن، توبه، استغفار و... | ||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
نويسنده اخلاق را شكل (و صورت) باطنى هر انسانى معرفى نموده كه به دو دسته تقسيمبندى مىشود: فطرى (طبيعى) و اكتسابى (اختيارى). | نويسنده اخلاق را شكل (و صورت) باطنى هر انسانى معرفى نموده كه به دو دسته تقسيمبندى مىشود: فطرى (طبيعى) و اكتسابى (اختيارى). | ||
صفات فطرى عبارت از ويژگىهايى است كه در نهاد هر انسانى وجود دارد. همانند: علاقه داشتن به عدل و عدم ظلم، داشتن شهرت و نامى پرآوازه، آزادگى، قواى عقل و شهوت كه به وسيله اين ويژگىها، صفات فطرى انسان از صفات فطرى ساير مخلوقات تمييز داده مىشود و پرواضح است كه در داشتن و بودن اينگونه از صفات، راهى | صفات فطرى عبارت از ويژگىهايى است كه در نهاد هر انسانى وجود دارد. همانند: علاقه داشتن به عدل و عدم ظلم، داشتن شهرت و نامى پرآوازه، آزادگى، قواى عقل و شهوت كه به وسيله اين ويژگىها، صفات فطرى انسان از صفات فطرى ساير مخلوقات تمييز داده مىشود و پرواضح است كه در داشتن و بودن اينگونه از صفات، راهى برای اختيار انسان وجود ندارد. | ||
به نظر نويسنده، التزام به رياضتهاى روحىِ عملى | به نظر نويسنده، التزام به رياضتهاى روحىِ عملى برای رسيدن به فضائل اخلاقى، اجتنابناپذير بوده و برای به دست آوردن اين مهم، لازم است كه مراحل ذيل طى شود: | ||
1- معرفت و شناخت فضائل و رذايل اخلاقى. 2- شناخت حقيقت انسان. 3- مجاهدت نفس. كه بدون مجاهده، پيروز شدن بر خواستههاى نفسانى ممكن نخواهد بود. | 1- معرفت و شناخت فضائل و رذايل اخلاقى. 2- شناخت حقيقت انسان. 3- مجاهدت نفس. كه بدون مجاهده، پيروز شدن بر خواستههاى نفسانى ممكن نخواهد بود. | ||
خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
#اخلاق نظرى يا فلسفه اخلاق؛ كه موضوع آن در مورد معيارهاى حُسن و قُبح (خوب يا بد بودن عملى) است. | #اخلاق نظرى يا فلسفه اخلاق؛ كه موضوع آن در مورد معيارهاى حُسن و قُبح (خوب يا بد بودن عملى) است. | ||
#اخلاق تطبيقى؛ كه بدان معنى است كه مذاهب مختلف اخلاقى، مورد مطالعه و بررسى قرار گرفته و پس از آن، بهترين روش از بين تمامى نظريات، با توجه به معيارهاى اخلاقى موجود، انتخاب مىگردد. | #اخلاق تطبيقى؛ كه بدان معنى است كه مذاهب مختلف اخلاقى، مورد مطالعه و بررسى قرار گرفته و پس از آن، بهترين روش از بين تمامى نظريات، با توجه به معيارهاى اخلاقى موجود، انتخاب مىگردد. | ||
#اخلاق عملى يا روشهاى اخلاقى؛ كه منظور از آن، سلسله آداب و احكامى است كه عمل نمودن به آنها | #اخلاق عملى يا روشهاى اخلاقى؛ كه منظور از آن، سلسله آداب و احكامى است كه عمل نمودن به آنها برای حصول تزكيه نفس و تهذيب آن، ضرورى مىباشد. | ||
نويسنده در ادامه، توصيههايى چند | نويسنده در ادامه، توصيههايى چند برای شروع نمودن مراحل تزكيه نفس پيشنهاد كرده است از جمله: | ||
#همانگونه كه فعاليتهاى ورزشى | #همانگونه كه فعاليتهاى ورزشى برای سلامتى بدن لازم است، رياضتهاى روحى نيز برای پاك نمودن جان از رذايل اخلاقى ضرورى است. | ||
#انسان فعاليتهاى ورزشى خود را با نرمش و حركات ساده آغاز كرده و اندكاندك فعاليتهاى سنگين را انجام مىدهد، بنابراین در امر تزكيه و تهذيب نيز بايد در ابتدا از عبادتهاى ساده شروع نمود و پس از عادت دادن روح، نوبت به مراحل بالاتر مىرسد. | #انسان فعاليتهاى ورزشى خود را با نرمش و حركات ساده آغاز كرده و اندكاندك فعاليتهاى سنگين را انجام مىدهد، بنابراین در امر تزكيه و تهذيب نيز بايد در ابتدا از عبادتهاى ساده شروع نمود و پس از عادت دادن روح، نوبت به مراحل بالاتر مىرسد. | ||
#همانگونه كه تداوم در فعاليتهاى ورزشى شرط مهمى است، در رياضتهاى روحى و نفسى نيز استمرار لازم است. | #همانگونه كه تداوم در فعاليتهاى ورزشى شرط مهمى است، در رياضتهاى روحى و نفسى نيز استمرار لازم است. | ||
نويسنده معتقد است مدوامت بر يك عمل و ملتزم بودن به آن، همراه با داشتن نيتى پاك و خالص | نويسنده معتقد است مدوامت بر يك عمل و ملتزم بودن به آن، همراه با داشتن نيتى پاك و خالص برای خداوند، سبب مىشود كه انوار الهى برای فرد سالك هويدا شود تا آنكه به مرحله (الفناء في الله) رسيده و هرآنچه كه به غير از خداوند است را ترك نموده و فقط متوجه ذات اقدس ربوبى گردد. | ||
در ادامه، بيست و يك مرحله سير و سلوك برشمرده شده است كه عبارتند از: | در ادامه، بيست و يك مرحله سير و سلوك برشمرده شده است كه عبارتند از: |
ویرایش