پرش به محتوا

إعراب القراءات السبع و عللها: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۶ سپتامبر ۲۰۱۸
جز
جایگزینی متن - 'براى' به 'برای'
جز (جایگزینی متن - 'پايان' به 'پایان')
جز (جایگزینی متن - 'براى' به 'برای')
خط ۳۳: خط ۳۳:


==ساختار==
==ساختار==
کتاب حاضر از مقدمه مصحح و مقدمه نویسنده و متن اصلى کتاب (شامل بيان علل اعراب قرائات سبع به ترتيب از آغاز قرآن تا پایان) تشكيل شده است. زبان و ادبيات متن اصلى، زبان عربى به‌صورت قديمى همراه با اصطلاحات رايج در علوم ادبى مانند لغت، صرف و نحو... است؛ پس کتاب حاضر براى آشنايان با علوم اسلامى و اديبان و پژوهشگران علوم و معارف قرآن كريم نوشته شده است. روش نویسنده بر محور بحث و بررسى‌ها و تحليل‌هاى ادبى و لغوى و صرفى و نحوى شكل گرفته است.
کتاب حاضر از مقدمه مصحح و مقدمه نویسنده و متن اصلى کتاب (شامل بيان علل اعراب قرائات سبع به ترتيب از آغاز قرآن تا پایان) تشكيل شده است. زبان و ادبيات متن اصلى، زبان عربى به‌صورت قديمى همراه با اصطلاحات رايج در علوم ادبى مانند لغت، صرف و نحو... است؛ پس کتاب حاضر برای آشنايان با علوم اسلامى و اديبان و پژوهشگران علوم و معارف قرآن كريم نوشته شده است. روش نویسنده بر محور بحث و بررسى‌ها و تحليل‌هاى ادبى و لغوى و صرفى و نحوى شكل گرفته است.


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
خط ۴۰: خط ۴۰:
همچنين مصحح در بحثى تحت عنوان «ظاهرة التشيع عند ابن خالویه و هل كان شيعياً» به بررسى مذهب نویسنده و سنى يا شيعى بودن وى پرداخته و بعد از بررسى ادله و نقد آن به اين نتيجه رسيده است كه وى شيعه نبوده است.<ref>مقدمه کتاب، ج1، ص43-53</ref>البته نظر مصحح، جاى تأمل و بررسى بيشتر دارد.
همچنين مصحح در بحثى تحت عنوان «ظاهرة التشيع عند ابن خالویه و هل كان شيعياً» به بررسى مذهب نویسنده و سنى يا شيعى بودن وى پرداخته و بعد از بررسى ادله و نقد آن به اين نتيجه رسيده است كه وى شيعه نبوده است.<ref>مقدمه کتاب، ج1، ص43-53</ref>البته نظر مصحح، جاى تأمل و بررسى بيشتر دارد.


نویسنده کتاب در مقدمه‌اش كه زمان و مكان و مشخصات نگارش آن را معين نكرده - يادآور شده است: «اين کتابى است كه در آن، اعراب قرائات اهالى شهرهاى مكه، مدينه، بصره، كوفه و شام را شرح داده‌ام و از اين مطلب به مباحث مرتبط با اعراب مانند مشكلات اعرابى و تفسير و غريب و حروف با قرائات شاذّ و نادر نپرداخته‌ام؛ زيرا در اين موضوعات، کتابى جداگانه و جامع آماده كردم و فقط به اين جهت اين انتخاب را انجام دادم كه جوینده به‌زودى سود ببرد و براى دانشمند نيز يادآورى باشد و براى هركه بخواهد، حفظش آسان گردد؛ إن‌شاءالله...».<ref>متن کتاب، ج1، ص3-4</ref>سپس نویسنده به بيان توضيحاتى در مورد پيشوايان قرائت در هريك از شهرهاى مذكور پرداخته و نيز به اين پرسش پاسخ داده است كه آيا قرآن با يك قرائت نازل شده و يا با قرائت‌هاى گوناگون (هفت‌گانه) و.<ref>همان، ج1، ص4-46</ref>
نویسنده کتاب در مقدمه‌اش كه زمان و مكان و مشخصات نگارش آن را معين نكرده - يادآور شده است: «اين کتابى است كه در آن، اعراب قرائات اهالى شهرهاى مكه، مدينه، بصره، كوفه و شام را شرح داده‌ام و از اين مطلب به مباحث مرتبط با اعراب مانند مشكلات اعرابى و تفسير و غريب و حروف با قرائات شاذّ و نادر نپرداخته‌ام؛ زيرا در اين موضوعات، کتابى جداگانه و جامع آماده كردم و فقط به اين جهت اين انتخاب را انجام دادم كه جوینده به‌زودى سود ببرد و برای دانشمند نيز يادآورى باشد و برای هركه بخواهد، حفظش آسان گردد؛ إن‌شاءالله...».<ref>متن کتاب، ج1، ص3-4</ref>سپس نویسنده به بيان توضيحاتى در مورد پيشوايان قرائت در هريك از شهرهاى مذكور پرداخته و نيز به اين پرسش پاسخ داده است كه آيا قرآن با يك قرائت نازل شده و يا با قرائت‌هاى گوناگون (هفت‌گانه) و.<ref>همان، ج1، ص4-46</ref>


نویسنده گاه وارد بحث‌هاى تفسيرى شده و به اظهار نظر در اين مسائل پرداخته است؛ از جمله در مورد آيه ''' «ثُمَّ لَتُسْئَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعيمِ» '''.<ref>تكاثر: 8</ref>چنين نوشته است: در مورد آن نعمت مورد سؤال، ده قول است كه بهترينش اين است كه از ولايت [[امام على(ع)|على بن ابى‌طالب]] (رضى‌الله‌عنه) پرسيده مى‌شود. مصحح در اينجا پاورقى نوشته و اين مطلب را نپذيرفته و افزوده است كه اين گرايش به تشيع كه به‌صورت آشكار در او ديده مى‌شود، به خاطر اين است كه مى خواهد با استادان شيعى خودش مجامله و خوش‌زبانى كرده باشد و در مورد نویسنده (ابن خالویه) من معتقد به تشيع او نيستم، بلكه او از سنيانى است كه با شيعه مجامله مى‌كرده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ج2، ص525 و پاورقى 3</ref>؛ ولى به نظر مى‌رسد كه بيان مصحح، صحيح نيست و تكلف‌آميز است.
نویسنده گاه وارد بحث‌هاى تفسيرى شده و به اظهار نظر در اين مسائل پرداخته است؛ از جمله در مورد آيه ''' «ثُمَّ لَتُسْئَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعيمِ» '''.<ref>تكاثر: 8</ref>چنين نوشته است: در مورد آن نعمت مورد سؤال، ده قول است كه بهترينش اين است كه از ولايت [[امام على(ع)|على بن ابى‌طالب]] (رضى‌الله‌عنه) پرسيده مى‌شود. مصحح در اينجا پاورقى نوشته و اين مطلب را نپذيرفته و افزوده است كه اين گرايش به تشيع كه به‌صورت آشكار در او ديده مى‌شود، به خاطر اين است كه مى خواهد با استادان شيعى خودش مجامله و خوش‌زبانى كرده باشد و در مورد نویسنده (ابن خالویه) من معتقد به تشيع او نيستم، بلكه او از سنيانى است كه با شيعه مجامله مى‌كرده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ج2، ص525 و پاورقى 3</ref>؛ ولى به نظر مى‌رسد كه بيان مصحح، صحيح نيست و تكلف‌آميز است.
خط ۴۷: خط ۴۷:




براى کتاب حاضر، فهرست‌هاى فنى (شامل آيات، احاديث و آثار، شعر، انصاف الابيات، رجز، امثال، كلام عرب و امثال نحویان، مواضع و بلدان، قبائل و جماعات، اعلام، شعرا، لغت، كتب مذكور در متن).<ref>همان، ج2، ص555-648</ref>و همچنين منابع کتاب.<ref>همان، ج2، ص649-673</ref>، تنظيم شده، ولى متأسفانه فهرست مطالب نيامده است.
برای کتاب حاضر، فهرست‌هاى فنى (شامل آيات، احاديث و آثار، شعر، انصاف الابيات، رجز، امثال، كلام عرب و امثال نحویان، مواضع و بلدان، قبائل و جماعات، اعلام، شعرا، لغت، كتب مذكور در متن).<ref>همان، ج2، ص555-648</ref>و همچنين منابع کتاب.<ref>همان، ج2، ص649-673</ref>، تنظيم شده، ولى متأسفانه فهرست مطالب نيامده است.


مصحح، اين کتاب را به‌صورت مستند و با ذكر منابع منتشر كرده و ارجاعاتش را به‌صورت پاورقى در پایان هر صفحه آورده است. اين پاورقى‌ها به‌طور غالب، استنادى و ارجاعى است.<ref>مثلاً ر.ک: مقدمه کتاب، ج1، ص16، پاورقى 1 و... و متن کتاب، ج1، ص4، پاورقى 1 و...</ref>و گاه در آن نام و نشان آيات و سوره‌ها مشخص شده.<ref>مثلاً ر.ک: همان، ج1، ص74، پاورقى 1 و 2 و... و ج2، ص232، پاورقى 1 و 2 و...</ref>و گاهى پاورقى‌هاى توضيحى آورده است.<ref>مثلاً ر.ک: همان، ج1، ص128، پاورقى 1. و...</ref>و گاه شاعر ابيات مورد استفاده در متن را مشخص كرده و منابع اين بحث را آورده است.<ref>مثلاً ر.ک: همان، ج1، ص83، پاورقى 3 و...</ref>
مصحح، اين کتاب را به‌صورت مستند و با ذكر منابع منتشر كرده و ارجاعاتش را به‌صورت پاورقى در پایان هر صفحه آورده است. اين پاورقى‌ها به‌طور غالب، استنادى و ارجاعى است.<ref>مثلاً ر.ک: مقدمه کتاب، ج1، ص16، پاورقى 1 و... و متن کتاب، ج1، ص4، پاورقى 1 و...</ref>و گاه در آن نام و نشان آيات و سوره‌ها مشخص شده.<ref>مثلاً ر.ک: همان، ج1، ص74، پاورقى 1 و 2 و... و ج2، ص232، پاورقى 1 و 2 و...</ref>و گاهى پاورقى‌هاى توضيحى آورده است.<ref>مثلاً ر.ک: همان، ج1، ص128، پاورقى 1. و...</ref>و گاه شاعر ابيات مورد استفاده در متن را مشخص كرده و منابع اين بحث را آورده است.<ref>مثلاً ر.ک: همان، ج1، ص83، پاورقى 3 و...</ref>
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش