۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
تاريخ المدينة: تفاوت میان نسخه‌ها
لینک درون متنی
جز (جایگزینی متن - 'تاريخي' به 'تاریخی') |
(لینک درون متنی) |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''تاريخ المدينه'''، تأليف قطب‌الدين حنفي از علماي قرن دهم، به عربی مى‌باشد. اين كتاب را مي‌توان از كتب جغرافياي اقليمي و محلي به شمار آورد كه اگر چه مايه جغرافیایی آن اندك است؛ ولي از نظر تاريخ پيدايش و رشد مدينه گرانبهاست. | |||
== ساختار== | == ساختار== | ||
در فصل‌بندي و موضوعات مطرح شده، از كتب تاريخ نگاري هم عصرش؛ مانند الجامع اللطيف ابن ظهيره (متوفي 960) الگوبرداري شده است. پس از مقدمه، مطالب در ضمن 9 فصل ارائه شده است. فصول به لحاظ ترتب تاریخی تنظيم شده‌اند، به گونه‌اي كه در فصل اول به تاريخچه اولين ساكنين مدينه و در فصول آخر به وفات نبي اكرم(ص) و حكم زيارت نبي اكرم(ص) و فضيلت آن پرداخته شده است. اخبار مرتبط با موضوع مطرح شده، تنها گردآوري شده و اظهار نظري از نويسنده ديده نمى‌شود. | در فصل‌بندي و موضوعات مطرح شده، از كتب تاريخ نگاري هم عصرش؛ مانند [[الجامع اللطيف في فضل مكة و أهلها و بناء البيت الشريف|الجامع اللطيف]] [[ابن ظهیره، محمد بن محمد|ابن ظهيره]] (متوفي 960) الگوبرداري شده است. پس از مقدمه، مطالب در ضمن 9 فصل ارائه شده است. فصول به لحاظ ترتب تاریخی تنظيم شده‌اند، به گونه‌اي كه در فصل اول به تاريخچه اولين ساكنين مدينه و در فصول آخر به وفات نبي اكرم(ص) و حكم زيارت نبي اكرم(ص) و فضيلت آن پرداخته شده است. اخبار مرتبط با موضوع مطرح شده، تنها گردآوري شده و اظهار نظري از نويسنده ديده نمى‌شود. | ||
== گزارش محتوا== | == گزارش محتوا== | ||
مطالبی كه در فصول كتاب آمده، به ترتيب به شرح ذيل است: | مطالبی كه در فصول كتاب آمده، به ترتيب به شرح ذيل است: | ||
1- در طبقات المفسرينِ داودي و [[غاية النهاية في طبقات القراء|طبقات القراء]]ِ ابن‌جزري و منابع ديگر از عماليق به عنوان اولين ساكنين مدينه نام برده شده است. پس از آنها قوم يهود در اين شهر سكونت گزيدند. پس از آن جنگ‌هاي بزرگي بين يهوديان و اوس و خزرج درگرفت و اين جنگ‌ها تا زمان بعثت رسول مكرم اسلام(ص) ادامه يافت. | 1- در [[طبقات المفسرين (داودی)|طبقات المفسرينِ]] [[داودی، محمد بن علی|داودي]] و [[غاية النهاية في طبقات القراء|طبقات القراء]]ِ [[جزری، محمد بن محمد|ابن‌جزري]] و منابع ديگر از عماليق به عنوان اولين ساكنين مدينه نام برده شده است. پس از آنها قوم يهود در اين شهر سكونت گزيدند. پس از آن جنگ‌هاي بزرگي بين يهوديان و اوس و خزرج درگرفت و اين جنگ‌ها تا زمان بعثت رسول مكرم اسلام(ص) ادامه يافت. | ||
2- چگونگي هجرت نبي مكرم و اصحاب به مدينه به نقل از عايشه ذكر شده است. در اين بخش از ليلة المبيت سخني به ميان نيامده است؛ اما از همراهي ابوبكر به عنوان امري مهم ياد شده است. البته اين مطلب كه [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] به عنوان امين مال و ناموس پيامبر(ص) پس از سه روز و اعاده امانات به صاحبانش به ايشان ملحق شد، آمده است. | 2- چگونگي هجرت نبي مكرم و اصحاب به مدينه به نقل از عايشه ذكر شده است. در اين بخش از ليلة المبيت سخني به ميان نيامده است؛ اما از همراهي ابوبكر به عنوان امري مهم ياد شده است. البته اين مطلب كه [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] به عنوان امين مال و ناموس پيامبر(ص) پس از سه روز و اعاده امانات به صاحبانش به ايشان ملحق شد، آمده است. | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
محقق مصري "محمد زينهم محمد عزب" تحقيق كتاب را به صورت ناقص در پاورقیآورده است. بخش اعظم اين پاورقي‌ها را تراجم اعلام تشكيل مي‌دهد و منابع بسياري از اخبار كتاب ذكر نشده است. در پايان اثر، معجم لفظي اعلام، اماكن، طوايف، كتب، آيات، اشعار، احاديث و نيز فهرست مصادر تحقيق و مطالب آمده است. | محقق مصري "[[محمد عزب، محمد زینهم|محمد زينهم محمد عزب]]" تحقيق كتاب را به صورت ناقص در پاورقیآورده است. بخش اعظم اين پاورقي‌ها را تراجم اعلام تشكيل مي‌دهد و منابع بسياري از اخبار كتاب ذكر نشده است. در پايان اثر، معجم لفظي اعلام، اماكن، طوايف، كتب، آيات، اشعار، احاديث و نيز فهرست مصادر تحقيق و مطالب آمده است. | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||