۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
كربلاء في الأرشيف العثماني: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'سياسي' به 'سیاسی'
جز (جایگزینی متن - 'براي' به 'برای') |
جز (جایگزینی متن - 'سياسي' به 'سیاسی') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
== ساختار== | == ساختار== | ||
اين اثر؛ مشتمل بر يك مدخل، پنج فصل و يك خاتمه است. در مدخل به تاريخچه كربلا از زمان تأسيس تا دخول تحت حكومت عثماني پرداخته شده است. در فصل‌ها نيز جنبه‌هاي مختلف اقتصادي، اجتماعي و | اين اثر؛ مشتمل بر يك مدخل، پنج فصل و يك خاتمه است. در مدخل به تاريخچه كربلا از زمان تأسيس تا دخول تحت حكومت عثماني پرداخته شده است. در فصل‌ها نيز جنبه‌هاي مختلف اقتصادي، اجتماعي و سیاسی اين شهر در عهد عثماني پرداخته شده و در خاتمه نيز خلاصه‌اي از مباحث آمده است. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
نويسنده در مقدمه كتاب، به اهميت موضوع مورد بحث و علت انتخاب اين مقطع زماني اشاره كرده است: هنگامي كه مي‌گوئيم "كربلا" اولين چيزي كه به ذهن مي‌آيد، شهادت امام حسين(ع) نواده سيد ما محمد(ص) است. كربلا به موضوع مهمي در ادب عرب، ترك و فارس بدل گشت و از زمان شهادت امام حسين(ع) در نزد تمامي مذاهب اسلامی نوعي تقدس يافت. كربلا همچنين در ارتباطات عثماني - ايراني نيز به مكان مهمي تبديل شد. اين اهميت به سبب وضع ديني، | نويسنده در مقدمه كتاب، به اهميت موضوع مورد بحث و علت انتخاب اين مقطع زماني اشاره كرده است: هنگامي كه مي‌گوئيم "كربلا" اولين چيزي كه به ذهن مي‌آيد، شهادت امام حسين(ع) نواده سيد ما محمد(ص) است. كربلا به موضوع مهمي در ادب عرب، ترك و فارس بدل گشت و از زمان شهادت امام حسين(ع) در نزد تمامي مذاهب اسلامی نوعي تقدس يافت. كربلا همچنين در ارتباطات عثماني - ايراني نيز به مكان مهمي تبديل شد. اين اهميت به سبب وضع ديني، سیاسی و جغرافيايي آن بود، لذا كربلا تنها به عنوان يك مكان ديني مهم شناخته نمى‌شد، بلكه در قرن نوزدهم به ميدان نزاع سیاسی بين دول عثماني و ايران بدل گرديد. مقطع زماني 1843 تا 1872م به لحاظ تلاش‌هاي دولت عثماني برا ي تطبيق اصلاحات بر سياست مركزي حائز اهميت است. | ||
خلاصه‌اي از مطالب فصل‌هاي مختلف به ترتيب عبارت است از: | خلاصه‌اي از مطالب فصل‌هاي مختلف به ترتيب عبارت است از: | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
2- اماكن مقدس موجود در كربلا و تطورات تاريخي ضريح‌هاي موجود در اين مكان‌ها و توصيفات و تزئنات به كار رفته در آنها و مساحت ضريح‌ها در ابتدا ذكر شده است. در ادامه تعميرات صحن‌هاي مقدس در نجف و كربلا مورد مطالعه قرار گرفته است. پيگيرى‌هاي ايران در رابطه با بازسازی‌ها و مخالفت دولت عثماني از مطالب جالب توجه است. در ادامه چگونگي اداره ضرائح و هداياي فراواني كه در آنها ريخته مى‌شد و نيز موقوفات و اشياء و كتب موجود در خزائن حرم [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] به تفصيل ذكر شده است. | 2- اماكن مقدس موجود در كربلا و تطورات تاريخي ضريح‌هاي موجود در اين مكان‌ها و توصيفات و تزئنات به كار رفته در آنها و مساحت ضريح‌ها در ابتدا ذكر شده است. در ادامه تعميرات صحن‌هاي مقدس در نجف و كربلا مورد مطالعه قرار گرفته است. پيگيرى‌هاي ايران در رابطه با بازسازی‌ها و مخالفت دولت عثماني از مطالب جالب توجه است. در ادامه چگونگي اداره ضرائح و هداياي فراواني كه در آنها ريخته مى‌شد و نيز موقوفات و اشياء و كتب موجود در خزائن حرم [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] به تفصيل ذكر شده است. | ||
3- در بخش‌هاي مختلف اين فصل ارتباطات عثماني - ايراني در عراق و اطراف آن و مشكلات | 3- در بخش‌هاي مختلف اين فصل ارتباطات عثماني - ايراني در عراق و اطراف آن و مشكلات سیاسی ايجاد شده و نيز تأثيرات حادثه كربلا بر اين ارتباطات كه منجر به جنگ ايران عليه عثماني و در پايان معاهده ارز روم در سال 1847م گرديد، مورد مطالعه قرار گرفته است. ضعف دولت عثماني كه روز به روز رو به ازدياد بود، سبب تضعيف روابط مركز با مناطق ديگر مى‌گرديد، لذا تصميم به وحدت كربلا با مركز از خلال روابط گرفت. در اين جهت ورود دول اروپايي در منطقه را محدود نمود. سياست جديدي كه در كربلا پيش گرفت، در تنگنا قرار دادن ايران بود تا بدين ترتيب روابط ايران با كربلا را تقليل دهد. ايران نيز مشكلات ديگري را با دولت عثماني طرح كرده و يك جنگ ديپلوماسي را با عثماني آغاز نمود. اين جنگ يك نوع مواجهه با انگليس نيز - كه به سبب مشكله هرات در جنگ دائمي با ايران بود - به شمار مى‌آمد. ايران كه از رويارويي انفرادي با عثماني ناتوان بود، روسيه را به سوي خود جذب نمود. در نتيجه، جنگ ديپلوماسي در زمين ارز روم در طول سال‌هاي 1843 الي 1847م بين انگليس و عثماني از يك سو و روسيه و ايران از سوي ديگر درگرفت و از آن جا كه هيچ يك از طرفين نزاع به پيروزي نائل نشد، درگيرى‌هاي عثماني- ايراني برای سال‌هاي طولاني ادامه يافت. | ||
4- پس از امضاي معاهده أرز روم در سال 1847م نيز نزاع بين دولت عثماني و ايران بر مسأله بسط نفوذ بر كربلا آغاز گرديد. سياست ويژه عثماني در احترام به علماي كربلا و تجليل از خاندان اهل‌بيت(ع) بهترين راه برای گسترش نفوذ در اين شهر بود. در اين زمان دولت عثماني اهتمام خاصي به عتبات عاليات نمود؛ اما برای ممانعت از گسترش انتشار مذهب شيعي توسط زوار و تجار ايراني سياست سخت‌گيري در اماكني را كه آنها از آن گذر مى‌كردند، پيش گرفت. از ديگر مواردي كه به عنوان يك سلاح در طول سال‌هاي طولاني برضد ايران به كار گرفته شد، امراء و اسراء اخراجي ايراني بود كه اقامت آنها در كربلا تسهيل شد تا دولت هر زمان كه مايل بود، از اين قواي سري برضد حكومت ايران استفاده كند. | 4- پس از امضاي معاهده أرز روم در سال 1847م نيز نزاع بين دولت عثماني و ايران بر مسأله بسط نفوذ بر كربلا آغاز گرديد. سياست ويژه عثماني در احترام به علماي كربلا و تجليل از خاندان اهل‌بيت(ع) بهترين راه برای گسترش نفوذ در اين شهر بود. در اين زمان دولت عثماني اهتمام خاصي به عتبات عاليات نمود؛ اما برای ممانعت از گسترش انتشار مذهب شيعي توسط زوار و تجار ايراني سياست سخت‌گيري در اماكني را كه آنها از آن گذر مى‌كردند، پيش گرفت. از ديگر مواردي كه به عنوان يك سلاح در طول سال‌هاي طولاني برضد ايران به كار گرفته شد، امراء و اسراء اخراجي ايراني بود كه اقامت آنها در كربلا تسهيل شد تا دولت هر زمان كه مايل بود، از اين قواي سري برضد حكومت ايران استفاده كند. | ||