۹٬۴۵۵
ویرایش
الشيعة في المملكة العربية السعودية: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - '}}↵↵↵'''' به '}} ''''
جز (جایگزینی متن - 'سياسي' به 'سیاسی') |
Wikinoor.ir (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '}}↵↵↵'''' به '}} '''') |
||
| (۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوان‌های دیگر = | | عنوان‌های دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[حسن، حمزه]] ( | [[حسن، حمزه]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =DS 219 /ش9ح5 | | کد کنگره =DS 219 /ش9ح5 | ||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
شيعه - عربستان سعودي - تاريخ | شيعه - عربستان سعودي - تاريخ | ||
شيعه - عربستان سعودي - وضع سیاسی و | شيعه - عربستان سعودي - وضع سیاسی و اجتماعی | ||
عربستان سعودي - تاريخ - 1871 - 1991م. | عربستان سعودي - تاريخ - 1871 - 1991م. | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
| شابک =978-1-85516-603-5 | | شابک =978-1-85516-603-5 | ||
| تعداد جلد =2 | | تعداد جلد =2 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =18996 | ||
| کتابخوان همراه نور =18996 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''الشيعة في المملكة العربية السعودية''' اثر [[حسن، حمزه|حمزه حسن]]، پژوهشی است پیرامون بررسی وضعیت شیعیان در عربستان سعودی که به زبان عربی و در دوران معاصر نوشته شده است. | |||
نویسنده افزون بر اثبات ادعاهای به‌حق تاریخی خود در این کتاب، به دنبال پاسخ دادن به یک سلسله شبهات و پرسش‌های تاریخی است که اربابان غرض آن‌ها را مطرح کرده‌اند.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/46367/69 طالع احمد. س، ص69]</ref> | |||
==زبان و سال نگارش کتاب== | ==زبان و سال نگارش کتاب== | ||
کتاب به زبان عربی و در سال 1991م نوشته شده است.<ref>همان</ref> | کتاب به زبان عربی و در سال 1991م نوشته شده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/46367/69 همان]</ref> | ||
==انگیزه نگارش== | ==انگیزه نگارش== | ||
نویسنده که خود فعال شیعی است، در مقدمه، رسالت خود را از | نویسنده که خود فعال شیعی است، در مقدمه، رسالت خود را از نگارش کتاب، شناساندن جامعه شیعه در عربستان سعودی به خود و دنیای خارج و نیز آگاهی بخشیدن به محدودیت‌ها، تنگناها و موانع سر راه جامعه شیعه و دفاع از شهروندان شیعه در پادشاهی سعودی بیان کرده است.<ref>همان</ref> | ||
علاوه بر این نویسنده در این کتاب از منابع آرشیوی و اسنادی | علاوه بر این نویسنده در این کتاب از منابع آرشیوی و اسنادی که از دسترس دیگران خارج است استفاده کرده و به‌طور جامع تاریخ این جامعه را شرح داده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/46367/69 همان]</ref> | ||
==اهمیت کتاب== | ==اهمیت کتاب== | ||
اثر حاضر، برای آگاهی | اثر حاضر، برای آگاهی پژوهشگران و علاقه‌مندان به وضعیت شیعیان در عربستان سعودی اهمیت بسیاری دارد. این کتاب اولین و آخرین کتاب جامعی است که در آن، فقط به جامعه شیعه، تاریخ و رویدادهای مربوط به جایگاه آن در عربستان توجه شده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/46367/69 ر.ک: همان]</ref> | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه، به انگیزه نگارش و هدف نویسنده از تدوین کتاب، اشاره شده است. | در مقدمه، به انگیزه نگارش و هدف نویسنده از تدوین کتاب، اشاره شده است. نتیجه‌ای که با مطالعه مقدمه کتاب احساس می‌شود و نویسنده از آن می‌نالد، تبعیض دینی است که حکومت عربستان علیه شیعیان روا داشته است. وی دعوت به مساوات در میان هم‌وطنان و احترام به ویژگی‌های همه گروه‌ها و مذاهب موجود در سرزمین عربستان سعودی را، که دارای ویژگی‌های خاص خودند، جزء خواسته‌ها و اهداف خود می‌داند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/46367/69 ر.ک: طالع احمد. س، ص69]</ref> | ||
نویسنده در ابتدای کتاب، به دنبال اثبات این موضوع بوده است که شیعه مذهبی جدید در منطقه احساء و قطیف (منطقه شرقی عربستان) | نویسنده در ابتدای کتاب، به دنبال اثبات این موضوع بوده است که شیعه مذهبی جدید در منطقه احساء و قطیف (منطقه شرقی عربستان) نیست و با درج شجره‌نامه خانواده‌های شیعه کوشیده است مدعای خود را مستند کند. پس‌ازاین موضوع، وی رویدادهای منطقه را پس از شهادت [[امام على(ع)]] شرح داده و به حکومت‌های شیعی منطقه یاد شده و حکمرانی پرتغالی‌ها و دوره نخست و دوم حکومت سعودی‌ها و حکومت عثمانی‌ها در منطقه شرق عربستان اشاره کرده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/46367/69 همان]</ref> | ||
افزون بر موضوع‌های یاد شده، نویسنده در بخشی از کتاب خود با عنوان «اصل و ریشه شیعه» در پی اثبات اصلیت عربی | افزون بر موضوع‌های یاد شده، نویسنده در بخشی از کتاب خود با عنوان «اصل و ریشه شیعه» در پی اثبات اصلیت عربی برای شیعیان عربستان است. وی با ذکر مهاجرت‌ها و تحولات جمعیتی منطقه در پی پاسخ دادن به آن ادعایی است که شیعیان عربستان را به دلیل مطامع فرقه‌ای و سیاسی خود به غیر عرب بودن متهم می‌کند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/46367/69 همان]</ref> | ||
این نویسنده شیعی در ذیل عنوان «شیعه و وهابیان اولیه» تاریخچه وهابیت، پیمان همکاری و اهمیت منطقه شیعه‌نشین شرق را شرح داده است. ادامه این بحث تحت عنوان‌های «وضع مذهب و فرهنگ در احساء و قطیف»، «امنیت در احساء 1871-1902»، «اوضاع امنیتی در احساء و قطیف از سال 1902-1913» و «هدف سعودی‌ها در احساء و قطیف (1902-1911)» بررسی شده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/46367/69 همان]</ref> | |||
جلد دوم | جلد دوم رویدادهای این منطقه را از سال 1913 تا 1991م دربر می‌گیرد. این جلد با عنوان «احتلال» آغاز شده است. نویسنده بر این ادعاست که منابع و مصادر درباره چگونگی اشغال احساء و قطیف یکی است، اما روایت‌ها بر آن متفاوت است؛ زیرا حکام سعودی بر اساس نظر شخصی خود آن را تفسیر می‌کنند. وی اشغال قطیف و احساء را مرحله‌ای مهم در تاریخ آل سعود دانسته و در شرح آن از اسناد انگلیسی نیز استفاده کرده است. او در این بخش، موضع انگلیس، تغییر موضع ترک‌ها و درگیری آن‌ها با انگلیس و آل سعود را شرح داده است. پس‌ازآن رویدادهای جنگ جهانی اول و فشارهای ناشی از ایدئولوژی وهابیت مدنظر قرار داده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/46367/69 همان]</ref> | ||
نویسنده | نویسنده حمله وهابی‌ها به مکان‌های مقدس را ذیل عنوان «نکبة البقیع الاولی» شرح داده است.<ref>متن کتاب، ج2، ص230</ref> «اوضاع اقتصادی در احساء و قطیف (1913-1940)» عنوان دیگری است که در آن، نویسنده وضعیت اقتصادی و فقر شیعیان ساکن در منطقه شرق عربستان را، که غنی‌ترین منطقه جهان به شمار می‌آید، بررسی کرده است. وجود نفت در منطقه شرقی عربستان، که شیعه‌نشین است، به این منطقه اهمیت بسیاری بخشید و با افزایش قیمت نفت، شیعیان این منطقه عاملی مهم و تأثیرگذار در تحولات عربستان تلقی شدند. نویسنده این موضوع را ذیل عنوان «شیعه در دوره نفت (1938-1990)» بررسی کرده و ادامه بحث را که به بی‌توجهی سران حکومت سعودی به مناطق شیعه‌نشین مربوط می‌شود، در بخش «بی‌توجهی به مناطق شیعه» دنبال نموده است. وضع قانون‌های کاری برای محدود کردن کارگران شیعه، به‌ویژه در صنعت نفت، از اقدامات حکومت آل سعود بود که در بخش «قوم‌گرایی کارگران»، بررسی شده است. این وضعیت به اعتصاب‌های شیعیان و درنتیجه تغییر قوانین یادشده منجر شد که مطالب مربوط به آن در «قوم‌گرایی آرامکو» بیان شده است. «شهرهای نفت» و «شیعه و روند فعالیت‌های ملی در عربستان سعودی» نام بخش‌های دیگری از کتاب است که نویسنده وضعیت شیعیان در آن‌ها را تا دوره معاصر بررسی کرده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/46367/69 ر.ک: طالع احمد. س، ص69]</ref> | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
این کتاب | این کتاب باآنکه در سال 1991م نگاشته شده هنوز به فارسی ترجمه نگردیده است. این اثر نخست در سال1413ق (1993م)، مؤسسه البقیع لا‌حیاء التراث چاپ کرد و پس‌ازآن در سال 2010م نشر دار الساقی بیروت به انتشار آن دست زد<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/46367/69 همان]</ref> | ||
فهرست مطالب هر جلد، در انتهای همان جلد و فهرست منابع و مصادر مورداستفاده نویسنده، در انتهای کتاب آمده است. | فهرست مطالب هر جلد، در انتهای همان جلد و فهرست منابع و مصادر مورداستفاده نویسنده، در انتهای کتاب آمده است. | ||
==پانویس == | ==پانویس== | ||
<references /> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
| خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
#[[:noormags:874011|طالع احمد. س، «معرفی کتاب «الشيعة في المملکة العربية السعودية» قوم‌گرایی آرامکو»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله زمانه، دوره جدید، شماره 94، آذر 1389، (1 صفحه- از 69 تا 69)]]. | #[[:noormags:874011|طالع احمد. س، «معرفی کتاب «الشيعة في المملکة العربية السعودية» قوم‌گرایی آرامکو»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله زمانه، دوره جدید، شماره 94، آذر 1389، (1 صفحه- از 69 تا 69)]]. | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[الشيعة في السعودية]] | |||
[[الشيعة السعوديون]] | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||