۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
الإلهيات من المحاكمات بين شرحي الإشارات: تفاوت میان نسخه‌ها
الإلهيات من المحاكمات بين شرحي الإشارات (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۸، ساعت ۰۵:۳۰
، ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۸جایگزینی متن - 'پايان' به 'پایان'
جز (جایگزینی متن - '== وابسته‌ها ==' به '==وابسته‌ها==') |
جز (جایگزینی متن - 'پايان' به 'پایان') |
||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
كتاب، در بر گيرنده نمطهاى چهار، پنج، شش، هفت و هشتم اشارات است و در | كتاب، در بر گيرنده نمطهاى چهار، پنج، شش، هفت و هشتم اشارات است و در پایان هر نمطى، تعليقه‌ى باغنوى ذكر شده است. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
3- نمط ششم: غايات و مبادى آنها؛ بحثى اجمالى راجع به حسن و قبح عقلى؛ بررسى اينكه فاعلى كه در فعل خود غرض دارد، در پى تكميل خويش است؛ بررسى اينكه مباشر تحريك افلاك، نفس منطبعه در آنهاست كه داراى اراده‌هاى جزيى است يا چيز ديگر؛ حركت حافظ زمان، مستدير است؛ متناهى بودن قواى جسمانى؛ نامتناهى بودن قواى محركه افلاك؛ نياز محرك متحرك به محرك ديگر و منتهى شدن آن به معلول اولى كه جسمانى نيست؛ متصدى بحث از وحدت اجسام، رياضيات است يا الهيات؟... تعليقات باغنوى بر اين نمط، در چندين بند است كه در برخى از موارد، ايراد خواجه نصير را بر [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]] نپذيرفته و در بعضى جاها از خواجه حمايت كرده و در پاره‌اى موارد به برداشت همه شارحين، ايراد كرده و برداشت ثالثى را از كلام شيخ ارائه نموده است. | 3- نمط ششم: غايات و مبادى آنها؛ بحثى اجمالى راجع به حسن و قبح عقلى؛ بررسى اينكه فاعلى كه در فعل خود غرض دارد، در پى تكميل خويش است؛ بررسى اينكه مباشر تحريك افلاك، نفس منطبعه در آنهاست كه داراى اراده‌هاى جزيى است يا چيز ديگر؛ حركت حافظ زمان، مستدير است؛ متناهى بودن قواى جسمانى؛ نامتناهى بودن قواى محركه افلاك؛ نياز محرك متحرك به محرك ديگر و منتهى شدن آن به معلول اولى كه جسمانى نيست؛ متصدى بحث از وحدت اجسام، رياضيات است يا الهيات؟... تعليقات باغنوى بر اين نمط، در چندين بند است كه در برخى از موارد، ايراد خواجه نصير را بر [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]] نپذيرفته و در بعضى جاها از خواجه حمايت كرده و در پاره‌اى موارد به برداشت همه شارحين، ايراد كرده و برداشت ثالثى را از كلام شيخ ارائه نموده است. | ||
4- نمط هفتم: تجريد؛ بيان مراتب عود كه پنج مرتبه و ابتداى آن اجسام بسيطه فلكيه و عنصريه مى‌باشد؛ ابزار تعقل نفس؛ دلايل بقاى نفس بعد از موت؛ بحث از اتحاد عاقل و معقول؛ احاطه واجب بر جميع موجودات؛ بررسى نظريه عينيّت معلولات واجب با علمش؛ مراد از علم خداوند، حضور معلولات در نزد خداوند است و علم واجب تعالى در واقع تميّز اشياء در نزد وى مى‌باشد و تميّز اشياء در نزد وى، عين ذات اوست؛ اجسام حيوانيه؛ قواى انسانى؛ عامل شقاوت انسان... تعليقات باغنوى، طبق روال انماط سابقه، در | 4- نمط هفتم: تجريد؛ بيان مراتب عود كه پنج مرتبه و ابتداى آن اجسام بسيطه فلكيه و عنصريه مى‌باشد؛ ابزار تعقل نفس؛ دلايل بقاى نفس بعد از موت؛ بحث از اتحاد عاقل و معقول؛ احاطه واجب بر جميع موجودات؛ بررسى نظريه عينيّت معلولات واجب با علمش؛ مراد از علم خداوند، حضور معلولات در نزد خداوند است و علم واجب تعالى در واقع تميّز اشياء در نزد وى مى‌باشد و تميّز اشياء در نزد وى، عين ذات اوست؛ اجسام حيوانيه؛ قواى انسانى؛ عامل شقاوت انسان... تعليقات باغنوى، طبق روال انماط سابقه، در پایان اين نمط آمده است. از جمله نكات اين تعليقات، بحثى است در تابعيت علم از معلوم و نه بر عكس، بنا بر اين علم به معصيت، سبب معصيت نمى‌گردد. | ||
5- نمط هشتم: بهجت و سعادت؛ لذت و كيفيت ادراك آن كه همچون ادراك الم، يا به صورت حسى است يا به گونه عقلى؛ اقسام هر كدام از لذات؛ بيان اينكه كدام يك از اقسام لذت، قوى‌تر است؛ وجه اينكه ما برخى از لذت‌ها را درك نمى‌كنيم؛ بحثى در تغاير خير و كمال؛ اثبات آلام عقليه و موعد آن كه بعد از مفارقت نفس از بدن است؛ تقسيم نفوس از لحاظ درك لذات و آلام، به چند قسم...محقق باغنوى، تعليقات كوتاهى بر اين نمط نوشته و در آن، از عدم امكان انكار تحقق لذت در هنگام تخيل محبوب و حصول لذت در علوم، با نيل به صورت علميه سخن گفته است. | 5- نمط هشتم: بهجت و سعادت؛ لذت و كيفيت ادراك آن كه همچون ادراك الم، يا به صورت حسى است يا به گونه عقلى؛ اقسام هر كدام از لذات؛ بيان اينكه كدام يك از اقسام لذت، قوى‌تر است؛ وجه اينكه ما برخى از لذت‌ها را درك نمى‌كنيم؛ بحثى در تغاير خير و كمال؛ اثبات آلام عقليه و موعد آن كه بعد از مفارقت نفس از بدن است؛ تقسيم نفوس از لحاظ درك لذات و آلام، به چند قسم...محقق باغنوى، تعليقات كوتاهى بر اين نمط نوشته و در آن، از عدم امكان انكار تحقق لذت در هنگام تخيل محبوب و حصول لذت در علوم، با نيل به صورت علميه سخن گفته است. | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
در | در پایان كتاب، صورت مخطوطات آن آمده است و هيچ‌گونه فهرستى براى آن نوشته نشده است. | ||