پرش به محتوا

ابن کلبی، هشام بن محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۶ سپتامبر ۲۰۱۸
جز
جایگزینی متن - 'وي' به 'وی'
جز (جایگزینی متن - 'وي' به 'وی')
خط ۴۵: خط ۴۵:
پدرش محمد بن سائب كلبى (متوفاى 146ق) كه با لقب «علامه» مشهور است از كوفيان و فردى اخبارى و از جمله دانشمندان لغت و نسب‌شناسان عرب است. او اول كسى است كه در «احكام القرآن» کتاب نوشته و صاحب تفسير مهمى است كه ابن‌عدى در حق وى گفته است: تفسيرى به گستردگى تفسير كلبى از هيچ‌كس سراغ نداريم.
پدرش محمد بن سائب كلبى (متوفاى 146ق) كه با لقب «علامه» مشهور است از كوفيان و فردى اخبارى و از جمله دانشمندان لغت و نسب‌شناسان عرب است. او اول كسى است كه در «احكام القرآن» کتاب نوشته و صاحب تفسير مهمى است كه ابن‌عدى در حق وى گفته است: تفسيرى به گستردگى تفسير كلبى از هيچ‌كس سراغ نداريم.


بنابر نظر علماى تراجم از جمله ابن‌نديم و [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] و [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن‌خلكان]] و [[ذهبى]]، او علامه در نسب‌شناسى و اخبار عرب و ايّام و وقايع آن بوده است. وى در ساير علوم اسلامى نيز دست داشته و از او دراين‌باره ذكر نام شده هرچند اثرى در دست نيست. او همه علم خود را در نسب‌شناسى از پدرش كه به تأييد بسيارى از رجال‌شناسان از علماى رجال بوده و از صحابه خاصّ امام باقر(ع) بوده، اخذ كرده است. هشام، مباحث نسب‌شناسى پدرش را نظم و توسعه داد و بيش از او به منابع اصلى و اسناد مكتوب، مانند تواريخ حيره و فرس، رجوع كرد و به اين وسيله مهارت و توانايى خويش را در فهم معناى وظيفه علمى مورخ نشان داد.
بنابر نظر علماى تراجم از جمله ابن‌نديم و [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] و [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن‌خلكان]] و [[ذهبى]]، او علامه در نسب‌شناسى و اخبار عرب و ايّام و وقايع آن بوده است. وى در ساير علوم اسلامى نيز دست داشته و از او دراين‌باره ذكر نام شده هرچند اثرى در دست نيست. او همه علم خود را در نسب‌شناسى از پدرش كه به تأييد بسيارى از رجال‌شناسان از علماى رجال بوده و از صحابه خاصّ امام باقر(ع) بوده، اخذ كرده است. هشام، مباحث نسب‌شناسى پدرش را نظم و توسعه داد و بيش از او به منابع اصلى و اسناد مكتوب، مانند تواريخ حيره و فرس، رجوع كرد و به اين وسيله مهارت و توانايى خویش را در فهم معناى وظيفه علمى مورخ نشان داد.


«جمهرةالنسب» وى مهمترين مرجع مؤلفان بعدى درباره انساب گرديد. وى در اين اثر خود نسب‌شناسى را با اخبار و روايات تاريخى همراه نمود و انساب و اخبار در آثار نويسندگانى بعدى مانند احمد بن محمد جَهمى و ابوالعباس عبداللّه بن اسحاق مُكارى و ابوالحسن نسّابه، دو بخش آميخته و پيوسته گرديد. وى قطعاً در اين علم شاگردان متعددى داشته است؛ هرچند اسمى از آن‌ها در كتب معتبر تاريخى نيامده است.
«جمهرةالنسب» وى مهمترين مرجع مؤلفان بعدى درباره انساب گرديد. وى در اين اثر خود نسب‌شناسى را با اخبار و روايات تاريخى همراه نمود و انساب و اخبار در آثار نویسندگانى بعدى مانند احمد بن محمد جَهمى و ابوالعباس عبداللّه بن اسحاق مُكارى و ابوالحسن نسّابه، دو بخش آميخته و پيوسته گرديد. وى قطعاً در اين علم شاگردان متعددى داشته است؛ هرچند اسمى از آن‌ها در كتب معتبر تاريخى نيامده است.


[[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] در کتابش به حديث مشهور و ارزشمندى از او اشاره كرده است كه بيانگر اعتقاد او به اهل‌بيت(ع) است. او مى‌گويد: به بيمارى بزرگى دچار شدم كه علمم را فراموش كردم، به نزد جعفر بن محمد(ع) رفتم و علم را در كاسه‌اى به من نوشانيد و دانشم بازگشت. [[امام جعفر صادق(ع)]] او را نزدیک  خود مى‌نشاند و با روى گشاده وى را مى‌پذيرفت.
[[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] در کتابش به حديث مشهور و ارزشمندى از او اشاره كرده است كه بيانگر اعتقاد او به اهل‌بيت(ع) است. او مى‌گوید: به بيمارى بزرگى دچار شدم كه علمم را فراموش كردم، به نزد جعفر بن محمد(ع) رفتم و علم را در كاسه‌اى به من نوشانيد و دانشم بازگشت. [[امام جعفر صادق(ع)]] او را نزدیک  خود مى‌نشاند و با روى گشاده وى را مى‌پذيرفت.


او گامهاى بلندى در جهت تحقيق و تأليف آثار تاريخى به روش علمى برداشته است. تك‌نگاريهايش محدوده وسيعى، از تاريخ انبياء تا ايام‌العرب و عقايد عصر جاهلى و تاريخ ايران و يمن و اسلام، را دربر مى‌گرفته، اما از آن همه، تنها نقل‌قولهايى در منابع ديگر و چند کتاب در انساب و نيز کتاب اصنام باقى مانده است.
او گامهاى بلندى در جهت تحقيق و تأليف آثار تاريخى به روش علمى برداشته است. تك‌نگاريهايش محدوده وسيعى، از تاريخ انبياء تا ايام‌العرب و عقايد عصر جاهلى و تاريخ ايران و يمن و اسلام، را دربر مى‌گرفته، اما از آن همه، تنها نقل‌قولهايى در منابع ديگر و چند کتاب در انساب و نيز کتاب اصنام باقى مانده است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش