۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
إدام القوت في ذكر بلدان حضرموت: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'وي' به 'وی'
جز (جایگزینی متن - '==ساختار== ' به '==ساختار== ') |
جز (جایگزینی متن - 'وي' به 'وی') |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوان‌های دیگر =معجم: جغرافی - تاریخی - ادبی - اجتماعی | | عنوان‌های دیگر =معجم: جغرافی - تاریخی - ادبی - اجتماعی | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[سقاف، عبدالرحمن بن عبیدالله]] ( | [[سقاف، عبدالرحمن بن عبیدالله]] (نویسنده) | ||
[[باذیب، محمد ابوبکر]] (محقق) | [[باذیب، محمد ابوبکر]] (محقق) | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
پس از كتاب [[النسبة إلى البلدان]]، تأليف [[طيب بامخرمه]]، كتاب حاضر اولين موسوعه جغرافيايى درباره حضرموت به شمار مى‌رود. حضرموت نام ناحيه وسيعى در شرق عدن و در كناره درياست كه صحرای «احقاف» در مجاورت آن بوده است. | پس از كتاب [[النسبة إلى البلدان]]، تأليف [[طيب بامخرمه]]، كتاب حاضر اولين موسوعه جغرافيايى درباره حضرموت به شمار مى‌رود. حضرموت نام ناحيه وسيعى در شرق عدن و در كناره درياست كه صحرای «احقاف» در مجاورت آن بوده است. گویند حضرت هود(ع) در اين منطقه به خاک سپرده شده است. نام ديگر آن، «المهره» مى‌باشد. وجه تسميه آن به حضرموت بنا بر اقوال مختلف چنين است: | ||
الف) بعضى آن را منسوب به «حضرموت بن قحطان» دانسته‌اند كه در اين مكان ساكن شده است؛ | الف) بعضى آن را منسوب به «حضرموت بن قحطان» دانسته‌اند كه در اين مكان ساكن شده است؛ | ||
ب) عده‌اى آن را برگرفته از نام «حضرموت عمرو بن قيس بن | ب) عده‌اى آن را برگرفته از نام «حضرموت عمرو بن قيس بن معاویه» دانسته‌اند؛ | ||
ج) كسانى حضرموت را نام قبيله‌اى كه در اين منطقه ساكن بوده، ذكر كرده‌اند؛ | ج) كسانى حضرموت را نام قبيله‌اى كه در اين منطقه ساكن بوده، ذكر كرده‌اند؛ | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
البته ابوبكر، پس از مدتى سپاهى فرستاد و آنها را مغلوب نمود و تحت سلطه حكومت مدينه درآورد. | البته ابوبكر، پس از مدتى سپاهى فرستاد و آنها را مغلوب نمود و تحت سلطه حكومت مدينه درآورد. | ||
ساكنين حَضْرَموت در دوران خلافت امام على، از شيعيان حضرت به شمار مى‌رفتند و حتى سپاهى از سوى | ساكنين حَضْرَموت در دوران خلافت امام على، از شيعيان حضرت به شمار مى‌رفتند و حتى سپاهى از سوى معاویه مأمور حمله به آن‌جا شد تا شيعيان را از بين ببرد؛ هرچند در آن زمان موفق به چنين كارى نگشت. | ||
سقاف در اين كتاب مى‌كوشد كه شهرها و قريه‌هاى مشهور حضرموت را از نظر موقعيت و تاريخ و ساكنان و نيز خاندان‌هاى مشهور آن معرفى نمايد. وى، در لابه‌لاى مطالب كتاب از درج اشعار و اخبار و نيز نكات نغز و نوادر و شواهد برگرفته از داستان‌ها فروگذار نكرده و در بسيارى موارد نيز در صورت لزوم برخى مسائل فقهى و شرعى را نيز به تناسب مقام مطرح مى‌سازد. اين | سقاف در اين كتاب مى‌كوشد كه شهرها و قريه‌هاى مشهور حضرموت را از نظر موقعيت و تاريخ و ساكنان و نيز خاندان‌هاى مشهور آن معرفى نمايد. وى، در لابه‌لاى مطالب كتاب از درج اشعار و اخبار و نيز نكات نغز و نوادر و شواهد برگرفته از داستان‌ها فروگذار نكرده و در بسيارى موارد نيز در صورت لزوم برخى مسائل فقهى و شرعى را نيز به تناسب مقام مطرح مى‌سازد. اين ویژگى‌ها به كتاب حاضر جايگاهى درخور داده، چرا كه مؤلف آن از اطلاعات وسيعى برخوردار است تا جايى كه با عنوان «عالم حضرموت» شناخته شده و به مقام مفتى ديار حضرميه منصوب گرديده است. مؤلف قبلا در كتابى ديگر با عنوان «بضاعة التابوت في تاريخ حضرموت» به نحو مبسوطترى به بررسى تاريخ حضرموت پرداخته و در اين كتاب در موارد بسيارى ما را به آن كتاب ارجاع مى‌دهد و با تعابيرى چون «و قد ذكرت في الأصل» يا «و هذا مفصل في الأصل» از آن ياد مى‌كند. | ||
مؤلف، در اين كتاب مى‌كوشد به معرفى قبايل و خاندان‌هايى كه در هر يك از مناطق حضرموت سكونت گزيده‌اند و نيز تاريخ و اصول ايشان و معرفى رجال مشهور آنان بپردازد، ازاين‌رو مشاهده مى‌شود كه به نحو خاصى سعى در ثبت تاريخ زندگانى برخى از شخصيت‌هاى حضرمى كه در رونق اقتصادى جزيرة العرب نقش داشته‌اند، دارد؛ خاندان‌هايى نظير آل باخشب، آل باعشن، آل | مؤلف، در اين كتاب مى‌كوشد به معرفى قبايل و خاندان‌هايى كه در هر يك از مناطق حضرموت سكونت گزيده‌اند و نيز تاريخ و اصول ايشان و معرفى رجال مشهور آنان بپردازد، ازاين‌رو مشاهده مى‌شود كه به نحو خاصى سعى در ثبت تاريخ زندگانى برخى از شخصيت‌هاى حضرمى كه در رونق اقتصادى جزيرة العرب نقش داشته‌اند، دارد؛ خاندان‌هايى نظير آل باخشب، آل باعشن، آل باخشوین، آل بقشان، آل شماخ، آل باناعمه، آل باحميش، آل العمودى و... | ||
مؤلف، در خاتمه كتاب، به اختصار روش و شيوه خود را در نگارش و نيز نوع نگاه خود را به قضايا و حوادث بيان مى‌كند. | مؤلف، در خاتمه كتاب، به اختصار روش و شيوه خود را در نگارش و نيز نوع نگاه خود را به قضايا و حوادث بيان مى‌كند. | ||