۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '==انگيزه تأليف== ' به '==انگيزه تأليف== ') |
(غنی سازی متن) |
||
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
}} | }} | ||
'''تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة: الوقف و الصدقة و الوصية و الأيمان و النذور و العهد و الكفارات و الصيد و الذباحة''' تأليف | '''تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة: الوقف و الصدقة و الوصية و الأيمان و النذور و العهد و الكفارات و الصيد و الذباحة''' تأليف [[فاضل موحدی لنکرانی، محمد|آیتالله محمد فاضل لنكرانى]]، موضوعات متعدد فقهى را ذيل كتاب تحرير الوسيلة نوشته [[خمینی، سید روحالله|آیتالله سيد روح الله خمينى]] ([[امام خمينى(ره)|امام خمينى]]) مورد بررسى استدلالى قرار داده است. | ||
اين كتاب توسط مركز فقه الأئمه الأطهار(عليهمالسلام)، مورد تحقيق و نشر قرار گرفته است. | اين كتاب توسط مركز فقه الأئمه الأطهار(عليهمالسلام)، مورد تحقيق و نشر قرار گرفته است. | ||
خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
==انگيزه تأليف== | ==انگيزه تأليف== | ||
نويسنده با انگيزه تفسير و تفصيل ديدگاههاى فقهى [[امام خمينى(ره)|امام خمينى]] و مستدل كردن كتاب فتوايى تحريرالوسيله به دليلهاى فقهى به نگارش اين كتاب دست زده است. | نويسنده با انگيزه تفسير و تفصيل ديدگاههاى فقهى [[امام خمينى(ره)|امام خمينى]] و مستدل كردن كتاب فتوايى [[تحرير الوسیلة|تحريرالوسيله]] به دليلهاى فقهى به نگارش اين كتاب دست زده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
از نظر چينش مطالب و ساختار، پيرو كتاب تحريرالوسيله است؛ و هر بابى را كه در اين كتاب مطرح شده با همان سرفصلها مطرح مىكند و در آغاز متن تحرير را مىآورد و پس از آن توضيحات خود را ذيل متن به صورت جداگانه بيان مىدارد. | از نظر چينش مطالب و ساختار، پيرو كتاب [[تحرير الوسیلة|تحريرالوسيله]] است؛ و هر بابى را كه در اين كتاب مطرح شده با همان سرفصلها مطرح مىكند و در آغاز متن تحرير را مىآورد و پس از آن توضيحات خود را ذيل متن به صورت جداگانه بيان مىدارد. | ||
مصنف سعى كرده به شيوه استدلالى و به طور اختصار مطالب را ارائه كند. | مصنف سعى كرده به شيوه استدلالى و به طور اختصار مطالب را ارائه كند. | ||
خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
در اين كتاب 5 باب از ابواب فقهى به ترتيب زير مورد بررسى و شرح قرار گرفته است: | در اين كتاب 5 باب از ابواب فقهى به ترتيب زير مورد بررسى و شرح قرار گرفته است: | ||
1. الوقف و اخواته: در اين باب احكام و شرايط | ==== 1. الوقف و اخواته: ==== | ||
در اين باب احكام و شرايط وقف<ref>تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة، آيتالله محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص ۹</ref> ، حبس و صدقه و تعاريف آنها ارائه شده است. | |||
در آغاز، وقف به مفهوم نگهدارى عين و جريان منفعت و يا صدقه جاريه مورد توجه و اهميت قرار گرفته و روايات متعددى در فضل اين عمل خيرخواهانه مطرح مىگردد. پس از آن در چند محور درباره اين موضوع بحث شده است: لزوم جارى كردن صيغه براى ايجاد وقف و شيوه اجراى آن، وقف مساجد و لزوم نيت و قصد قربت در آن، كفايت عقد معاطاتى براى وقف مسجد و امثال آن، وكالت در وقف، لازم نبودن قبول در وقف عام و لزوم آن در وقف خاص (البته با اختلافاتى كه در اين زمينه وجود دارد و مؤلف به آنها نيز پرداخته است)، مشروط شدن صحت وقف به قبض و تحويل دادن و بيان اختلافات فقها در آن. | در آغاز، وقف به مفهوم نگهدارى عين و جريان منفعت و يا صدقه جاريه مورد توجه و اهميت قرار گرفته و روايات متعددى در فضل اين عمل خيرخواهانه مطرح مىگردد. پس از آن در چند محور درباره اين موضوع بحث شده است: لزوم جارى كردن صيغه براى ايجاد وقف و شيوه اجراى آن، وقف مساجد و لزوم نيت و قصد قربت در آن، كفايت عقد معاطاتى براى وقف مسجد و امثال آن، وكالت در وقف، لازم نبودن قبول در وقف عام و لزوم آن در وقف خاص (البته با اختلافاتى كه در اين زمينه وجود دارد و مؤلف به آنها نيز پرداخته است)، مشروط شدن صحت وقف به قبض و تحويل دادن و بيان اختلافات فقها در آن. | ||
خط ۷۰: | خط ۷۱: | ||
در ادامه به بحث حبس پرداخته و آن را اعم از وقف مىداند و يا اينكه وقف را دائمى و حبس را به اختيار حابس مشروط كرده است. | در ادامه به بحث حبس پرداخته و آن را اعم از وقف مىداند و يا اينكه وقف را دائمى و حبس را به اختيار حابس مشروط كرده است. | ||
اين موضوع از نظر احكام و شرايط همانند وقف مىباشد و همان احكام در اينجا نيز جارى مىشود. | اين موضوع از نظر احكام و شرايط همانند وقف مىباشد و همان احكام در اينجا نيز جارى مىشود.<ref>همان، ص۱۱۳</ref> | ||
بحث بعدى درباره صدقه و احكام و شرايط اين عمل نيكو و مستحب است. | بحث بعدى درباره صدقه و احكام و شرايط اين عمل نيكو و مستحب است.<ref>همان، ص ۱۲۲</ref> | ||
2- كتاب الوصيه: در آغاز اين باب، وصيت به تمليكى و عهدى تقسيم شده و وصيت تمليكى وصيت به مالى كه به ملكيت موصيله درآيد و وصيت عهدى به تعهدى كه وصيتكننده مىگيرد براى امور مربوط به خودش بعد از فوت مثل دفن كردن او در مكان خاصى، تعريف گرديده است. | ==== 2- كتاب الوصيه: ==== | ||
در آغاز اين باب، وصيت به تمليكى و عهدى تقسيم شده و وصيت تمليكى وصيت به مالى كه به ملكيت موصيله درآيد و وصيت عهدى به تعهدى كه وصيتكننده مىگيرد براى امور مربوط به خودش بعد از فوت مثل دفن كردن او در مكان خاصى، تعريف گرديده است. | |||
مؤلف مباحث وصيت را با ذكر كلياتى درباره وجوب وصيت و شرايط آن، كيفيت وصيت كردن و اعتبار يا عدم اعتبار قبول در وصيت ادامه داده، پس از آن شرايط وصيتكننده و موصيله و احكام و فروع مختلف درباره وصيت را مطرح كرده است. | مؤلف مباحث وصيت را با ذكر كلياتى درباره وجوب وصيت و شرايط آن، كيفيت وصيت كردن و اعتبار يا عدم اعتبار قبول در وصيت ادامه داده، پس از آن شرايط وصيتكننده و موصيله و احكام و فروع مختلف درباره وصيت را مطرح كرده است.<ref>همان، ص۱۳۳</ref> | ||
3- كتاب الايمان والنذر: ابتداى اين كتاب مباحث قسم مطرح شده و قسم را به 3 صورت بيان كرده است: | ==== 3- كتاب الايمان والنذر: ==== | ||
ابتداى اين كتاب مباحث قسم مطرح شده و قسم را به 3 صورت بيان كرده است: | |||
1- قسم خوردن براى تأكيد بر اخبار كه گوينده از حال يا گذشته ارايه مىكند. | 1- قسم خوردن براى تأكيد بر اخبار كه گوينده از حال يا گذشته ارايه مىكند. | ||
خط ۹۲: | خط ۹۵: | ||
در بخش بعدى نذر به عنوان يك تعهدى كه شخص نذركننده با خدا مىكند براى انجام عمل خاصى مطرح مىشود و مهمترين شرط آن ذكر صيغه نذر بيان شده است. | در بخش بعدى نذر به عنوان يك تعهدى كه شخص نذركننده با خدا مىكند براى انجام عمل خاصى مطرح مىشود و مهمترين شرط آن ذكر صيغه نذر بيان شده است. | ||
اين عمل كه به دست خود مكلف بر عهدهاش مىآيد داراى شرايطى است كه مؤلف مطرح مىكند و به بيان احكام و فروع متعددى درباره آن مىپردازد. | اين عمل كه به دست خود مكلف بر عهدهاش مىآيد داراى شرايطى است كه مؤلف مطرح مىكند و به بيان احكام و فروع متعددى درباره آن مىپردازد.<ref>همان، ص۲۱۳</ref> | ||
4- كتاب الكفارات: كفارات از ديدگاه مؤلف 4 قسم هستند: مرتب، مخيره، هم مرتب و هم مخيره و كفاره جمع. او كفاره ظهار و كفاره قتل غيرعمد را مرتب مىداند بدين نحو كه بايد يك بنده آزاد كند و اگر نتوانست دو ماه روزه بگيرد و اگر آن را نيز قادر نبود شصت مسكين را طعام دهد. اما كفاره مخيره آن است كه يك مورد از جريمههايى كه از طرف شارع مشخص شده است را انتخاب كند؛ مانند كفاره روز ماه رمضان. | ==== 4- كتاب الكفارات: ==== | ||
كفارات از ديدگاه مؤلف 4 قسم هستند: مرتب، مخيره، هم مرتب و هم مخيره و كفاره جمع. او كفاره ظهار و كفاره قتل غيرعمد را مرتب مىداند بدين نحو كه بايد يك بنده آزاد كند و اگر نتوانست دو ماه روزه بگيرد و اگر آن را نيز قادر نبود شصت مسكين را طعام دهد. اما كفاره مخيره آن است كه يك مورد از جريمههايى كه از طرف شارع مشخص شده است را انتخاب كند؛ مانند كفاره روز ماه رمضان. | |||
نوع سوم مانند كفاره حنث قسم است كه مكلف بايد يك بنده آزاد كند، يا ده مسكين را طعام دهد و يا ده مسكين را لباس بپوشاند و اگر نتوانست، سه روز روزه بگيرد. كفاره جمع در قتل عمد و افطار روزه ماه رمضان از راه حرام، واجب مىشود كه بايد هم بنده آزاد كند، هم شصت روز روزه بگيرد و هم شصت مسكين را طعام دهد. | نوع سوم مانند كفاره حنث قسم است كه مكلف بايد يك بنده آزاد كند، يا ده مسكين را طعام دهد و يا ده مسكين را لباس بپوشاند و اگر نتوانست، سه روز روزه بگيرد. كفاره جمع در قتل عمد و افطار روزه ماه رمضان از راه حرام، واجب مىشود كه بايد هم بنده آزاد كند، هم شصت روز روزه بگيرد و هم شصت مسكين را طعام دهد. | ||
نگارنده احكام متعددى را براى اين مسائل ذكر كرده است. | نگارنده احكام متعددى را براى اين مسائل ذكر كرده است.<ref>همان، ص ۲۷۷</ref> | ||
==== 5- كتاب الصيد والذباحه: ==== | |||
در آغاز اين بخش احكام و شرايط شكار و صيد كردن حيوانات مختلف خشكى و دريايى ذكر شده و در ادامه احكام و شرايط ذبح كردن حيوانات اهلى مانند گاو و گوسفند بيان گرديده است.<ref>همان، ص۳۱۳</ref> | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] |
ویرایش