۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
شرح الكافية البديعية: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(لینک درون متنی) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
قصايد بديعيه، از نظر شيوه‌ى التزام به صنايع بديعى، دو دسته‌اند: برخى ملتزمند و برخى غير ملتزم؛ يعنى در پاره‌اى از آنها به همين اندازه بسنده شده است كه هر بيتى داراى نوعى يا چند نوع، از صنايع باشد و در پاره‌اى به جز اين مقدار، «التزامى» ديگر به قصيده داده شده و آن اين است كه شاعر ملتزم شده تا نام اصطلاحى همان نوع بديعى را نيز كه در هر بيت آمده ا ست، در همان بيت بياورد، اما نه به معناى اصطلاحى، بلكه در قالب توريه و به معناى لغوى آن؛ به‌عنوان مثال، [[صفی‌الدین حلی، عبدالعزیز بن سرایا|صفى‌الدين حلى]] در صنعت استخدام مى‌گويد: | قصايد بديعيه، از نظر شيوه‌ى التزام به صنايع بديعى، دو دسته‌اند: برخى ملتزمند و برخى غير ملتزم؛ يعنى در پاره‌اى از آنها به همين اندازه بسنده شده است كه هر بيتى داراى نوعى يا چند نوع، از صنايع باشد و در پاره‌اى به جز اين مقدار، «التزامى» ديگر به قصيده داده شده و آن اين است كه شاعر ملتزم شده تا نام اصطلاحى همان نوع بديعى را نيز كه در هر بيت آمده ا ست، در همان بيت بياورد، اما نه به معناى اصطلاحى، بلكه در قالب توريه و به معناى لغوى آن؛ به‌عنوان مثال، [[صفی‌الدین حلی، عبدالعزیز بن سرایا|صفى‌الدين حلى]] در صنعت استخدام مى‌گويد: | ||
{ | {{شعر}} | ||
| | {{ب|''من كلّ أبلج وارى الزند يوم''|2=''قرى مستمر عنه يوم الحرب مصطلم''}} | ||
{{پایان شعر}} | |||
اما سيد على‌خان مدنى در صنعت استخدام چنين سروده است: | اما سيد على‌خان مدنى در صنعت استخدام چنين سروده است: | ||
{ | {{شعر}} | ||
| | {{ب|''و إن هم استخدموا عيني لرعيهم''|2=''أو حاولوا بذلها فالسعد من خدمي ''}} | ||
{{پایان شعر}} | |||
بيت اول، غير ملتزم است؛ چرا كه در آن هيچ‌گونه ذكرى از كلمه «استخدام» يا مشتقات آن نيست، ولى بيت دوم ملتزم است؛ زيرا علاوه بر دارا بودن صنعت «استخدام» اصطلاح بديعى استخدام نيز به‌صورت توريه و به معناى لغوى ذكر شده است<ref>فاطمى، سيد حسن، ص 115 - 116</ref> | بيت اول، غير ملتزم است؛ چرا كه در آن هيچ‌گونه ذكرى از كلمه «استخدام» يا مشتقات آن نيست، ولى بيت دوم ملتزم است؛ زيرا علاوه بر دارا بودن صنعت «استخدام» اصطلاح بديعى استخدام نيز به‌صورت توريه و به معناى لغوى ذكر شده است<ref>فاطمى، سيد حسن، ص 115 - 116</ref> | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۴: | ||
درباره بديعيات، تذكر چند نكته مناسب است: | درباره بديعيات، تذكر چند نكته مناسب است: | ||
#در فهرست‌ها گاه به آثارى برمى‌خوريم كه به‌عنوان «بديعيه» شناسانده شده‌اند؛ درحالى‌كه صرفاً به خاطر اينكه متن ادبى فنى‌اند، به آنها بديعيه اطلاق شده است. | |||
#بعضى شاعران، نام صنايع بديعى را به نظم درآورده‌اند يا علم بديع را در قالب نظم، توضيح داده‌اند كه به آنها اصطلاحاً بديعيه نمى‌گويند؛ اگرچه بعضى به اشتباه آنها را بديعيه خوانده‌اند. | |||
$يكى از ويژگى‌هاى بديعيات اين است كه بايد به‌منظور مدح و ثنا و... سروده شده باشند<ref>همان</ref> | |||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
| خط ۷۰: | خط ۶۷: | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
#مقدمه و متن كتاب؛ | |||
#فاطمى، سيد حسن، «شاهكارهاى ادبى(3) بديعيات»، آينه پژوهش، آذر و دى 1376، شماره 47، ص 115 - 124؛ | |||
#مطلوب، أحمد، «شرح الكافية البديعية، لصفي‌الدين الحلي»، المجمع العلمي العراقي، المجلد الثامن و الثلاثون، رجب 1407، الجزء 1، ص 306 - 314. | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:25 مرداد الی 24 شهریور]] | |||