پرش به محتوا

موسوعة مصطلحات ابن سينا (الشيخ الرئيس): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '..<ref>' به '.<ref>'
جز (جایگزینی متن - '}} '''' به '}} '''')
جز (جایگزینی متن - '..<ref>' به '.<ref>')
خط ۴۹: خط ۴۹:
#نويسنده به نقل از بعضى از آثار ابن سينا در مورد «أثير» چنين نوشته است: فلك اگر با سرعت حركت كند، هواى مماسّ با آن به‌جوش مى‌آيد و از آن آتشى پديد مى‌آيد كه اثير ناميده مى‌شود و هرچه حركت سريع‌تر باشد، گرم شدن شديدتر گردد<ref>همان، ص14</ref>
#نويسنده به نقل از بعضى از آثار ابن سينا در مورد «أثير» چنين نوشته است: فلك اگر با سرعت حركت كند، هواى مماسّ با آن به‌جوش مى‌آيد و از آن آتشى پديد مى‌آيد كه اثير ناميده مى‌شود و هرچه حركت سريع‌تر باشد، گرم شدن شديدتر گردد<ref>همان، ص14</ref>
#نويسنده به نقل از بعضى از آثار ابن سينا در مورد دعا چنين نوشته است: هر دعايى چنين است كه استجابتش محال نيست و وجه امكانش اين است كه براى وجود اول، معلوم است؛ هرچند به‌واسطه دعاكننده و هرچه معلوم براى اول باشد - اگر معلوم ديگرى نباشد كه مانعش گردد - پس موجود خواهد شد و معناى ممانعت كردن معلوم ديگر اين است كه مثلاً دعاكننده‌اى باشد كه برضد انسانى دعا كند تا هلاك گردد و معناى هلاكش آن است كه مزاجش فاسد گردد و از طرف ديگر براى او (وجود اول) معلوم است كه اين مزاج بايد صحيح باشد؛ پس در اين صورت صحيح نيست كه چنين دعايى مستجاب گردد<ref>همان، ص453</ref>
#نويسنده به نقل از بعضى از آثار ابن سينا در مورد دعا چنين نوشته است: هر دعايى چنين است كه استجابتش محال نيست و وجه امكانش اين است كه براى وجود اول، معلوم است؛ هرچند به‌واسطه دعاكننده و هرچه معلوم براى اول باشد - اگر معلوم ديگرى نباشد كه مانعش گردد - پس موجود خواهد شد و معناى ممانعت كردن معلوم ديگر اين است كه مثلاً دعاكننده‌اى باشد كه برضد انسانى دعا كند تا هلاك گردد و معناى هلاكش آن است كه مزاجش فاسد گردد و از طرف ديگر براى او (وجود اول) معلوم است كه اين مزاج بايد صحيح باشد؛ پس در اين صورت صحيح نيست كه چنين دعايى مستجاب گردد<ref>همان، ص453</ref>
#نويسنده به نقل از آثار ابن سينا، بحث‌هاى متعددى از او در مورد عقل و انواع آن نقل كرده<ref>همان، ص722-746</ref> و از جمله چنين آورده است كه: عقل، اسم مشتركى براى چند معنا است؛ به‌عنوان مثال عقل گفته مى‌شود براى صحت فطرت اولى انسان و تعريفش آن است كه قوه‌اى است كه به‌وسيله آن بين امور خوب و بد تفكيك مى‌كند و همچنين به حكم‌هاى كلى كه انسان با تجربه به دست مى‌آورد، عقل گفته مى‌شود و...<ref>همان، ص722</ref>
#نويسنده به نقل از آثار ابن سينا، بحث‌هاى متعددى از او در مورد عقل و انواع آن نقل كرده<ref>همان، ص722-746</ref> و از جمله چنين آورده است كه: عقل، اسم مشتركى براى چند معنا است؛ به‌عنوان مثال عقل گفته مى‌شود براى صحت فطرت اولى انسان و تعريفش آن است كه قوه‌اى است كه به‌وسيله آن بين امور خوب و بد تفكيك مى‌كند و همچنين به حكم‌هاى كلى كه انسان با تجربه به دست مى‌آورد، عقل گفته مى‌شود و..<ref>همان، ص722</ref>
#نويسنده به نقل از آثار ابن سينا مطالبى را در مورد وحدت آورده و با بيان اين مطلب كه: «... وحدت همان است كه به‌وسيله آن بر هر چيزى گفته مى‌شود كه «يكى است» و آن همان معناى اين مطلب است كه چيزى از نظر عقلى غير قابل قسمت است»، افزوده است: «... وحدت، همانند وجود از اسامى مشكّك است...»<ref>همان، ص1303</ref>
#نويسنده به نقل از آثار ابن سينا مطالبى را در مورد وحدت آورده و با بيان اين مطلب كه: «... وحدت همان است كه به‌وسيله آن بر هر چيزى گفته مى‌شود كه «يكى است» و آن همان معناى اين مطلب است كه چيزى از نظر عقلى غير قابل قسمت است»، افزوده است: «... وحدت، همانند وجود از اسامى مشكّك است...»<ref>همان، ص1303</ref>
#عنوان «موسوعة مصطلحات ابن سينا (ال[[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]])»، چنين القا مى‌كند كه در اين اثر فقط اصطلاحات نوشته شده و بلكه كتاب حاضر فرهنگ اصطلاحات خاصّ ابن سينا است؛ درحالى‌كه چنين نيست و همه واژه‌هاى بحث‌شده در اين اثر، به معنى دقيق كلمه اصطلاح نيستند، بلكه بسيارى از آنها، كلماتى عامّ هستند كه در نوشته‌هاى دانشمندان ديگر و همچنين در آثار ابن سينا هم مطرح شده‌اند و افزون بر آنكه بسيارى از اصطلاحات ذكرشده در اينجا، هيچ اختصاصى به ابن سينا ندارند و داراى بار معنايى خاصى در آثار ايشان نيسند؛ به‌طور مثال، «آفة الشمّ» كه در اين كتاب آمده<ref>همان، ص129</ref>، هرچند واقعاً اصطلاحى پزشکى است، ولى اصطلاح خاصّ ابن سينا نيست و هيچ ويژگى معنايى براى آن در مطالب ابن سينا نيست كه در آثار ديگران ذكر نشده باشد و از اين قبيل فراوان است و در بسيارى از موارد اساساً آنچه ذكر شده، لغتى بيش نيست و هيچ معناى اصطلاحى ويژه‌اى در علوم اسلامى ندارد؛ به‌عنوان مثال «شاعر و مصور» فقط واژه‌اى است كه ابن سينا هم آن را به‌مناسبتى استفاده كرده است<ref>ر.ک: همان، ص561</ref>
#عنوان «موسوعة مصطلحات ابن سينا (ال[[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]])»، چنين القا مى‌كند كه در اين اثر فقط اصطلاحات نوشته شده و بلكه كتاب حاضر فرهنگ اصطلاحات خاصّ ابن سينا است؛ درحالى‌كه چنين نيست و همه واژه‌هاى بحث‌شده در اين اثر، به معنى دقيق كلمه اصطلاح نيستند، بلكه بسيارى از آنها، كلماتى عامّ هستند كه در نوشته‌هاى دانشمندان ديگر و همچنين در آثار ابن سينا هم مطرح شده‌اند و افزون بر آنكه بسيارى از اصطلاحات ذكرشده در اينجا، هيچ اختصاصى به ابن سينا ندارند و داراى بار معنايى خاصى در آثار ايشان نيسند؛ به‌طور مثال، «آفة الشمّ» كه در اين كتاب آمده<ref>همان، ص129</ref>، هرچند واقعاً اصطلاحى پزشکى است، ولى اصطلاح خاصّ ابن سينا نيست و هيچ ويژگى معنايى براى آن در مطالب ابن سينا نيست كه در آثار ديگران ذكر نشده باشد و از اين قبيل فراوان است و در بسيارى از موارد اساساً آنچه ذكر شده، لغتى بيش نيست و هيچ معناى اصطلاحى ويژه‌اى در علوم اسلامى ندارد؛ به‌عنوان مثال «شاعر و مصور» فقط واژه‌اى است كه ابن سينا هم آن را به‌مناسبتى استفاده كرده است<ref>ر.ک: همان، ص561</ref>
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش