۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '}} '''' به '}} '''') |
جز (جایگزینی متن - 'مثلا ' به 'مثلاً') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
كتاب نقض به «ادبيات جدلى» تعلق دارد. خاستگاه اين ادبيات به اختلاف بر سر مسئله امامت باز مىگردد. بعد از وفات پيامبر ميان امت بر سر آنكه چه كسى بعد از آن بزرگوار عهدهدار امور امت خواهد شد، اختلاف در گرفت. عدهاى به سخنان پيامبر استناد كرده و از نص يا انتخاب صريح پيامبر در اين باره سخن گفتند و از على-عليهالسلام- به عنوان فرد منصوص سخن گفتند. | كتاب نقض به «ادبيات جدلى» تعلق دارد. خاستگاه اين ادبيات به اختلاف بر سر مسئله امامت باز مىگردد. بعد از وفات پيامبر ميان امت بر سر آنكه چه كسى بعد از آن بزرگوار عهدهدار امور امت خواهد شد، اختلاف در گرفت. عدهاى به سخنان پيامبر استناد كرده و از نص يا انتخاب صريح پيامبر در اين باره سخن گفتند و از على-عليهالسلام- به عنوان فرد منصوص سخن گفتند. | ||
گروه ديگر اين مسئله را نفى كردند يا از عدم دلالت كافى تصريحات سخن گفتند. اين دو جريان به تشيع و تسنن معروف شدند. اين اختلافات در طى زمان باعث پديد آمدن ادبيات خاصى به نام «ادبيات جدلى» شد. هر يك از افراد اين دو گروه به نگارش كتابهايى در رد دعاوى ديگرى پرداختند. | گروه ديگر اين مسئله را نفى كردند يا از عدم دلالت كافى تصريحات سخن گفتند. اين دو جريان به تشيع و تسنن معروف شدند. اين اختلافات در طى زمان باعث پديد آمدن ادبيات خاصى به نام «ادبيات جدلى» شد. هر يك از افراد اين دو گروه به نگارش كتابهايى در رد دعاوى ديگرى پرداختند. مثلاًاديب معتزلى [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] (متوفى 255 ق) آثارى با عنوان الردّ على الروافض نگاشت و در آنها به نقد ديدگاههاى شيعه در مسئله امامت پرداختند. از متكلمان امامى، مىتوان به هشام بن حكم، و [[ابن شاذان، فضل بن شاذان|فضل بن شاذان]] نيشابورى اشاره كرد كه آثارى در دفاع از انديشه امامت از منظر شيعه تحرير كردند. | ||
== ويژگىها == | == ويژگىها == | ||
خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
همچنين اين كتاب نمونهاى است از نثر فارسى قرن ششم كه مىتوان مراحل تحول آن را دريافت كه از اين حيث اهميت خاص خود را دارد. در بعضى موارد عبدالجليل اطلاعاتى در مورد فرهنگ، عقايد و وضعيت سياسى زمان خود به ما مىدهد كه بسيار مهم مىباشند. | همچنين اين كتاب نمونهاى است از نثر فارسى قرن ششم كه مىتوان مراحل تحول آن را دريافت كه از اين حيث اهميت خاص خود را دارد. در بعضى موارد عبدالجليل اطلاعاتى در مورد فرهنگ، عقايد و وضعيت سياسى زمان خود به ما مىدهد كه بسيار مهم مىباشند. | ||
كتاب نقض از نظر تاريخى هم جزء نادرترين متون شيعى است كه نماينده دو جريان اخبارى و اصولىگرى در تاريخ فكرى شيعه است. اين دو جريان حاصل رويكردهاى متفاوت به حديث و اولويت دادن به عقل يا نقل است. همچنين حاوى مواردى از اختلافات كلامى ميان شيعه و اشاعره است. | كتاب نقض از نظر تاريخى هم جزء نادرترين متون شيعى است كه نماينده دو جريان اخبارى و اصولىگرى در تاريخ فكرى شيعه است. اين دو جريان حاصل رويكردهاى متفاوت به حديث و اولويت دادن به عقل يا نقل است. همچنين حاوى مواردى از اختلافات كلامى ميان شيعه و اشاعره است. مثلاًدر آغاز كتاب، قزوينى روايت شقّ صدر (داستانى كه در آن گفته شده است، سينه پيامبر را در سنين كودكى، فرشتهاى باز كرده و قلب آن حضرت را شستشو داده است) را رد مىكند و يا در مسئله عصمت انبياء- كه بر طبق عقيده شيعه، انبياء قبل از بعثت نيز معصوم هستند- به نگارش كتاب زلّة الانبياء (خطاهاى انبياء) از سوى يكى عالمان اهل سنت اشاره كرده و آن را رد مىكند. | ||
از حيث جغرافيايى، كتاب نقض، متنى منحصر به فرد است كه اطلاعات گرانبهايى از محلات شهر رى در قرن ششم به دست مىدهد. | از حيث جغرافيايى، كتاب نقض، متنى منحصر به فرد است كه اطلاعات گرانبهايى از محلات شهر رى در قرن ششم به دست مىدهد. |
ویرایش