۱۴۶٬۹۰۹
ویرایش
دمية القصر و عصرة أهل العصر: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'شریفالرضی، محمد بن حسین' به 'شریف رضی، محمد بن حسین'
جز (جایگزینی متن - '}} '''' به '}} '''') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'شریفالرضی، محمد بن حسین' به 'شریف رضی، محمد بن حسین') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوانهای دیگر =تاج الکتاب فی طبقات الشواء العرب | | عنوانهای دیگر =تاج الکتاب فی طبقات الشواء العرب | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[باخرزی، علی بن حسن]] ( | [[باخرزی، علی بن حسن]] (نویسنده) | ||
[[تونجی، محمد]] (محقق) | [[تونجی، محمد]] (محقق) | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
| سال نشر = 1414 ق یا 1993 م | | سال نشر = 1414 ق یا 1993 م | ||
| کد اتوماسیون = | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02531AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =3 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =02531 | |||
| کتابخوان همراه نور =02531 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۲: | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
در مقدمه محقق، به اهميت كتاب اشاره شده است.<ref>متن كتاب، ج1، ص5</ref> | |||
در مقدمه نویسنده، مطالبى در مورد كتاب، نوشته شده است. | |||
در مقدمه | |||
قسم اول تا پنجم، در جلد اول، جاى گرفته است. نام برخى از شاعران اين اقسام، عبارتند از: | قسم اول تا پنجم، در جلد اول، جاى گرفته است. نام برخى از شاعران اين اقسام، عبارتند از: | ||
شاعران بدو و حجاز: امير ابوالمنيع قرواش بن مقلد؛ امير على بن محمد صليحى؛ ابودلف خزرجى؛ ابوكامل تميم بن مفرج طائى؛ عالى بن جبله؛ قيس عامرى؛ عبدالواحد بن ابىدلف و | شاعران بدو و حجاز: امير ابوالمنيع قرواش بن مقلد؛ امير على بن محمد صليحى؛ ابودلف خزرجى؛ ابوكامل تميم بن مفرج طائى؛ عالى بن جبله؛ قيس عامرى؛ عبدالواحد بن ابىدلف و..<ref>همان، ص49-106</ref> | ||
شاعران شام، ديار بكر، آذربايجان، جزيره و ساير بلاد مغرب: تميم بن معد؛ ابوالقاسم وزير مغربى؛ محمد بن عبيدالله بن محمد كاتب؛ ابوالحسن على بن محمد تهامى؛ ابوالبركات شامى و | شاعران شام، ديار بكر، آذربايجان، جزيره و ساير بلاد مغرب: تميم بن معد؛ ابوالقاسم وزير مغربى؛ محمد بن عبيدالله بن محمد كاتب؛ ابوالحسن على بن محمد تهامى؛ ابوالبركات شامى و..<ref>همان، ص111-280</ref> | ||
شاعران عراق: ابومنصور خسرو بن فيروز؛ ابومنصور بختيار بن معزالدوله؛ ابوالحسن احمد بن عضدالدوله؛ حاجب ابوالحسن بن نعمان؛ [[ | شاعران عراق: ابومنصور خسرو بن فيروز؛ ابومنصور بختيار بن معزالدوله؛ ابوالحسن احمد بن عضدالدوله؛ حاجب ابوالحسن بن نعمان؛ [[شریف رضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] موسوى؛ ابوالحسن مهيار بن مرزويه كاتب؛ ابوالحسن قناد؛ وزير ابوالقاسم مهلبى و..<ref>همان، ص283-408</ref> | ||
شاعران رى، جبال، اصفهان، فارس و کرمان: ابوالعلاء محمد بن على بن حسول؛ ابوعلى حمد بن محمد بن فورجه بروجردى؛ محمد بن حسن بن مرزوق اصفهانى؛ طاهر بن محمد بن احمد بن مرزوق؛ ابوالقاسم بن ابوالعلاء اصفهانى؛ ابن بديع اصفهانى؛ ابومطهر اصفهانى؛ ابوطاهر مطيار اصفهانى و | شاعران رى، جبال، اصفهان، فارس و کرمان: ابوالعلاء محمد بن على بن حسول؛ ابوعلى حمد بن محمد بن فورجه بروجردى؛ محمد بن حسن بن مرزوق اصفهانى؛ طاهر بن محمد بن احمد بن مرزوق؛ ابوالقاسم بن ابوالعلاء اصفهانى؛ ابن بديع اصفهانى؛ ابومطهر اصفهانى؛ ابوطاهر مطيار اصفهانى و..<ref>همان، ص411-557</ref> | ||
شاعران جرجان، استرآباد، دهستان، قومس، خوارزم و ماوراءالنهر: ابوبشر فضل بن محمد جرجانى؛ ابوعامر فضل بن اسماعيل تميمى جرجانى؛ ابوالمحاسن سعد بن محمد بن منصور؛ حسن دهقانى قومسى؛ ابوسعد اثيرى خوارزمى؛ ابوبشر مأمون بن على خوارزمى؛ على بن احمد حكيمى بديهى؛ شاه ابراهيم بن نصر كاشى و | شاعران جرجان، استرآباد، دهستان، قومس، خوارزم و ماوراءالنهر: ابوبشر فضل بن محمد جرجانى؛ ابوعامر فضل بن اسماعيل تميمى جرجانى؛ ابوالمحاسن سعد بن محمد بن منصور؛ حسن دهقانى قومسى؛ ابوسعد اثيرى خوارزمى؛ ابوبشر مأمون بن على خوارزمى؛ على بن احمد حكيمى بديهى؛ شاه ابراهيم بن نصر كاشى و..<ref>همان، ص561-680</ref> | ||
جلد دوم، در هفت فصل، شاعران خراسان، قهستان، سبت، سيستان و غزنه را در خود جاى داده كه برخى از آنها، عبارتند از: ابوالحسن على بلخى؛ ابوجعفر موفق؛ ابوعبدالرحمن بلخى؛ عبدالجبار بن عبدالجليل؛ ابوحنيفه بنجدهى؛ ابوبكر خسروى؛ ابونصر طالقانى؛ عبدالله رزجاهى؛ ابوعلى قلندوشى؛ ابومنصور سمعانى؛ محمد بن حسن مروزى؛ نصر بن سيار؛ ابوفتح حاتمى؛ ابوالقاسم هروى و... | جلد دوم، در هفت فصل، شاعران خراسان، قهستان، سبت، سيستان و غزنه را در خود جاى داده كه برخى از آنها، عبارتند از: ابوالحسن على بلخى؛ ابوجعفر موفق؛ ابوعبدالرحمن بلخى؛ عبدالجبار بن عبدالجليل؛ ابوحنيفه بنجدهى؛ ابوبكر خسروى؛ ابونصر طالقانى؛ عبدالله رزجاهى؛ ابوعلى قلندوشى؛ ابومنصور سمعانى؛ محمد بن حسن مروزى؛ نصر بن سيار؛ ابوفتح حاتمى؛ ابوالقاسم هروى و... | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۲: | ||
در جلد سوم، در ابتدا نام اديبان غير شاعر آورده شده كه برخى از آنها، عبارتند از: ابوالحسن احمد بن فارس بن زكريا؛ [[ابن جنی، عثمان بن جنی|ابوالفتح عثمان بن جنى]]؛ ابوحاتم سجزى؛ اسد عامرى؛ ابوالقاسم زيد بن اسد عامرى؛ ابونصر اسماعيل بن حماد جوهرى؛ ابونصر حيان نحوى؛ ابوالحسن على بن حرث بيارى و... | در جلد سوم، در ابتدا نام اديبان غير شاعر آورده شده كه برخى از آنها، عبارتند از: ابوالحسن احمد بن فارس بن زكريا؛ [[ابن جنی، عثمان بن جنی|ابوالفتح عثمان بن جنى]]؛ ابوحاتم سجزى؛ اسد عامرى؛ ابوالقاسم زيد بن اسد عامرى؛ ابونصر اسماعيل بن حماد جوهرى؛ ابونصر حيان نحوى؛ ابوالحسن على بن حرث بيارى و... | ||
در ادامه، در ضمن شش فصل، اطلاعاتى در مورد | در ادامه، در ضمن شش فصل، اطلاعاتى در مورد نویسنده كتاب، نسخ كتاب، جايگاه و حلقه وصل بودن آن، روايات و راويان كتاب و روش نویسنده در تدوين مطالب، داده شده است. | ||
بخش اعظم اين كتاب، به مدايحى كه براى نظامالملك سروده شده، اختصاص دارد. همانگونه كه «[[يتيمة الدهر في محاسن أهل العصر|يتيمة الدهر]]» [[ثعالبی، عبدالملک بن محمد|ثعالبى]]، به [[صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد|صاحب بن عباد]] اختصاص يافته است، تقريبا همه راويان [[باخرزی، علی بن حسن|باخرزى]]، نسبت از يكى از شهرهاى ايران گرفتهاند؛ جرجانى، توزى، زوزنى، قهستانى شيرازى و... | بخش اعظم اين كتاب، به مدايحى كه براى نظامالملك سروده شده، اختصاص دارد. همانگونه كه «[[يتيمة الدهر في محاسن أهل العصر|يتيمة الدهر]]» [[ثعالبی، عبدالملک بن محمد|ثعالبى]]، به [[صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد|صاحب بن عباد]] اختصاص يافته است، تقريبا همه راويان [[باخرزی، علی بن حسن|باخرزى]]، نسبت از يكى از شهرهاى ايران گرفتهاند؛ جرجانى، توزى، زوزنى، قهستانى شيرازى و... | ||
| خط ۷۱: | خط ۷۰: | ||
در اين كتاب، علاوه بر اطلاعات مفيد ادبى، نام بسيارى از آثار مفقود مانند «جونة النّد» يعقوب بن احمد نيشابورى، «قلائد الشرف» فضل بن اسماعيل جرجانى و «طراز الذهب» ابوالمطهر اصفهانى، حفظ شده است. در اين تأليف، بسيار دقت شده است و خطاهاى آن مانند اينكه يك شخص را با دو نام «تميم بن معدّ» و «تميم بن معزّ»، دو تن پنداشته، نادر است. | در اين كتاب، علاوه بر اطلاعات مفيد ادبى، نام بسيارى از آثار مفقود مانند «جونة النّد» يعقوب بن احمد نيشابورى، «قلائد الشرف» فضل بن اسماعيل جرجانى و «طراز الذهب» ابوالمطهر اصفهانى، حفظ شده است. در اين تأليف، بسيار دقت شده است و خطاهاى آن مانند اينكه يك شخص را با دو نام «تميم بن معدّ» و «تميم بن معزّ»، دو تن پنداشته، نادر است. | ||
يكى از نكاتى كه در اين اثر، نظر را جلب مىكند، همانا مقايسه ميان فضاهاى فرهنگى و ادبى به دو زبان عربى و فارسى است. | يكى از نكاتى كه در اين اثر، نظر را جلب مىكند، همانا مقايسه ميان فضاهاى فرهنگى و ادبى به دو زبان عربى و فارسى است. نویسنده با اصرار از فارسىگريزان است و باآنكه خود به فارسى شعر مىسروده، اما حتى يك بيت شعر فارسى هم در اين كتاب نقل نكرده است؛ حال آنكه در كتاب او، تقريبا همه شاعران، ايرانىنژادند و بيشترشان به دو زبان عربى و فارسى شعر مىگفتهاند. | ||
اهميت اين كتاب، براى ادبيات عرب در ايران، در آن است كه مجموعه پربهاى [[ثعالبی، عبدالملک بن محمد|ثعالبى]] را به مجموعههاى پس از خود و بهويژه «خريدة القصر» عمادالدين كاتب پيوند مىدهد. دميه باآنكه به اندازه «[[يتيمة الدهر في محاسن أهل العصر|يتيمة الدهر]]» يا «خريدة القصر» مورد تمجيد نويسندگان بعد از [[باخرزی، علی بن حسن|باخرزى]] قرار نگرفته، سخت مورد علاقه وى بوده است و گروهى ديگر نيز به شعر يا نثر آن را ستودهاند. | اهميت اين كتاب، براى ادبيات عرب در ايران، در آن است كه مجموعه پربهاى [[ثعالبی، عبدالملک بن محمد|ثعالبى]] را به مجموعههاى پس از خود و بهويژه «خريدة القصر» عمادالدين كاتب پيوند مىدهد. دميه باآنكه به اندازه «[[يتيمة الدهر في محاسن أهل العصر|يتيمة الدهر]]» يا «خريدة القصر» مورد تمجيد نويسندگان بعد از [[باخرزی، علی بن حسن|باخرزى]] قرار نگرفته، سخت مورد علاقه وى بوده است و گروهى ديگر نيز به شعر يا نثر آن را ستودهاند. | ||
| خط ۸۳: | خط ۸۲: | ||
==پانويس == | ==پانويس == | ||
<references /> | <references/> | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
#مقدمه و متن كتاب. | #مقدمه و متن كتاب. | ||
#دانشنامه جهان اسلام، زير نظر سيد مصطفى ميرسليم، تهران 1375، | #دانشنامه جهان اسلام، زير نظر سيد مصطفى ميرسليم، تهران 1375، نویسنده مقاله: محمد تونجى، حرف (ب)، ج1، ص135-134. | ||
#دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج11، ص57-53، زير نظر [[موسوی بجنوردی، محمدکاظم|كاظم موسوى بجنوردى]]، تهران 1381، | #دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج11، ص57-53، زير نظر [[موسوی بجنوردی، محمدکاظم|كاظم موسوى بجنوردى]]، تهران 1381، نویسنده مقاله: [[آذرتاش آذرنوش]]. | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | |||
[[يتيمة الدهر في محاسن أهل العصر]] | [[يتيمة الدهر في محاسن أهل العصر]] | ||
| خط ۱۰۱: | خط ۱۰۲: | ||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]] | [[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]] | ||
[[رده:زبان و ادبیات عربی]] | [[رده:زبان و ادبیات عربی]] | ||