پرش به محتوا

التوابون: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'توابین (ابهام زدایی)' به 'توابین (ابهام‌زدایی)'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'توابین (ابهام زدایی)' به 'توابین (ابهام‌زدایی)')
 
(۵۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
{{جعبه اطلاعات کتاب
[[پرونده:NUR16571J1.jpg|بندانگشتی|التوابون]]
| تصویر =NUR16571J1.jpg
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
| عنوان =التوابون
|+ |
| عنوان‌های دیگر =
|-
| پدیدآوران =  
! نام کتاب!! data-type='bookName'|التوابون
[[بیضون، ابراهیم]] (نویسنده)
|-
| زبان =عربی
|نام های دیگر کتاب
| کد کنگره =‏DS‎‏ ‎‏38‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ب‎‏9‎‏ت‎‏9*
|data-type='otherBookNames'|
| موضوع =
|-
اسلام - تاریخ - 41 - 132ق.
|پدیدآورندگان
|data-type='authors'|[[بیضون، ابراهیم]] (نويسنده)
|-
|زبان  
|data-type='language'|عربی
|-
|کد کنگره  
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏DS‎‏ ‎‏38‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ب‎‏9‎‏ت‎‏9*
|-
|موضوع  
|data-type='subject'|اسلام - تاریخ - 41 - 132ق.


امویان - تاریخ - جنبش‏ها و قیام‏ها
امویان - تاریخ - جنبش‏ها و قیام‏ها


سلیمان بن صرد، 28 قبل از هجرت - 65ق.
سلیمان بن صرد، 28 قبل از هجرت - 65ق.
|-
| ناشر =
|ناشر  
دار التعارف للمطبوعات
|data-type='publisher'|دار التعارف للمطبوعات
| مکان نشر =بیروت - لبنان
|-
| سال نشر = 1395 ‌‎ق یا 1975 م
|مکان نشر  
|data-type='publishPlace'|بیروت - لبنان
|-
|سال نشر  
|data-type='publishYear'| 1395 هـ.ق یا 1975 م
|-class='articleCode'
|کد اتوماسیون
|data-type='automationCode'|16571
|}
</div>


| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE16571AUTOMATIONCODE
| چاپ =2
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =16571
| کتابخوان همراه نور =16571
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}
{{کاربردهای دیگر|توابین (ابهام‌زدایی)}}


== معرفى اجمالى ==
'''التوابون'''، تأليف مورخ لبنانى، [[بیضون، ابراهیم|ابراهیم بيضون]]، كتابى است كه زمينه‌ها و چگونگى شكل‌گیرى قيام توّابين را مورد بررسى قرار داده است. اين اثر در يك جلد و به زبان عربى نگارش شده است.
 
 
«التوابون»، تأليف مورخ لبنانى، ابراهيم بيضون، كتابى است كه زمينه‌ها و چگونگى شكل‌گيرى قيام توّابين را مورد بررسى قرار داده است. اين اثر در يك جلد و به زبان عربى نگارش شده است.
 
== ساختار ==
 


==ساختار==
كتاب، مشتمل بر يك مقدمه و سه باب است كه در دو باب اول به بررسى تاريخ تشيع از زمان پيامبر(ص) تا واقعه كربلا و در باب سوم به قيام توابين پرداخته شده است.
كتاب، مشتمل بر يك مقدمه و سه باب است كه در دو باب اول به بررسى تاريخ تشيع از زمان پيامبر(ص) تا واقعه كربلا و در باب سوم به قيام توابين پرداخته شده است.


در نگارش اين اثر از نسخه خطى كتاب «الفتوح» ابن اعثم كوفى، از نويسندگان قرن سوم هجرى و برخى مصادر قديمى معروف و نيز از تعداد فراوانى منابع جديد استفاده شده است <ref>مقدمه، ص 9</ref>.
در نگارش اين اثر از نسخه خطى كتاب «الفتوح» [[ابن اعثم کوفی، محمد بن علی|ابن اعثم]] كوفى، از نويسندگان قرن سوم هجرى و برخى مصادر قديمى معروف و نيز از تعداد فراوانى منابع جديد استفاده شده است.<ref>[[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/16838/1/9|مقدمه، ص9]]</ref>


== گزارش محتوا ==
==گزارش محتوا==
نویسنده، در ابتداى كتاب لازم ديده كه اوضاع شبه‌جزيره عربستان و شرايطى كه پيامبر با آن مواجه بوده را قدرى توضيح دهد. وى اشاره مى‌كند كه اسلام تجربه جديدى از حاكميت بود كه حاكم آن حق تشريع و تنفيذ احكام داشت و پذيرش آن از سوى عرب آسان نبود. «نظريه شورى» از جمله نظريات ويژه سياسى مبتنى بر آيات قرآن است كه البته قواعد و حدود و راه‌هاى تطبيق آن در قرآن نيامده و لذا با مراجعه به كتب سيره درمى‌يابيم كه مفهوم اين قضيه نزد صحابه روشن نبوده است.<ref>[[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/16838/1/24|متن كتاب، ص24]]</ref>


نویسنده سپس به‌اختصار به تشريح اوضاع خلافت تا زمان [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين على(ع)]] و پس از آن به‌تفصيل اوضاع سياسى و شيوه حكومت‌دارى آن حضرت را شرح و تفصيل داده است.<ref>[[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/16838/1/25|همان، ص25]] - [[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/16838/1/46|46]]</ref>


نويسنده، در ابتداى كتاب لازم ديده كه اوضاع شبه‌جزيره عربستان و شرايطى كه پيامبر با آن مواجه بوده را قدرى توضيح دهد. وى اشاره مى‌كند كه اسلام تجربه جديدى از حاكميت بود كه حاكم آن حق تشريع و تنفيذ احكام داشت و پذيرش آن از سوى عرب آسان نبود. «نظريه شورى» از جمله نظريات ويژه سياسى مبتنى بر آيات قرآن است كه البته قواعد و حدود و راه‌هاى تطبيق آن در قرآن نيامده و لذا با مراجعه به كتب سيره درمى‌يابيم كه مفهوم اين قضيه نزد صحابه روشن نبوده است (متن كتاب، ص 24).
باب دوم كتاب به مقطع زمانى پس از شهادت اميرالمؤمنين تا واقعه كربلا اختصاص دارد. نویسنده در ابتداى اين باب به حضور يافتن امام حسن(ع) در مسجد كوفه و اعلان برنامه سياسى و مشكل درگیرى با معاويه اشاره كرده است.<ref>[[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/16838/1/49|همان، ص49]]</ref>وى در ادامه به اشتباه برخى از مورخين كه امام حسن(ع) را به ترديد در مواجهه با معاويه متهم كرده‌اند، تأكيد مى‌كند كه آن حضرت كوچك‌ترين ترديدى در جنگ با معاويه نداشتند، بلكه هراس آن حضرت از لشكريانى بود كه اطمينانى به تبعيت آنها و اينكه تنها به فكر جنگ باشند، نبود.<ref>[[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/16838/1/51|همان، ص51]]</ref>


نويسنده سپس به‌اختصار به تشريح اوضاع خلافت تا زمان اميرالمؤمنين على(ع) و پس از آن به‌تفصيل اوضاع سياسى و شيوه حكومت‌دارى آن حضرت را شرح و تفصيل داده است <ref>همان، ص 25 - 46</ref>.
نویسنده در ادامه مباحث اين باب به تشريح تبديل نظام حكومتى شورايى به پادشاهى و به تعبير ديگر حكومت اسلامى به حكومت سياسى دنيوى، توسط معاويه پرداخته است.<ref>[[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/16838/1/55|همان، ص55]]</ref>همچنين اوضاع عراق در اين مقطع زمانى را تا زمان يزيد مورد بررسى قرار داده است. نویسنده سپس به بررسى فساد حكومت يزيد و چگونگى شكل‌گیرى قيام امام حسین(ع) پرداخته است. وى در صفحه 76 كتاب، نص كلام امام حسین نسبت به برادرش محمد بن حنفيه را در تبيين دلائل حركت خويش ذكر كرده است. وى تأكيد مى‌كند كه شكى نيست كه اولین مسئول كشتار كربلا يزيد بوده است.<ref>[[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/16838/1/79|همان، ص79]]</ref>


باب دوم كتاب به مقطع زمانى پس از شهادت اميرالمؤمنين تا واقعه كربلا اختصاص دارد. نويسنده در ابتداى اين باب به حضور يافتن امام حسن(ع) در مسجد كوفه و اعلان برنامه سياسى و مشكل درگيرى با معاويه اشاره كرده است (همان، ص 49). وى در ادامه به اشتباه برخى از مورخين كه امام حسن(ع) را به ترديد در مواجهه با معاويه متهم كرده‌اند، تأكيد مى‌كند كه آن حضرت كوچك‌ترين ترديدى در جنگ با معاويه نداشتند، بلكه هراس آن حضرت از لشكريانى بود كه اطمينانى به تبعيت آنها و اينكه تنها به فكر جنگ باشند، نبود <ref>همان، ص 51</ref>.
در باب سوم كتاب به موضوع «توّابين» پرداخته شده است. تحركات شيعى پس از واقعه كربلا توسط پنج تن از بزرگان شيعه آغاز شد كه عبارتند از: سليمان بن صرد خزاعى، مسيّب بن نجبه فزارى، عبدالله بن سعد بن نفيل ازدى، عبدالله بن وال تميمى و رفاعة بن شداد بجلى.<ref>[[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/16838/1/99|همان، ص99]]</ref>اين افراد، مخفيانه شروع به فعاليت نمودند و اولین اجتماع در منزل سليمان بن صرد كه از صحابه جليل‌القدر بود شكل گرفت و عنوان «توابين» بر گروه سليمان غلبه يافت.<ref>[[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/16838/1/100|همان، ص100]]</ref>


نويسنده در ادامه مباحث اين باب به تشريح تبديل نظام حكومتى شورايى به پادشاهى و به تعبير ديگر حكومت اسلامى به حكومت سياسى دنيوى، توسط معاويه پرداخته است (همان، ص 55). همچنين اوضاع عراق در اين مقطع زمانى را تا زمان يزيد مورد بررسى قرار داده است. نويسنده سپس به بررسى فساد حكومت يزيد و چگونگى شكل‌گيرى قيام امام حسين(ع) پرداخته است. وى در صفحه 76 كتاب، نص كلام امام حسين نسبت به برادرش محمد بن حنفيه را در تبيين دلائل حركت خويش ذكر كرده است. وى تأكيد مى‌كند كه شكى نيست كه اولين مسئول كشتار كربلا يزيد بوده است <ref>همان، ص 79</ref>.
نویسنده در ادامه اين باب، توسعه قيام توابين را مورد بررسى قرار داده و متن نامه‌هایى را كه سليمان بن صرد نوشته ارائه كرده است؛ به‌عنوان مثال نامه وى به فرماندار مدائن تأثيرى عميق بر شیعیان اين شهر گذاشت.<ref>[[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/16838/1/110|همان، ص110]]</ref>همچنين نامه او به شیعیان بصره با استقبال تمامى آنها مواجه گرديد.<ref>[[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/16838/1/111|همان، ص111]]</ref>


در باب سوم كتاب به موضوع «توّابين» پرداخته شده است. تحركات شيعى پس از واقعه كربلا توسط پنج تن از بزرگان شيعه آغاز شد كه عبارتند از: سليمان بن صرد خزاعى، مسيّب بن نجبه فزارى، عبدالله بن سعد بن نفيل ازدى، عبدالله بن وال تميمى و رفاعة بن شداد بجلى (همان، ص 99). اين افراد، مخفيانه شروع به فعاليت نمودند و اولين اجتماع در منزل سليمان بن صرد كه از صحابه جليل‌القدر بود شكل گرفت و عنوان «توابين» بر گروه سليمان غلبه يافت <ref>همان، ص 100</ref>.
قيام توّابين با ظهور مختار هم‌زمان بود كه در ادامه به آن اشاره شده است. نویسنده در انتها به شكست قيام توابين در «عين الورده» و دلايل شكست آنها اشاره و پس از آن قدرى نيز درباره قيام مختار بحث كرده است.<ref>[[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/16838/1/112|همان، 112]] - [[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/16838/1/187|187]]</ref>


نويسنده در ادامه اين باب، توسعه قيام توابين را مورد بررسى قرار داده و متن نامه‌هايى را كه سليمان بن صرد نوشته ارائه كرده است؛ به‌عنوان مثال نامه وى به فرماندار مدائن تأثيرى عميق بر شيعيان اين شهر گذاشت <ref>همان، ص 110</ref>. همچنين نامه او به شيعيان بصره با استقبال تمامى آنها مواجه گرديد <ref>همان، ص 111</ref>.
== وضعيت كتاب ==
منابع مورد استفاده نویسنده و فهرست مطالب در انتهاى كتاب آمده است. آدرس مطالب در پاورقى كتاب ذكر شده است.
==پانويس ==
<references/>


قيام توّابين با ظهور مختار هم‌زمان بود كه در ادامه به آن اشاره شده است. نويسنده در انتها به شكست قيام توابين در «عين الورده» و دلايل شكست آنها اشاره و پس از آن قدرى نيز در باره قيام مختار بحث كرده است <>همان، 112 - 187</ref>.
==منابع مقاله==


== وضعيت كتاب ==
مقدمه و متن كتاب.
{{سرور شهیدان}}
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}


[[مختار ثقفی و نهضت توابین]]


منابع مورد استفاده نويسنده و فهرست مطالب در انتهاى كتاب آمده است. آدرس مطالب در پاورقى كتاب ذكر شده است.
[[نهضت مختار ثقفی]]
==پانويس ==
<references />


== منابع مقاله ==
[[قیام توابین]]


مقدمه و متن كتاب.
[[انتقام یا انقلاب کوفه]]


[[ثورات العلويين و أثرها في نشوء المذاهب الإسلامية]]


== پیوندها ==
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/16838 مطالعه کتاب التوابون در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:تاریخ (عمومی)]]
[[رده: تاریخ (عمومی)]]
[[رده:تاریخ آسیا]]
[[رده: تاریخ آسیا]]
[[رده:تاریخ کشورهای عربی]]
[[رده: تاریخ کشورهای عربی]]
[[رده:امام حسین(ع)]]