۱۵٬۴۸۹
ویرایش
ابن ماجه، محمد بن یزید: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - '<references/>↵==منابع مقاله==↵' به '<references/> ==منابع مقاله== '
جز (جایگزینی متن - '</div> '''' به '</div> '''') |
جز (جایگزینی متن - '<references/>↵==منابع مقاله==↵' به '<references/> ==منابع مقاله== ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
|- | |- | ||
|نام‌های دیگر | |نام‌های دیگر | ||
| data-type="authorOtherNames" | | | data-type="authorOtherNames" | ابن ماجه ق‍زوی‍ن‍ی | ||
ابن ماجه، اب‍و عبدالله محمد بن یزید ال‍ق‍زوی‍ن‍ی | |||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
| data-type="authorfatherName" | | | data-type="authorfatherName" |یزید ربعی | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
| data-type="authorbirthDate" | | | data-type="authorbirthDate" |209ق | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
| data-type="authorBirthPlace" | | | data-type="authorBirthPlace" |قزوین | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
| data-type="authorDeathDate" | | | data-type="authorDeathDate" |273ق | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
| data-type="authorTeachers" | | | data-type="authorTeachers" |على بن محمد طنافسى | ||
ابومحمد عمرو بن رافع | |||
نصر بن على جهضمى | |||
محمد ابن بشّار بندار | |||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
| خط ۲۹: | خط ۳۵: | ||
|- class="articleCode" | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
| data-type="authorCode" | | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE08531AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''اِبْن ماجه، ابوعبدالله محمد بن يزيد رَبَعى | '''اِبْن ماجه، ابوعبدالله محمد بن يزيد رَبَعى قزوینى''' (209-22 رمضان 273ق)، محدّث بزرگ و گردآورنده سنن، ششمین کتاب از صحاح سته در حديث است. ماجه لقب پدر وى بوده است. علت خوانده شدن او به ربعى، نسبت ولاء بين خاندان وى با قبيله عرب ربيعه است. | ||
==ولادت== | ==ولادت== | ||
منبع اساسى در مورد تاريخ ولادت و وفات او، دست‌خط شاگردش جعفر بن ادريس است که | منبع اساسى در مورد تاريخ ولادت و وفات او، دست‌خط شاگردش جعفر بن ادريس است که می‌گوید او در رمضان سال 209ق متولد شده است. تنها بخش زندگى ابن ماجه كه بيشتر بدان پرداخته شده، مربوط به سفرهاى علمى و شيوخ وى در این سفرهاست. بر اساس گزارش منابع شرح حال كه با اسانيد [[سنن ابن ماجة|سنن ابن ماجه]] تأييد مى‌شود. | ||
==اساتید== | ==اساتید== | ||
ابن ماجه پس از استماع از مشايخ زادگاه خود | ابن ماجه پس از استماع از مشايخ زادگاه خود قزوین، چون على بن محمد طنافسى و ابومحمد عمرو بن رافع، راهى سفر شد، ولى با توجه به اين‌كه هيچ‌گاه تاريخ مسافرت‌هاى وى در منابع نيامده، تعيين ترتيب آن‌ها نمى‌تواند قطعى باشد. به هر حال او مدتى در عراق به تحصيل پرداخت: در كوفه از بزرگانى چون ابوكريب محمد ابن علاء، ابوبكر و عثمان پسران ابى‌شيبه، محمد بن عبدالله بن نمیر و هناد بن سرى، در بصره از استادانى نظير نصر بن على جهضمى و محمد ابن بشّار بندار، در واسط از كسانى همچون احمد بن سنان قطان و تمیم ابن منتصر و در بغداد از شيوخى چون ابوخيثمه زهيربن حرب و ابوثور ابراهیم بن خالد حديث آموخت. نيز چندى در شام اقامت گزيد و در دمشق از عالمانى چون هشام بن عمار، عبدالرحمان بن ابراهیم دُحَيم و عبدالرحمان بن احمد بن بشير بن ذكوان و در حمص از محمد بن مصفى و هشام بن عبدالملك يزنى و ديگران استماع حديث نمود. همچنين سفرى به مصر داشت و از مشايخ آن ديار چون محمد بن رمح، ابوطاهر ابن سرح و يونس بن عبدالاعلى بهره برد. در مدت حضور در مكه و مدينه نيز از شمارى از شيوخ دانش آموخت. | ||
با مطالعه‌اى درباره | با مطالعه‌اى درباره این مشايخ، مى‌توان تاريخ سفر او را به غرب، در حدود 230-240ق برآورد كرد. در مورد سفر ابن ماجه به شرق، گرچه بر ما معلوم است كه گذار او به رى و نيشابور افتاده و در رى از محمد بن حمید رازى و در نيشابور از محمد بن يحيى ذهلى استماع حديث كرده است، اما تخمین جزئيات این سفر نياز به اطلاعات بيشترى دارد. سياق گفتار مورخان قزوین چون خليلى و رافعى در شرح حال ابن ماجه و نيز بررسى درباره شاگردان وى نشان مى‌دهد كه او پس از مسافرت خود، به قزوین بازگشته و در آن‌جا به تدريس و تأليف پرداخته است. | ||
==شاگردان== | ==شاگردان== | ||
از جمله شاگردان وى على بن | از جمله شاگردان وى على بن ابراهیم قطان، محمد بن عيسى صفار ابهرى، اسحاق بن محمد قزوینى، ابوعمرو احمد بن محمد مدينى و ابوالطيب احمد بن روح بغدادى را مى‌توان نام برد. | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
ابن ماجه در | ابن ماجه در قزوین درگذشت. مزار او در قزوین تا مدت‌ها شناخته شده بود. به رغم شهرت ابن ماجه، منابع شرح حال وى بسيار اندك بوده و دانسته‌ها درباره زندگى او ناچيز است. نگاهى ژرف به منابع مربوط به ابن ماجه نشان مى‌دهد كه همواره در طول تاريخ بين شهرت شخص ابن ماجه و اشتهار کتاب مهم او سنن رابطه مستقيم وجود داشته است. يعنى به موازات كم رواج بودن سنن در سده‌هاى آغازين، شخصيت ابن ماجه نيز كمتر معروف بوده است. | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
#سنن؛ ابن ماجه در قزوین سنن را بر شاگردان خود عرضه داشت و كسانى چون على بن ابراهیم قطّان قزوینى، احمد بن ابراهیم خليلى قزوینى، سليمان بن يزيد فامى قزوینى، حامد بن ليثویه ابهرى، محمد بن عيسى ابهرى و ابراهیم بن دينار همدانى آن را از وى فراگرفتند. در این میان، روايت قطان بر ديگران چيره شد و درباره سرگذشت تاریک روايات ديگر، این اندازه آگاهى وجود دارد كه روايت قزوینيان و ابهريان چندى در منطقه قزوین باقى بوده و روايت ابراهیم همدانى احتمالاً از راه همدان به عراق رسيده و بدون اين‌كه نشانى از رواج آن در دست باشد، نسخه آن تا سده 7ق دوام داشته است. | |||
#التاريخ؛ كه خليلى آن را ذكر كرده و ابن قيسرانى كه نسخه آن را ديده، يادآور شده است كه این کتاب بر اساس شخصيت‌ها و سرزمین‌ها مرتب شده بوده و از عهد صحابه تا زمان مؤلف را دربر مى‌گرفته است. رافعى نيز در مواردى از آن نقل كرده است. کتاب «تاريخ الخلفاء» روايت ابوبكر سدوسى از شخصى به نام ابوعبدالله محمد بن يزيد كه به عنوان ابن ماجه در 1979م در مجله مجمع اللغه العربيه دمشق به چاپ رسيده است، با توجه به شواهدى كه در متن آن وجود دارد، نمى‌تواند بخشى از «التاريخ» گم شده ابن ماجه باشد؛ | |||
#تفسير؛ كه از قدما، خليلى از آن نام برده و تا مدت‌ها درباره آن سكوت شده بود. در رأس سده 7ق [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تيمیه]] تنها از آن در شمار تفاسير روايى نام برده و در پى او مزّى متذكر شده كه بر نسخه‌اى از تفسير ابن ماجه كه تنها دو جزءِ منتخب از کتاب را دربرداشته، دست يافته است. او خود در جاى جاى «تهذيب الكمال» به بررسى اسانيد آن پرداخته است. اكنون نشانى از این کتاب در دست نيست<ref>پاکتچى، احمد، ج4 ص556</ref>. | |||
==پانویس== | |||
<references/> | |||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
پاکتچى، احمد، دايرةالمعارف بزرگ اسلامى زير نظر [[موسوی بجنوردی، محمدکاظم|كاظم موسوى بجنوردى]]، چاپ مركز دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، تهران، دوم، 1377. | |||
| خط ۶۸: | خط ۷۴: | ||
[[سنن ابن ماجة]] | [[سنن ابن ماجة]] | ||
[[تاريخ الخلفاء (ابن ماجه)]] | |||
[[سنن]] | [[سنن]] | ||
[[سنن | [[سنن إبن ماجة]] | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||