۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
وهابیت؛ معمای یک ایدئولوژی بسته: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'روحاني' به 'روحانی'
جز (جایگزینی متن - 'هـ.ش' به 'ش') |
جز (جایگزینی متن - 'روحاني' به 'روحانی') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
در آخرين عنوان، به مسئله ترجيح وهابيت ستيزه‌جو بر شيعه مداراطلب، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. عدم تمايل حكومت بوش به رويارويى با سعودى‌ها پس از يازده سپتامبر، در آغاز با اعتراض‌هاى آتشين تحليل‌گران ليبرال و محافظه‌كار روبه‌رو شد، اما با كاهش تدريجى اين اعتراضات، دولت آمريكا در تصميمى عجيب، سعودى‌ها را رها كرده و بر ايران شيعه و برنامه هسته‌اى آن متمركز شد. نويسنده، معتقد است در واقع با اين حركت، حكومت بوش در نظريه‌اى بى‌مبنا، تهديد ايران براى امنيت ملى آمريكا را به‌جاى تهديد فاشيسم وهابيت نشاند. اين جابه‌جايى تا آن حد صورت گرفته كه كاخ سفيد در عين اتخاذ يك سياست سخت‌گيرانه عليه ايران، رفتارى توأم با مدارا و انعطاف در قبال عربستان سعودى پيش گرفته است.<ref>ر.ک: همان، ص34</ref> | در آخرين عنوان، به مسئله ترجيح وهابيت ستيزه‌جو بر شيعه مداراطلب، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. عدم تمايل حكومت بوش به رويارويى با سعودى‌ها پس از يازده سپتامبر، در آغاز با اعتراض‌هاى آتشين تحليل‌گران ليبرال و محافظه‌كار روبه‌رو شد، اما با كاهش تدريجى اين اعتراضات، دولت آمريكا در تصميمى عجيب، سعودى‌ها را رها كرده و بر ايران شيعه و برنامه هسته‌اى آن متمركز شد. نويسنده، معتقد است در واقع با اين حركت، حكومت بوش در نظريه‌اى بى‌مبنا، تهديد ايران براى امنيت ملى آمريكا را به‌جاى تهديد فاشيسم وهابيت نشاند. اين جابه‌جايى تا آن حد صورت گرفته كه كاخ سفيد در عين اتخاذ يك سياست سخت‌گيرانه عليه ايران، رفتارى توأم با مدارا و انعطاف در قبال عربستان سعودى پيش گرفته است.<ref>ر.ک: همان، ص34</ref> | ||
با وجود نگرانى‌هايى كه دولت آمريكا از برنامه اتمى ايران در محافل غرب ساخته است، وى معتقد است بنا بر چند عامل مهم مى‌توان گفت كه، در قياس با وهابيت ستيزه‌جوى، ايران شيعه چندان تهديد محسوب نمى‌شود؛ زيرا برخلاف ديپلماسى سعودى، همواره سياست خارجى ايران بيشتر مبتنى بر ناسيوناليسم و منافع ملى اين كشور بوده تا مبتنى بر اشاعه اسلام شيعه. از طرفى، ايران شيعه، همه قواعد حاكميت و اصول رايج دولت - ملت را محترم مى‌شمارد، اما | با وجود نگرانى‌هايى كه دولت آمريكا از برنامه اتمى ايران در محافل غرب ساخته است، وى معتقد است بنا بر چند عامل مهم مى‌توان گفت كه، در قياس با وهابيت ستيزه‌جوى، ايران شيعه چندان تهديد محسوب نمى‌شود؛ زيرا برخلاف ديپلماسى سعودى، همواره سياست خارجى ايران بيشتر مبتنى بر ناسيوناليسم و منافع ملى اين كشور بوده تا مبتنى بر اشاعه اسلام شيعه. از طرفى، ايران شيعه، همه قواعد حاكميت و اصول رايج دولت - ملت را محترم مى‌شمارد، اما روحانیون وهابى چنين نمى‌انديشند. اينان ممكن است به‌منظور تبليغ جهانى وهابيت، از خاندان سعودى به‌عنوان شر ضرور حمايت كنند، اما چيزى به نام ملت سعودى كه داراى منافعى مقدم بر برنامه‌هاى دينى‌شان باشد را به رسميت نمى‌شناسند.<ref>ر.ک: همان، ص34-35</ref> | ||
به اعتقاد وى، مورد ايران از جهات ديگر نيز مستثنى است؛ زيرا تمايلات فاشيستى وهابيت در اسلام‌گرايى شيعه به چشم نمى‌خورد. | به اعتقاد وى، مورد ايران از جهات ديگر نيز مستثنى است؛ زيرا تمايلات فاشيستى وهابيت در اسلام‌گرايى شيعه به چشم نمى‌خورد. روحانیون ايران هيچ‌گاه مسلمانان غير شيعه را به‌عنوان كافرانى كه بايد آنها را به‌طور منظم و سيستماتيك از ميان برداشت، قلمداد نمى‌كنند؛ از همين روست كه در جهان تشيع، چشم‌انداز سلطه و تحميل يك گفتمان مذهبى ايران، آن‌طوركه در بين وهابى‌ها وجود دارد، به چشم نمى‌خورد؛ زيرا اسلام شيعه برخلاف اسلام سلفى، داراى منطق سلسله مراتبى است؛ به‌طور مثال، شيعيان عراق و لبنان با طيب خاطر، پشتيبانى ايران را مى‌پذيرند. در اينجا از اجبار و تحميل، خبرى نيست و همه شيعيان كشورهاى مورد حمايت ايران، به تشكيلات مذهبى خودشان وفادار هستند.<ref>همان، ص35-36</ref> | ||
در پايان بايد به اين نكته اشاره نمود كه تاكنون آثار و اسناد فراوانى در باب ايدئولوژى وهابيت و سلفى‌هايى كه امروز فرماندهى و بدنه تروريسم در خاورميانه را در اختيار دارند، منتشر شده، اما اغلب اين گزارش‌ها كه متعلق به مراكز امنيتى و تحقيقاتى آمريكا است، با يك نقص بزرگ روبه‌رو بوده‌اند و آن اينكه ملاحظه مراتب دوستى استراتژيك رياض و كاخ سفيد باعث شده پرسش‌هاى تاريخى در باب نحوه انتشار و انتقال جريان وهابيت از شبه جزيره عربستان به اقصى نقاط جهان و همين‌طور ابهام‌هاى مربوط به ظهور نسل جديد نووهابى، يعنى طالبان والقاعده بى‌پاسخ بماند.<ref>مقدمه، ص7</ref> | در پايان بايد به اين نكته اشاره نمود كه تاكنون آثار و اسناد فراوانى در باب ايدئولوژى وهابيت و سلفى‌هايى كه امروز فرماندهى و بدنه تروريسم در خاورميانه را در اختيار دارند، منتشر شده، اما اغلب اين گزارش‌ها كه متعلق به مراكز امنيتى و تحقيقاتى آمريكا است، با يك نقص بزرگ روبه‌رو بوده‌اند و آن اينكه ملاحظه مراتب دوستى استراتژيك رياض و كاخ سفيد باعث شده پرسش‌هاى تاريخى در باب نحوه انتشار و انتقال جريان وهابيت از شبه جزيره عربستان به اقصى نقاط جهان و همين‌طور ابهام‌هاى مربوط به ظهور نسل جديد نووهابى، يعنى طالبان والقاعده بى‌پاسخ بماند.<ref>مقدمه، ص7</ref> | ||