۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'عموما ' به 'عموماً') |
جز (جایگزینی متن - ' {{' به '{{') |
||
خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
برای نمونه به گوشهای از ابیات شیوای آن حکیم سترگ اشاره میشود: | برای نمونه به گوشهای از ابیات شیوای آن حکیم سترگ اشاره میشود: | ||
{{شعر}}{{ب|'' قد ابد پیش بقای تو پست ''|2='' قامت معنی ز ثنای تو پست ''}}{{پایان شعر}} | |||
{{شعر}} | |||
{{ب|'' قد ابد پیش بقای تو پست ''|2='' قامت معنی ز ثنای تو پست ''}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
و یا: | و یا: | ||
{{شعر}}{{ب|''تازه ز باران تو بستان عقل ''|2=''پاک به تأیید تو دامان عقل''}}{{پایان شعر}} | |||
{{شعر}} | |||
{{ب|''تازه ز باران تو بستان عقل ''|2=''پاک به تأیید تو دامان عقل''}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
و این بدان معنا نیست که ایشان در همه اشعار خویش این سبک (هندی) را مراعات کرده باشد، بلکه ایشان چون شیخ بهایی - که به سنت مولانا و حافظ شعر میسرود - و بسیاری از عالمانی که به شیوه سخنرایان عراقیگوی تتبع و تقلید میکردند، از سبک عراقی بهرهمند بودند (ر.ک: همان، صفحه یکصدوشش</ref> | و این بدان معنا نیست که ایشان در همه اشعار خویش این سبک (هندی) را مراعات کرده باشد، بلکه ایشان چون شیخ بهایی - که به سنت مولانا و حافظ شعر میسرود - و بسیاری از عالمانی که به شیوه سخنرایان عراقیگوی تتبع و تقلید میکردند، از سبک عراقی بهرهمند بودند (ر.ک: همان، صفحه یکصدوشش</ref> | ||
این بیان به معنای انکار عناصر هندیانه موجود در برخی سرودههای میر و امثال او نیست؛ ورنه بهعنوان مثال، اسلوب معادله معمول در سبک هندی در این بیت میر که مطلع غزل نیز هست چشمگیر است: | این بیان به معنای انکار عناصر هندیانه موجود در برخی سرودههای میر و امثال او نیست؛ ورنه بهعنوان مثال، اسلوب معادله معمول در سبک هندی در این بیت میر که مطلع غزل نیز هست چشمگیر است: | ||
{{شعر}}{{ب|''عشق تو بر باد بلا خرمن فشاند خاک را''|2=''آتش چو سوزان شد، کجا رحمت کند خاشاک را''}}{{پایان شعر}} | |||
{{شعر}} | |||
{{ب|''عشق تو بر باد بلا خرمن فشاند خاک را''|2=''آتش چو سوزان شد، کجا رحمت کند خاشاک را''}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
القصه، از حیث تاریخی، میر به عصر صفوی تعلق دارد، ولی در زمره سرایندگان سبک هندی نیست<ref>همان</ref> | القصه، از حیث تاریخی، میر به عصر صفوی تعلق دارد، ولی در زمره سرایندگان سبک هندی نیست<ref>همان</ref> | ||
ایشان به «اشراق» تخلص داشته است. او این تخلص را بارها ضمن اشعار خویش آورده است: | ایشان به «اشراق» تخلص داشته است. او این تخلص را بارها ضمن اشعار خویش آورده است: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب|''دولتی اشراق که در طینتش''|2=''خاک رسول تو بد و عترتش''}}{{پایان شعر}} | |||
{{ب|''دولتی اشراق که در طینتش''|2=''خاک رسول تو بد و عترتش''}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
و یا: | و یا: | ||
{{شعر}}{{ب|''خود شرف گوهر اشراق ازوست''|2=''در همه عالم به شرف طاق ازوست''}}{{پایان شعر}}<ref>همان، صفحه یکصدوهفت</ref> | |||
{{شعر}} | |||
{{ب|''خود شرف گوهر اشراق ازوست''|2=''در همه عالم به شرف طاق ازوست''}} | |||
{{پایان شعر}}<ref>همان، صفحه یکصدوهفت</ref> | |||
بخش مهم و معروفی از اشعار میر، مثنوی مشرق الأنوار اوست. | بخش مهم و معروفی از اشعار میر، مثنوی مشرق الأنوار اوست. | ||
مشرق الأنوار که بر گرده مخزن الأسرار نظامی ساخته است، با بیتی همانند همان منظومه آغاز میگردد؛ نظامی گفته است: | مشرق الأنوار که بر گرده مخزن الأسرار نظامی ساخته است، با بیتی همانند همان منظومه آغاز میگردد؛ نظامی گفته است: | ||
{{شعر}}{{ب|''بسم الله الرحمن الرحيم''|2='' هست کلید در گنج حکیم''}}{{پایان شعر}} | |||
{{شعر}} | |||
{{ب|''بسم الله الرحمن الرحيم''|2='' هست کلید در گنج حکیم''}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
میر گفته: | میر گفته: | ||
{{شعر}}{{ب|''بسم الله الرحمن الرحيم ''|2='' فاتحه مصحف امید و بیم''}}{{پایان شعر}} | |||
{{شعر}} | |||
{{ب|''بسم الله الرحمن الرحيم ''|2='' فاتحه مصحف امید و بیم''}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
ایشان در پایان مشرق الأنوار گفته: | ایشان در پایان مشرق الأنوار گفته: | ||
{{شعر}}{{ب|''از قلم فیض رقم کردمش ''|2='' مشرق الأنوار علم کردمش''}}{{ب|''تا که درخشنده بود ماه و هور ''|2='' تا نبود سایه درخشان چو نور''}}{{ب|''نور خرد مشرق انوار باد ''|2='' سایه او مخزن اسرار باد''}}{{ب|''گلشن اشراق ازو تازه باد ''|2='' هر دو جهان زو پر آوازه باد''}} {{پایان شعر}} | |||
{{شعر}} | |||
{{ب|''از قلم فیض رقم کردمش ''|2='' مشرق الأنوار علم کردمش''}} | |||
{{ب|''تا که درخشنده بود ماه و هور ''|2='' تا نبود سایه درخشان چو نور''}} | |||
{{ب|''نور خرد مشرق انوار باد ''|2='' سایه او مخزن اسرار باد''}} | |||
{{ب|''گلشن اشراق ازو تازه باد ''|2='' هر دو جهان زو پر آوازه باد''}} {{پایان شعر}} | |||
<ref>همان، صفحه یکصدوده</ref> | <ref>همان، صفحه یکصدوده</ref> | ||
با توجه به بیت: | با توجه به بیت: | ||
{{شعر}}{{ب|''بیست مرا سال ز دور قمر''|2='' لیک به دانش ز خرد پیرتر''}}{{پایان شعر}} | |||
{{شعر}} | |||
{{ب|''بیست مرا سال ز دور قمر''|2='' لیک به دانش ز خرد پیرتر''}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
میتوان گفت مشرق الأنوار را میر در بیست سالگی سروده است<ref>همان، صفحه یکصدوده و یکصدویازده</ref> | میتوان گفت مشرق الأنوار را میر در بیست سالگی سروده است<ref>همان، صفحه یکصدوده و یکصدویازده</ref> | ||
خط ۱۲۳: | خط ۹۴: | ||
اولین رباعی درباره توحید است که میگوید: | اولین رباعی درباره توحید است که میگوید: | ||
{{شعر}}{{ب|''هستی به تو قایم است و موجود تویی''|2='' در کعبه و در بتکده معبود تویی''}}{{ب|''گر قصد صنم کنند گر سجده بت ''|2='' مسجود همه تویی و مقصود تویی''}}{{پایان شعر}} | |||
{{شعر}} | |||
{{ب|''هستی به تو قایم است و موجود تویی''|2='' در کعبه و در بتکده معبود تویی''}} | |||
{{ب|''گر قصد صنم کنند گر سجده بت ''|2='' مسجود همه تویی و مقصود تویی''}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== |
ویرایش