تاریخ بیهق: تفاوت میان نسخه‌ها

«ذكر امهات ولايات»، عنوان بحثى است كه ابن فندق در خلال آن، از مراكز ولايات نام برده است. وى، در مبحثى ديگر، به موضوع آب و هواى شهرها پرداخته و در بابى راجع به ريشه‌ى لفظ بيهق و حدود جغرافيايى و تقسيمات ادارى و ميزان خراج آن ولايت سخن گفته است. هم‌چنين شرحى در باب بناى سبزوار و وقايع مهم آنجا به دست داده، سپس به ذكر خاندان‌هاى قديم و سادات بيهق پرداخته است. علاوه بر اينها، وى، اطلاعاتى ارزش‌مند راجع به طاهريان، صفاريان، سامانيان، محموديان (غزنويان) و سلجوقيان ارائه داده است. بيهقى، علت پرداختن به تاريخ اين سلسله‌ها را اين‌گونه توضيح داده است: «... و عادت رفته است در تواريخ بلدان، انساب و تواريخ ملوك آن ولايت بيان كردن و چون عادت در باب اين صناعت برين نسق رفته باشد، متأخر را به متقدم اقتدا كردن مبارك آيد...».

طولانى‌ترين بخش كتاب، فصلى است كه مؤلف به يادكرد علماء و ائمه و افاضل ناحيه بيهق اختصاص داده و افزون بر نقل احاديثى كه از طريق هر يك از محدثان و عالمان بيهق روايت شده، نمونه‌اى از اشعار آنان را نيز نقل كرده است.