رایج‌ سیالکوتی، میر محمدعلی بن‌ دوست‌‌محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده:NUR18536.jpg|بندانگشتی|رایج‌ سیالکوتی، میرمحمدعلی بن‌ دوست‌‌محمد]]

{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |

|-

|-

|نام های دیگر  

ص‍ان‍ع

|-

|نام پدر  

|-

|متولد  

|-

|محل تولد

|-

|رحلت  

|-

|اساتید

|-

|برخی آثار

|کد مولف

|}

</div>

«محمدعلی رایج سیالکوتی»، از سرایندگان اواخر قرن یازده و اوایل قرن‌ دوازدهم‌ هجری است. شرح احوال و اشعار او را بیشتر تذکره‌نویسان شبه ‌قاره ذکر کرده‌اند، اما از میان ادیبان‌ و تذکره‌نگاران‌ ایرانی‌ تنها رضاقلی‌خان هدایت در «رياض‌ العارفين» متذکر نام و احوال او شده است. اجداد‌ رایج‌ از‌ خانواده‌ای ایرانی و خراسانی بودند که از ترشیز [کاشمر] مهاجرت کرده و در سیالکوت، زادگاه علامه اقبال‌، سکنی‌ گزیدند‌. پدر او، میر دوست‌محمد متخلص به صانع، خود از ادیبان و شاعران آن روزگار بود‌ و رایج‌ زیردست چنین پدری به آموزش ادب و دیگر علوم متداول آن عصر پرداخت. او‌ از‌ کودکی‌ و نوجوانی شعرگویی را آغاز کرد؛ چنان‌که در بیتی وصف حال خود را در آن روزگار‌ چنین‌ بیان کرده است:

'''من به طفلی سخنی تازه و تر داشته‌ام      زاده طبع در‌ آغوش‌ پدر‌ داشته‌ام'''<ref>ر.ک: آل داود، سید علی، ص71</ref>.

رایج زندگی ساده‌ای داشت. وی در سیالکوت، با استفاده از محصولات چند قطعه زمین، امرار معاش می‌کرد. اگرچه درآمدش خیلی کم بود، ولی به همان قناعت می‌نمود و هیچ‌گاه از وضع مادی خود، شکوه نمی‌کرد.

'''گر نیم از اهل دولت شکوه‌ام از چرخ نیست      شکر صد شکر ایمن از بیم گزند افتاده‌ام'''<ref>ر.ک: رایج سیالکوتی، محمدعلی، صفحه چهارده</ref>.

رایج تنها یک فرزند داشت که او هم در زمان حیات وی فوت کرد. شاعر از مرگ فرزند خیلی غمگین شد. وی در این‌باره، چنین سروده است:

'''شد رنگ رخ از دوده طبعم همه رایج    خون کز الم بی‌پسری رفت ز چشمم'''.

ولی وی صبر و بردباری پیشه کرد و به رضای خدا تن داد. او شعر خود را کمتر از فرزند نمی‌داند:

'''رایج چه غم که صاحب اولاد نیستم      از شعر صد هزار پسر زاده من است'''؛

زیرا:

'''بهر مرگش زاده‌های طبع در هر محفلند    نیست شاعر را غم رایج اگر فرزند نیست'''<ref>ر.ک: همان، صفحه چهارده و پانزده</ref>.

==مذهب==

رایج پیرو مذهب تسنن بود و به اهل‌بیت(ع) هم ارادت خاصی داشت. وی از هیچ مذهبی بدگویی نمی‌کرد؛ به‌خصوص هر دو مذهب سنی و شیعه را دوست داشت؛ لذا متعصبان هر دو مذهب، وی را متهم به خارجی و رافضی بودن کردند. وی در جواب انتقاد و اتهام آنها گفت:

'''خارجی چند از ارباب ستم              می‌کنند اینجا به رفضم متهم'''؛

'''سنی‌ام یعنی غلام چار یار              مدح‌خوان جمله اصحاب کبار'''؛

'''لیکن اخلاصم بود با آن جناب        رفض نتوان گفت حب بوتراب'''.

وی درباره عشق و علاقه خود به حضرت علی(ع) و ائمه اطهار(ع)، چنین اظهار می‌نماید:

'''رایج علی‌پرستم و قربان آل او                نی عشق آن و نی هوس این بود مرا'''.

'''شکرها دارم از افتادگی خود رایج          گر مرا خاک در شاه نجف کرد آخر'''.

'''روز ازل از باده چو مستم کردند            پیمانه ز وحدت کف دستم کردند'''؛

'''اندیشه غیر کفر الفت دانم                    من عاشقم و علی‌پرستم کردند'''.

قصیده‌های رایج در مدح ائمه(ع) و مرثیه‌هایش در سوگ شهادت امام حسین(ع) بیانگر عشق و علاقه او به اهل‌بیت(ع) است<ref>ر.ک: همان، صفحه شانزده</ref>.

==وابسته‌ها==

[[دیوان رایج سیالکوتی]]

[[رده:زندگی‌نامه]]

[[رده:قربانی-باقی زاده]]

[[رده:سال97-1تیر الی31]]