۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'هـ.ش' به 'ش') |
جز (جایگزینی متن - 'عمدتا' به 'عمدتاً') |
||
خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
| پیش از =}}'''آثارعجم'''، توسط [[محمد نصير حسينى شيرازى]]، مشهور به فرصت و ملقب به فرصتالدوله 1339 - 1271ق نگاشته شده است. اين کتاب چندى قبل توسط دكتر منصور [[رستگار فسايى]] تصحيح و تحشيه شده است. | | پیش از =}}'''آثارعجم'''، توسط [[محمد نصير حسينى شيرازى]]، مشهور به فرصت و ملقب به فرصتالدوله 1339 - 1271ق نگاشته شده است. اين کتاب چندى قبل توسط دكتر منصور [[رستگار فسايى]] تصحيح و تحشيه شده است. | ||
فرصتالدوله شيرازى، بنا به اظهار خود در سالهاى پايانى سلطنت ناصرى؛ يعنى در سال 1307ق دستور نقشه بردارى و تهيه تصاوير از آثار باستانى و نقشهاى قديمى و تعيين فاصله مناطق از يكديگر، آن هم | فرصتالدوله شيرازى، بنا به اظهار خود در سالهاى پايانى سلطنت ناصرى؛ يعنى در سال 1307ق دستور نقشه بردارى و تهيه تصاوير از آثار باستانى و نقشهاى قديمى و تعيين فاصله مناطق از يكديگر، آن هم عمدتاً در فارس را از مقامات دولتى قاجار دريافت نمود. | ||
بر اساس آنچه از مطالب کتاب مستفاد مىشود، فرصتالدوله در گام نخست شروع به مسافرت و نقشه بردارى كرد، ليكن زمانى كه يادداشتهاى خود را به تهران فرستاد بنا به دلايلى آن يادداشتها از بين رفت، به همين دليل پس از مدتى، ظاهرا در 1311ق مجددا اقدام به مسافرت و نگارش در سطحى وسيعتر نمود. سختى و صعوبت قضيه و دوبارهنويسى با توجه به نداشتن و فقدان اوليه، بر اهميت اين کتاب افزود. فرصت در 1314ق مطالب کتاب خود را به اتمام رساند. | بر اساس آنچه از مطالب کتاب مستفاد مىشود، فرصتالدوله در گام نخست شروع به مسافرت و نقشه بردارى كرد، ليكن زمانى كه يادداشتهاى خود را به تهران فرستاد بنا به دلايلى آن يادداشتها از بين رفت، به همين دليل پس از مدتى، ظاهرا در 1311ق مجددا اقدام به مسافرت و نگارش در سطحى وسيعتر نمود. سختى و صعوبت قضيه و دوبارهنويسى با توجه به نداشتن و فقدان اوليه، بر اهميت اين کتاب افزود. فرصت در 1314ق مطالب کتاب خود را به اتمام رساند. | ||
خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
عنوان کتاب تا حدى معرف محتوا و نوشتار کتاب مىباشد. کتاب از دو بخش تشكيل شده است: | عنوان کتاب تا حدى معرف محتوا و نوشتار کتاب مىباشد. کتاب از دو بخش تشكيل شده است: | ||
بخش نخست کتاب ضمن آنكه در بردارنده مطالب مختصرى درباره عرفا و شعراى عرب و دانشمندان و حكماى ايرانى و يونانى از زمان قديم است، | بخش نخست کتاب ضمن آنكه در بردارنده مطالب مختصرى درباره عرفا و شعراى عرب و دانشمندان و حكماى ايرانى و يونانى از زمان قديم است، عمدتاً به معرفى آثار باستانى موجود در فارس اختصاص يافته و آثار و ابنيه موجود در مناطق ديگر، از جمله بوشهر، خوزستان، کرمانشاه، همدان، مازندران، چهارمحال بختيارى، كهكيلويه وبويراحمد و اردبيل را نيز به اختصار توضيح مىدهد. | ||
بخش دوم كه نويسنده آن را (شيراز نامه) ناميده؛ شامل مطالبى درباره آثار ابنيه، محلات، دروازهها، مساجد، مدارس مذهبى، بقاع مزارات و شرح حال برخى از دانشمندان، فقها، ادبا، اطباء صاحبان مشاغل، همچنين خوشنويسان، نقاشان، ادارات و اهل صنعت شيراز است. در بخش آخر کتاب نيز سلاطين و حكام شيراز از زمان امويان - از سال 74ق - تا واپسين روزهاى سلطنت ناصرالدين شاه؛ يعنى زمانى كه فرصتالدوله کتاب را به رشته تحرير درآورده، نام برده شدهاند، چنانكه خود نيز اشاره مىكند، در اين خصوص از کتاب گوبينو استفاده نموده است، منتهى با توجه به اينكه گوبيتو در سالهاى نخست سلطنت ناصرى (1858 - 1855م) به ايران سفر كرده، اين مطالب فقط تا همان سالها را در بر مىگيرد، از آن پس تا پايان عصر ناصرى را فرصتالدوله، بامطالعه منابع و ديدهها و شنيدههاى خود تكميل نموده است. | بخش دوم كه نويسنده آن را (شيراز نامه) ناميده؛ شامل مطالبى درباره آثار ابنيه، محلات، دروازهها، مساجد، مدارس مذهبى، بقاع مزارات و شرح حال برخى از دانشمندان، فقها، ادبا، اطباء صاحبان مشاغل، همچنين خوشنويسان، نقاشان، ادارات و اهل صنعت شيراز است. در بخش آخر کتاب نيز سلاطين و حكام شيراز از زمان امويان - از سال 74ق - تا واپسين روزهاى سلطنت ناصرالدين شاه؛ يعنى زمانى كه فرصتالدوله کتاب را به رشته تحرير درآورده، نام برده شدهاند، چنانكه خود نيز اشاره مىكند، در اين خصوص از کتاب گوبينو استفاده نموده است، منتهى با توجه به اينكه گوبيتو در سالهاى نخست سلطنت ناصرى (1858 - 1855م) به ايران سفر كرده، اين مطالب فقط تا همان سالها را در بر مىگيرد، از آن پس تا پايان عصر ناصرى را فرصتالدوله، بامطالعه منابع و ديدهها و شنيدههاى خود تكميل نموده است. |
ویرایش