۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
ابن عقیل، عبدالله بن عبدالرحمن: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'نزديك' به 'نزدیک '
جز (جایگزینی متن - 'خاك' به 'خاک ') |
جز (جایگزینی متن - 'نزديك' به 'نزدیک ') |
||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
==تولد== | ==تولد== | ||
او در 9 محرم سال 698 متولد شد. نسب وى به عقيل بن ابى‌طالب مى‌رسد، بنابراين اصالتا قرشى هاشمى است و اين‌كه او را آمدى، [[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]]، و هَمَدانى خوانده‌اند، محتمل است كه ناظر به اقامت برخى اجداد | او در 9 محرم سال 698 متولد شد. نسب وى به عقيل بن ابى‌طالب مى‌رسد، بنابراين اصالتا قرشى هاشمى است و اين‌كه او را آمدى، [[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]]، و هَمَدانى خوانده‌اند، محتمل است كه ناظر به اقامت برخى اجداد نزدیک تر او در اين شهرها بوده باشد. وى به بالس و حلب نيز منسوب است. ابن عقيل گرچه در قاهره باليد، اما از گفته [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] كه او را «نزيل» قاهره مى‌داند و به تهيدست بودن او هنگام ورود به قاهره اشاره مى‌كند، چنين برمى‌آيد كه وى در آن شهر به دنيا نيامده بوده است، با اين حال، [[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]] تولد او را در مصر دانسته است. | ||
==اساتید== | ==اساتید== | ||
وى در قاهره به محضر ابوحيان اندلسى راه يافت تا نحو بياموزد و ابوحيان او را تحت حمايت گرفت و ابن عقيل 12 سال در كنار استاد گذراند و در شمار بهترين شاگردان او درآمد. [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]] كه از شاگردان وى در فقه و حديث به شمار مى‌رود، شرح نسبتا كاملى از مشايخ وى و ريز موادى كه ابن عقيل نزد آنان خوانده، به دست داده است. ابن عقيل قرائت‌هاى هفتگانه را نزد تقى‌الدين صائغ فراگرفت و در ميان استادان خود به علاءالدين قونوى بسيار | وى در قاهره به محضر ابوحيان اندلسى راه يافت تا نحو بياموزد و ابوحيان او را تحت حمايت گرفت و ابن عقيل 12 سال در كنار استاد گذراند و در شمار بهترين شاگردان او درآمد. [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]] كه از شاگردان وى در فقه و حديث به شمار مى‌رود، شرح نسبتا كاملى از مشايخ وى و ريز موادى كه ابن عقيل نزد آنان خوانده، به دست داده است. ابن عقيل قرائت‌هاى هفتگانه را نزد تقى‌الدين صائغ فراگرفت و در ميان استادان خود به علاءالدين قونوى بسيار نزدیک بود و ادب عربى، فقه، اصول، منطق و تفسير را نزد او آموخت. همچنين از زين‌الدين كتانى، ابن صابونى و بدرالدين ابن جماعه بهره برد. | ||
==مسئولیت ها== | ==مسئولیت ها== | ||
چون خطيب قزوينى در 727ق به مصر آمد و قاضى القضاه شد، ابن عقيل در شمار | چون خطيب قزوينى در 727ق به مصر آمد و قاضى القضاه شد، ابن عقيل در شمار نزدیک ان او درآمد و معلّم فرزندان وى شد. مدتى نيز در مدرسه قطبيه كبرى تدريس كرد و در جامع ناصرى به آموختن فقه پرداخت. درس تفسيرى هم در جامع طولونى برقرار كرد كه دوره آن 23 سال طول كشيد. | ||
ابن عقيل در كنار تدريس و تفسير، چند بار نيز به امر قضا پرداخت. مدتى نيابت خطيب قزوينى و پس از آن نيابت قاضى القضاه عزالدين ابن جماعه را برعهده داشت، اما چندى بعد ابن جماعه او را به سبب سخن ناروايى كه درباره قاضى موفق‌الدين حنبلى گفته بود از اين منصب عزل كرد. وى يك بار ديگر در 759ق تحت حمايت امير صرغتمش، پس از عزل ابن جماعه، جانشين او شد و به قاضى القضاتى مصر دست يافت. با آن‌كه ابن عقيل بيش از 80 روز در اين منصب باقى نماند، اما در همين مدت كوتاه برخى احكام را كه ناروا مى‌دانست، لغو كرد و ثروت‌هاى كلانى را ميان طلاب و فقها تقسيم نمود. وى در نحو نيز به درجه‌اى رسيد كه استادش ابوحيان او را داناترين نحويان گيتى خوانده است. | ابن عقيل در كنار تدريس و تفسير، چند بار نيز به امر قضا پرداخت. مدتى نيابت خطيب قزوينى و پس از آن نيابت قاضى القضاه عزالدين ابن جماعه را برعهده داشت، اما چندى بعد ابن جماعه او را به سبب سخن ناروايى كه درباره قاضى موفق‌الدين حنبلى گفته بود از اين منصب عزل كرد. وى يك بار ديگر در 759ق تحت حمايت امير صرغتمش، پس از عزل ابن جماعه، جانشين او شد و به قاضى القضاتى مصر دست يافت. با آن‌كه ابن عقيل بيش از 80 روز در اين منصب باقى نماند، اما در همين مدت كوتاه برخى احكام را كه ناروا مى‌دانست، لغو كرد و ثروت‌هاى كلانى را ميان طلاب و فقها تقسيم نمود. وى در نحو نيز به درجه‌اى رسيد كه استادش ابوحيان او را داناترين نحويان گيتى خوانده است. | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
ابن عقيل در 23 ربيع‌الاول 769ق در قاهره درگذشت و او را در | ابن عقيل در 23 ربيع‌الاول 769ق در قاهره درگذشت و او را در نزدیک ى آرامگاه شافعى به خاک سپردند. | ||
==آثار== | ==آثار== | ||