۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'تنقيح المقال' به 'تنقيح المقال') |
جز (جایگزینی متن - 'تنقيح المقال في علم الرجال (آل البیت)' به 'تنقیح المقال في علم الرجال (آل البیت)') |
||
خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''قاموس الرجال'''، نام اثرى انتقادى در علم رجال، به زبان عربى، تأليف شيخ [[شوشتری، محمدتقی|محمدتقى شوشترى]] متوفاى 1416ق، عالم و رجالى امامى معاصر است. اين كتاب در اصل، تعليقات انتقادى بر «[[ | '''قاموس الرجال'''، نام اثرى انتقادى در علم رجال، به زبان عربى، تأليف شيخ [[شوشتری، محمدتقی|محمدتقى شوشترى]] متوفاى 1416ق، عالم و رجالى امامى معاصر است. اين كتاب در اصل، تعليقات انتقادى بر «[[تنقیح المقال في علم الرجال (آل البیت)|تنقيح المقال]]» شيخ عبداللّه [[مامقانی، عبدالله|مامقانى]] است كه شوشترى در سفر اجبارى خود به نجف (سالهاى 1354 - 1360ق)، با مطالعه رجال [[مامقانی، عبدالله|مامقانى]] و ملاحظه كاستىها و آشفتگىهاى آن، نخست، در حاشيه «تنقيح» و سپس بهصورت كتاب مستقل، در مدت قريب به شش سال نگاشته است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
«قاموس الرجال» همچون «[[ | «قاموس الرجال» همچون «[[تنقیح المقال في علم الرجال (آل البیت)|تنقيح المقال]]»، شامل مقدمه و متن اصلى و خاتمه است. شوشترى در مقدمه، نخست، بهاختصار برخى اشكالات و اشتباهات «[[تنقیح المقال في علم الرجال (آل البیت)|تنقيح المقال]]» را ذكر كرده و سپس در 28 فايده، مبناى انتقادات رجالى خود درباره آرا و نظرات رجالى [[مامقانی، عبدالله|مامقانى]] و ديگر رجاليان را يادآور شده و مثالهايى براى هريك ذكر كرده است. | ||
متن اصلى، همانند «تنقيح» متشكل از چهار بخش است:نامها (كه عمده كتاب بدان تخصيص يافته)؛ كنيهها؛ القاب و نام زنان راوى حديث. شوشترى در هر بخش راويان را به ترتيب الفبا آورده و پس از ذكر بخشهايى از قول [[مامقانی، عبدالله|مامقانى]]، تعليقات خود را بعد از تعبير «أقول» بيان كرده و اشتباهات وى را در زمينههاى مختلف، از بحث لغوى گرفته تا استنباط رجالى يادآور شده و بر مبناى ديدگاه رجالى خود تصحيح كرده است. | متن اصلى، همانند «تنقيح» متشكل از چهار بخش است:نامها (كه عمده كتاب بدان تخصيص يافته)؛ كنيهها؛ القاب و نام زنان راوى حديث. شوشترى در هر بخش راويان را به ترتيب الفبا آورده و پس از ذكر بخشهايى از قول [[مامقانی، عبدالله|مامقانى]]، تعليقات خود را بعد از تعبير «أقول» بيان كرده و اشتباهات وى را در زمينههاى مختلف، از بحث لغوى گرفته تا استنباط رجالى يادآور شده و بر مبناى ديدگاه رجالى خود تصحيح كرده است. | ||
خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
يكى از خصوصياتى كه ايشان دارد، توجه به يكى از تصحيفات نسخههاست؛ به اين معنا كه در فلان نسخه اين كلمه تصحيف شده و چرا تصحيف شده و چگونه اين لفظ بدينگونه درآمده است؟ براى مثال، در جايى به نظر مىرسد كه مناسبت ندارد اين جمله اينجا اضافه شده باشد. ايشان علل اضافه بودن آن را ذكر مىكند و نشان مىدهد كه اين مطلب، عادى و طبيعى است؛ حال آنكه قبل از بيان مناسبت، هيچ به نظر طبيعى نمىرسيده است و در اين زمينه قدرت و ذوق فوقالعادهاى از خود نشان دادهاند. | يكى از خصوصياتى كه ايشان دارد، توجه به يكى از تصحيفات نسخههاست؛ به اين معنا كه در فلان نسخه اين كلمه تصحيف شده و چرا تصحيف شده و چگونه اين لفظ بدينگونه درآمده است؟ براى مثال، در جايى به نظر مىرسد كه مناسبت ندارد اين جمله اينجا اضافه شده باشد. ايشان علل اضافه بودن آن را ذكر مىكند و نشان مىدهد كه اين مطلب، عادى و طبيعى است؛ حال آنكه قبل از بيان مناسبت، هيچ به نظر طبيعى نمىرسيده است و در اين زمينه قدرت و ذوق فوقالعادهاى از خود نشان دادهاند. | ||
كتاب، بهصورت تعليقهاى بر رجال علامه، [[مامقانی، عبدالله|مامقانى]] نگارش يافت و در آغاز به نام تعليقات «[[ | كتاب، بهصورت تعليقهاى بر رجال علامه، [[مامقانی، عبدالله|مامقانى]] نگارش يافت و در آغاز به نام تعليقات «[[تنقیح المقال في علم الرجال (آل البیت)|تنقيح المقال]]» مشهور گشت، ولى هنگام طبع به نام «قاموس الرجال في تحقيق رواة الشيعة و محدثيهم» ناميده شد. | ||
درهرحال، هرچند اين كتاب بهصورت تعليقه بر رجال [[مامقانی، عبدالله|مامقانى]] نگاشته شده، ولى خود بهصورت كتابى مستقلى است كه در عين بيان لغزشهاى اصل، مطالب مستقلى دارد كه براى هر فقيه علاقهمند به رجال، مفيد و سودمند مىباشد. | درهرحال، هرچند اين كتاب بهصورت تعليقه بر رجال [[مامقانی، عبدالله|مامقانى]] نگاشته شده، ولى خود بهصورت كتابى مستقلى است كه در عين بيان لغزشهاى اصل، مطالب مستقلى دارد كه براى هر فقيه علاقهمند به رجال، مفيد و سودمند مىباشد. |
ویرایش