۶۱٬۱۸۹
ویرایش
ابوتمام، حبیب بن اوس: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' ==' به '=='
جز (جایگزینی متن - '== ' به '==') |
جز (جایگزینی متن - ' ==' به '==') |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
'''ابوتمام، حبيب بن اوس طائى'''، شاعر بزرگ عرب مى‌باشد. | '''ابوتمام، حبيب بن اوس طائى'''، شاعر بزرگ عرب مى‌باشد. | ||
==ویژگی ابوتمام == | ==ویژگی ابوتمام== | ||
در زندگى و شعر ابوتمام، كمتر موضوعى مى‌توان يافت كه موجب گفت‌وگو و مشاجره ميان محققان نشده باشد. خاندان مسيحى او، نام تغييريافته پدر او، تبارنامه طائى او كه نزد برخى مورد ترديد است، سفرهاى بى‌شمار او از قاهره تا خراسان، تجددگرايى او در شعر، ابداع صنايع، تمايل به الفاظ غريب و كهن و درعين‌حال، موفقيت در ساختن اشعارى دل‌انگيز، شهرت فراگير، كسب ثروت‌هاى كلان، حسادت ديگر شاعران و... همه موجب شد كه نظراتى سخت ضد و نقيض درباره اين شاعر ابراز گردد، سپس تعصباتى كه به طرف‌دارى يا بر ضد او پديدار شد، خود بسيارى را به تدوين کتاب و رساله درباره او واداشت. | در زندگى و شعر ابوتمام، كمتر موضوعى مى‌توان يافت كه موجب گفت‌وگو و مشاجره ميان محققان نشده باشد. خاندان مسيحى او، نام تغييريافته پدر او، تبارنامه طائى او كه نزد برخى مورد ترديد است، سفرهاى بى‌شمار او از قاهره تا خراسان، تجددگرايى او در شعر، ابداع صنايع، تمايل به الفاظ غريب و كهن و درعين‌حال، موفقيت در ساختن اشعارى دل‌انگيز، شهرت فراگير، كسب ثروت‌هاى كلان، حسادت ديگر شاعران و... همه موجب شد كه نظراتى سخت ضد و نقيض درباره اين شاعر ابراز گردد، سپس تعصباتى كه به طرف‌دارى يا بر ضد او پديدار شد، خود بسيارى را به تدوين کتاب و رساله درباره او واداشت. | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
موضوع مسيحيت خاندان وى، از يكى از روايات صولى برمى‌آيد. امروز، بيشتر محققان، نصرانيت او را پذيرفته‌اند، اما گروهى نيز به‌كلى، از غير طائى بودن، يا نصرانى بودن او برآشفته‌اند. | موضوع مسيحيت خاندان وى، از يكى از روايات صولى برمى‌آيد. امروز، بيشتر محققان، نصرانيت او را پذيرفته‌اند، اما گروهى نيز به‌كلى، از غير طائى بودن، يا نصرانى بودن او برآشفته‌اند. | ||
==تولد == | ==تولد== | ||
وى در دهكده جاسم، در نزديكى دمشق، زاده شد. در تاريخ تولد او اختلاف است. از 172 تا 192ق كه در منابع مذكور است، 20 سال فاصله است و اين امر، كار محقق را براى تعيين دوران كودكى و آغاز جوانى شاعر كه در مصر گذشته، سخت دشوار مى‌سازد. | وى در دهكده جاسم، در نزديكى دمشق، زاده شد. در تاريخ تولد او اختلاف است. از 172 تا 192ق كه در منابع مذكور است، 20 سال فاصله است و اين امر، كار محقق را براى تعيين دوران كودكى و آغاز جوانى شاعر كه در مصر گذشته، سخت دشوار مى‌سازد. | ||
درست نمى‌دانيم پدر نصرانى او به چه كار مشغول بوده؛ عطار بوده، يا در دمشق خمار، يا پيشه ديگرى داشته است. | درست نمى‌دانيم پدر نصرانى او به چه كار مشغول بوده؛ عطار بوده، يا در دمشق خمار، يا پيشه ديگرى داشته است. | ||
==دوران کودکی == | ==دوران کودکی== | ||
درباره كودكى او نيز دو سه روايت موجود است. آيا در كودكى شاگرد بافنده بوده است يا شاگرد ابريشم‌فروش. درهرحال، چنان‌كه پيداست، او و خانواده‌اش، چندان در رفاه نبوده‌اند و كودك، ناچار بوده تا براى امرار معاش به كارى بپردازد. حال اگر قول معروف را بپذيريم و بگوييم كه خاندان او مسيحى بوده‌اند، ناچار اين سؤال پيش مى‌آيد كه او خود، كى اسلام آورد؟ هنگامى كه به مصر رفت، بيشتر در مساجد روزگار مى‌گذاشت و بدين‌سان، در اينكه آن هنگام ديگر مسلمان شده بود، ترديد نمى‌توان كرد. ازاين‌رو بايد تشرف او را به دين اسلام، در دمشق و در نوجوانى دانست. | درباره كودكى او نيز دو سه روايت موجود است. آيا در كودكى شاگرد بافنده بوده است يا شاگرد ابريشم‌فروش. درهرحال، چنان‌كه پيداست، او و خانواده‌اش، چندان در رفاه نبوده‌اند و كودك، ناچار بوده تا براى امرار معاش به كارى بپردازد. حال اگر قول معروف را بپذيريم و بگوييم كه خاندان او مسيحى بوده‌اند، ناچار اين سؤال پيش مى‌آيد كه او خود، كى اسلام آورد؟ هنگامى كه به مصر رفت، بيشتر در مساجد روزگار مى‌گذاشت و بدين‌سان، در اينكه آن هنگام ديگر مسلمان شده بود، ترديد نمى‌توان كرد. ازاين‌رو بايد تشرف او را به دين اسلام، در دمشق و در نوجوانى دانست. | ||
از ديگر احوال او در دمشق خبرى نداريم و اينكه گفته‌اند: «مانند همه كودكان فقير به مكتب‌خانه رفت و قرآن آموخت»، از خيال‌پردازى به‌دور نيست. | از ديگر احوال او در دمشق خبرى نداريم و اينكه گفته‌اند: «مانند همه كودكان فقير به مكتب‌خانه رفت و قرآن آموخت»، از خيال‌پردازى به‌دور نيست. | ||
==مسافرتهای ابوتمام == | ==مسافرتهای ابوتمام== | ||
برخى از منابع، به حضور او در مصر اشاره كرده‌اند، اما فروخ مى‌پندارد كه او از دمشق به حمص رفت و به مدح خاندان ابن ابى‌عبدالكريم طائى كه خود شاعر بود و نيز به هجاى عتبة بن ابى‌عاصم پرداخت و به شاعر معروف و شيعى‌مذهبى كه به ديك الجن (د 235ق) شهرت داشت، پيوست و احتمالاً نزد او هنر شعرپردازى را آموخت و از او تأثير بسيار پذيرفت. | برخى از منابع، به حضور او در مصر اشاره كرده‌اند، اما فروخ مى‌پندارد كه او از دمشق به حمص رفت و به مدح خاندان ابن ابى‌عبدالكريم طائى كه خود شاعر بود و نيز به هجاى عتبة بن ابى‌عاصم پرداخت و به شاعر معروف و شيعى‌مذهبى كه به ديك الجن (د 235ق) شهرت داشت، پيوست و احتمالاً نزد او هنر شعرپردازى را آموخت و از او تأثير بسيار پذيرفت. | ||
| خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
وى از رجال مرو بود و بنا بر رواياتى كه صولى (همان، 227 - 229) آورده، با شاعر دوستى نزديك و ديرپايى داشت و بيش از هر ممدوح ديگرى با وى بخشندگى مى‌كرد. | وى از رجال مرو بود و بنا بر رواياتى كه صولى (همان، 227 - 229) آورده، با شاعر دوستى نزديك و ديرپايى داشت و بيش از هر ممدوح ديگرى با وى بخشندگى مى‌كرد. | ||
==وفات == | ==وفات== | ||
تاريخ مرگ وى نيز مانند تاريخ تولدش مورد اختلاف بوده و در منابع، جمادى‌الاول 231ق، محرم 232ق، سال 228ق و 229ق، ذكر شده است. او را در موصل به خاك سپردند و خاندان ابن حميد طوسى، گنبدى بر فراز گورش ساختند. | تاريخ مرگ وى نيز مانند تاريخ تولدش مورد اختلاف بوده و در منابع، جمادى‌الاول 231ق، محرم 232ق، سال 228ق و 229ق، ذكر شده است. او را در موصل به خاك سپردند و خاندان ابن حميد طوسى، گنبدى بر فراز گورش ساختند. | ||
==آثار == | ==آثار== | ||
آثار منسوب به وى، علاوه بر ديوان اشعارش كه هنوز به‌نحو شايسته و كاملى چاپ نشده است، عبارتند از: | آثار منسوب به وى، علاوه بر ديوان اشعارش كه هنوز به‌نحو شايسته و كاملى چاپ نشده است، عبارتند از: | ||
| خط ۱۰۲: | خط ۱۰۲: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references /> | <references /> | ||
==منابع مقاله == | ==منابع مقاله== | ||
آذرنوش، آذرتاش، دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1378 | آذرنوش، آذرتاش، دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1378 | ||
==وابسته‌ها == | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||