۰
ویرایش
تلخیص المحصل: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(←پانويس) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
2-مقبول بودن كتاب در نزد غير شيعه: مولف همچنانكه گفته شد، مطالب فخر رازى را به دور از تعصب توضيح و نقد مى‌كند، بلكه در توضيح كلامات ايشان كمال سعى را مبذول مى‌دارد، از اين رو اين كتاب در نزد اهل تسنن كتاب مقبولى به حساب مى‌آيد و چنانكه خواهد آمد، اكثر شروح اين كتاب از جانب اهل تسنن مى‌باشد. | 2-مقبول بودن كتاب در نزد غير شيعه: مولف همچنانكه گفته شد، مطالب فخر رازى را به دور از تعصب توضيح و نقد مى‌كند، بلكه در توضيح كلامات ايشان كمال سعى را مبذول مى‌دارد، از اين رو اين كتاب در نزد اهل تسنن كتاب مقبولى به حساب مى‌آيد و چنانكه خواهد آمد، اكثر شروح اين كتاب از جانب اهل تسنن مى‌باشد. | ||
3-غلبۀ جنبۀ كلامى مولف بر جهات فلسفى او: از آن جا كه فخر رازى از متكلمين محسوب مى‌شود و آراء و عقائد متكلمين در موارد عديده‌اى مخالف آراء فلاسفه است،مولف كه جنبۀ فلسفى‌اش غالب بر جنبۀ كلامى اوست، در مسائل مختلف صرفا به توضيح و تفصيل كلام فخر رازى اكتفاء مى‌كند؛ مثلا ذيل قاعدۀ الواحد، فخر رازى مى‌گويد: «العلة الواحدة يجوز ان يصدر عنها اكثر من معلول واحد» | 3-غلبۀ جنبۀ كلامى مولف بر جهات فلسفى او: از آن جا كه فخر رازى از متكلمين محسوب مى‌شود و آراء و عقائد متكلمين در موارد عديده‌اى مخالف آراء فلاسفه است،مولف كه جنبۀ فلسفى‌اش غالب بر جنبۀ كلامى اوست، در مسائل مختلف صرفا به توضيح و تفصيل كلام فخر رازى اكتفاء مى‌كند؛ مثلا ذيل قاعدۀ الواحد، فخر رازى مى‌گويد: «العلة الواحدة يجوز ان يصدر عنها اكثر من معلول واحد» <ref>ص 237</ref>خواجه تنها به شرح قول فخر اكتفاء كرده، بدون اين كه قول حكماء را اثبات كند و ذيل اعادۀ معدوم، فخر رازى مى‌گويد: «اعادة المعدوم عند اصحابنا جائزة» <ref>ص 390</ref> و خواجه صرفا به اين كلام اكتفاء مى‌كند كه «القول بالاعادة لا يصح الامع القول بان المعدوم شىء ثابت حتى يزول عنه العدم تارة و الوجود اخرى». <ref>ص 391</ref> | ||
مولف در مبحث امامت، تنها به معرفى فخر رازى از شيعۀ اماميه اكتفاء مى‌كند و فقط قضيۀ بداء و تقيه را كه فخر به شيعۀ اماميه نسبت داده توضيح مى‌دهد. | مولف در مبحث امامت، تنها به معرفى فخر رازى از شيعۀ اماميه اكتفاء مى‌كند و فقط قضيۀ بداء و تقيه را كه فخر به شيعۀ اماميه نسبت داده توضيح مى‌دهد. | ||
| خط ۹۵: | خط ۹۵: | ||
4-حجت نبودن خبر واحد: يكى از بحث‌هاى اصول فقه حجيت و عدم حجيت خبر واحد مى‌باشد. | 4-حجت نبودن خبر واحد: يكى از بحث‌هاى اصول فقه حجيت و عدم حجيت خبر واحد مى‌باشد. | ||
قدماء شيعه ؛ همچون ابن قبه، شيخ مفيد و سيد مرتضى قائلند كه خبر واحد حجت نمى‌باشد؛ اما شيخ طوسى ادعاى اجماع كرده است كه خبر واحد حجت است. خواجه نصيرالدين طوسى در مبحث امامت مى‌گويد: منشأ انتساب اعتقاد به بداء به شيعۀ اماميه كلامى است، از امام صادق(ع) كه ابتداء اسماعيل را جانشين خود قرار داده بود. سپس حضرت موسى بن جعفر(ع) را به جانشينى برگزيد و وقتى سؤال از علت آن كردند، جواب داد: بدأ لله فى امر اسماعيل. خواجه در ردّ اين انتساب مى‌گويد: «و هذه رواية و عندهم[شيعۀ اماميه] أن الخبر الواحد لا يوجب علما و لا عمدا». | قدماء شيعه ؛ همچون ابن قبه، شيخ مفيد و سيد مرتضى قائلند كه خبر واحد حجت نمى‌باشد؛ اما شيخ طوسى ادعاى اجماع كرده است كه خبر واحد حجت است. خواجه نصيرالدين طوسى در مبحث امامت مى‌گويد: منشأ انتساب اعتقاد به بداء به شيعۀ اماميه كلامى است، از امام صادق(ع) كه ابتداء اسماعيل را جانشين خود قرار داده بود. سپس حضرت موسى بن جعفر(ع) را به جانشينى برگزيد و وقتى سؤال از علت آن كردند، جواب داد: بدأ لله فى امر اسماعيل. خواجه در ردّ اين انتساب مى‌گويد: «و هذه رواية و عندهم[شيعۀ اماميه] أن الخبر الواحد لا يوجب علما و لا عمدا». </ref>ص 422</ref> | ||
==شروح كتاب:== | ==شروح كتاب:== | ||
| خط ۱۰۲: | خط ۱۰۲: | ||
براى اين كتاب شروح و حواشى متعددى نوشته شده است كه در ذيل به بعضى از آنها اشاره مى‌شود: | براى اين كتاب شروح و حواشى متعددى نوشته شده است كه در ذيل به بعضى از آنها اشاره مى‌شود: | ||
1-انتخاب تلخيص المحصل: اين كتاب در واقع تلخيص، تلخيص و شرح آن مى‌باشد كه توسط عز الدولة سعد بن منصور ابن سعد بن حسن بن هبة الله بن كمونه بغدادى،نوشته شده است. | 1-انتخاب تلخيص المحصل: اين كتاب در واقع تلخيص، تلخيص و شرح آن مى‌باشد كه توسط عز الدولة سعد بن منصور ابن سعد بن حسن بن هبة الله بن كمونه بغدادى،نوشته شده است.<ref>الذريعه ج 2 ص 357</ref> | ||
2-شرح تلخيص المحصل ابو حامد احمد بن على بن شبلى. | 2-شرح تلخيص المحصل ابو حامد احمد بن على بن شبلى. <ref>كشف الظنون ج 2 ص 1615</ref> | ||
3-شرح تلخيص المحصل عصام الدين ابراهيم بن عربشاه اسفراينى. | 3-شرح تلخيص المحصل عصام الدين ابراهيم بن عربشاه اسفراينى. <ref>كشف الظنون ج 2 ص 1615</ref> | ||
==نسخه شناسى:== | ==نسخه شناسى:== | ||
| خط ۱۲۸: | خط ۱۲۸: | ||
<references /> | <references /> | ||
== پیوندها == | == پیوندها == | ||