پرش به محتوا

ابن دهان، سعید بن مبارک: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '== ' به '=='
جز (ویرایش Hbaghizadeh@noornet.net (بحث) به آخرین تغییری که A-esmaili@noornet.net انجام داده بود وا...)
جز (جایگزینی متن - '== ' به '==')
خط ۴۲: خط ۴۲:
نسب او به كعب بن عمرو انصارى از صحابه پيامبر(ص) و از شاعران عرب مى‌رسد. [[ذهبى]] به نقل از [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] لقب او را ناصح‌الدين مى‌داند.  
نسب او به كعب بن عمرو انصارى از صحابه پيامبر(ص) و از شاعران عرب مى‌رسد. [[ذهبى]] به نقل از [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] لقب او را ناصح‌الدين مى‌داند.  


== تولد ==
==تولد ==
ابن دهان در محله نهر طابَق بغداد به دنيا آمد. با زندگى وى از زمانى آشنا مى‌شويم كه او ديگر شهرتى تمام يافته است، معاصرانش وى را به لغت‌دانى و نحوشناسى معرفى كرده‌اند.  
ابن دهان در محله نهر طابَق بغداد به دنيا آمد. با زندگى وى از زمانى آشنا مى‌شويم كه او ديگر شهرتى تمام يافته است، معاصرانش وى را به لغت‌دانى و نحوشناسى معرفى كرده‌اند.  


== اساتید ==
==اساتید ==
به گفته [[ابن‌انباری، عبدالرحمن بن محمد|ابن انبارى]]، ابن دهان علم لغت را نزد على بن عيسى رمّانى (د 384ق) آموخت، اما اين گفته درست نيست، زيرا بين آن دو يك سده فاصله است. بنابراين، شايد مراد ياقوت و ديگران آن باشد كه ابن دهان، به واسطه شاگردان رمّانى از وى بهره يافته است. اينكه ابوزكريا خطيب تبريزى (د 502ق) از ابن دهان استفاده كرده باشد، نيز درست نيست، زيرا خطيب، زمانى درگذشت كه او هنوز كودك بود.  
به گفته [[ابن‌انباری، عبدالرحمن بن محمد|ابن انبارى]]، ابن دهان علم لغت را نزد على بن عيسى رمّانى (د 384ق) آموخت، اما اين گفته درست نيست، زيرا بين آن دو يك سده فاصله است. بنابراين، شايد مراد ياقوت و ديگران آن باشد كه ابن دهان، به واسطه شاگردان رمّانى از وى بهره يافته است. اينكه ابوزكريا خطيب تبريزى (د 502ق) از ابن دهان استفاده كرده باشد، نيز درست نيست، زيرا خطيب، زمانى درگذشت كه او هنوز كودك بود.  


خط ۶۲: خط ۶۲:
هنگامى كه ابن دهان بغداد را ترك گفت، کتابخانه‌اش در بغداد باقى ماند. اين موضوع خاطر او را نگران مى‌داشت، زيرا در گردآورى آن مجموعه و استنساخ كتب، عمر را سرمايه كرده بود، اما پيش از آنكه براى انتقال کتابخانه به موصل اقدام كند، دجله طغيان كرد و آب بغداد را فراگرفت. ابن دهان كس فرستاد تا او را از چگونگى کتاب‌ها آگاه سازد، ولى کتاب‌ها از سيل آسيب ديده بود. ابن دهان با استفاده از بخور لادن براى احياى كتب خود كه به ويژه با خراب شدن دباغ خانه پشت سرايش بوى ناخوشايندى گرفته بود، اقدام كرد، اما در اين راه بيناييش آسيب ديد و مختل شد. ابن دهان در كهنسالى و آخرين سال عمر خود صاحب پسرى شد، كه از وى با نام ابوزكريا يحيى ياد شده است. او نيز مانند پدر به نحو و ادب و شعر پرداخت. ياقوت مى‌گويد: در 613ق كه در موصل بودم با او ديدار كردم. وى يحيى را در شمار نحويان و اديبان پرآوازه عصر خود مى‌شمارد. بر اساس تولد يحيى در 569ق قول ابن مستوفى مبنى بر اينكه ابن دهان در 566ق درگذشته بى‌گمان خطاست.  
هنگامى كه ابن دهان بغداد را ترك گفت، کتابخانه‌اش در بغداد باقى ماند. اين موضوع خاطر او را نگران مى‌داشت، زيرا در گردآورى آن مجموعه و استنساخ كتب، عمر را سرمايه كرده بود، اما پيش از آنكه براى انتقال کتابخانه به موصل اقدام كند، دجله طغيان كرد و آب بغداد را فراگرفت. ابن دهان كس فرستاد تا او را از چگونگى کتاب‌ها آگاه سازد، ولى کتاب‌ها از سيل آسيب ديده بود. ابن دهان با استفاده از بخور لادن براى احياى كتب خود كه به ويژه با خراب شدن دباغ خانه پشت سرايش بوى ناخوشايندى گرفته بود، اقدام كرد، اما در اين راه بيناييش آسيب ديد و مختل شد. ابن دهان در كهنسالى و آخرين سال عمر خود صاحب پسرى شد، كه از وى با نام ابوزكريا يحيى ياد شده است. او نيز مانند پدر به نحو و ادب و شعر پرداخت. ياقوت مى‌گويد: در 613ق كه در موصل بودم با او ديدار كردم. وى يحيى را در شمار نحويان و اديبان پرآوازه عصر خود مى‌شمارد. بر اساس تولد يحيى در 569ق قول ابن مستوفى مبنى بر اينكه ابن دهان در 566ق درگذشته بى‌گمان خطاست.  


== آثار ==
==آثار ==




خط ۹۲: خط ۹۲:
==پانویس==
==پانویس==
<references />
<references />
== منابع مقاله ==
==منابع مقاله ==


مؤذن جامى، محمدمهدی، دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374
مؤذن جامى، محمدمهدی، دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374




== وابسته‌ها ==
==وابسته‌ها ==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}


۶۱٬۱۸۹

ویرایش