۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
الرسائل الاعتقادية: تفاوت میان نسخه‌ها
لینک درون متنی
جز (جایگزینی متن - '==پیوندها== ' به '') |
(لینک درون متنی) |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''الرسائل الاعتقادية'''، اثر محمداسماعیل مازندرانی خواجویی (متوفی 1173ق)، دربردارنده مجموعهای از مقالات علامه خواجویی پیرامون مسائل دینی و اعتقادی است. | '''الرسائل الاعتقادية'''، اثر [[خواجویی، اسماعیل بن محمدحسین|محمداسماعیل مازندرانی خواجویی]] (متوفی 1173ق)، دربردارنده مجموعهای از مقالات [[خواجویی، اسماعیل بن محمدحسین|علامه خواجویی]] پیرامون مسائل دینی و اعتقادی است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه محقق، به بیان زندگینامه نویسنده پرداخته شده و اطلاعاتی پیرامون نام، نسب، اولاد و احفاد، مشایخ در روایت و درایت، شاگردان و کسانی که از وی روایت نقل کردهاند، آثار، تاریخ وفات و اوضاع سیاسی و | در مقدمه محقق، به بیان زندگینامه نویسنده پرداخته شده و اطلاعاتی پیرامون نام، نسب، اولاد و احفاد، مشایخ در روایت و درایت، شاگردان و کسانی که از وی روایت نقل کردهاند، آثار، تاریخ وفات و اوضاع سیاسی و اجتماعی وی، از جمله فتنه افغان، ارائه گردیده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، 1، ص7-51</ref>. | ||
جلد اول، هشت رساله زیر را در خود جای داده است: | جلد اول، هشت رساله زیر را در خود جای داده است: | ||
===بشارات الشيعة=== | ===بشارات الشيعة=== | ||
این اثر یکى از بهترین آثار مرحوم خواجویى است که در سال 1155ق، درباره شیعه تألیف شده<ref>ر.ک: فرهیختگان تمدن شیعی</ref> و مملو از تحقیقات و نکات علمی و تنبیهات بوده و شامل 8 فصل در موضوعات زیر است: | این اثر یکى از بهترین آثار [[خواجویی، اسماعیل بن محمدحسین|مرحوم خواجویى]] است که در سال 1155ق، درباره شیعه تألیف شده<ref>ر.ک: فرهیختگان تمدن شیعی</ref> و مملو از تحقیقات و نکات علمی و تنبیهات بوده و شامل 8 فصل در موضوعات زیر است: | ||
فصل اول، در اشاره به معنای لغوی و عرفی شیعه و بشارت به این میباشد که این نام، همچنانکه خداوند آن را در کتاب خود ذکر نموده، شریف بوده و آن را درباره خلیل خویش، در آیه شریفه 83 سوره صافات: '''و إن من شيعته لأبراهيم'''، بهکار برده است. | فصل اول، در اشاره به معنای لغوی و عرفی شیعه و بشارت به این میباشد که این نام، همچنانکه خداوند آن را در کتاب خود ذکر نموده، شریف بوده و آن را درباره خلیل خویش، در آیه شریفه 83 سوره صافات: '''و إن من شيعته لأبراهيم'''، بهکار برده است. | ||
فصل دوم، پیرامون اختلاف مراتب شیعه و بشارت به این میباشد که آنچه که در بیان فضایل ایشان وارد شده، عمومیت داشته و شامل تمامی آنها میشود. | فصل دوم، پیرامون اختلاف مراتب شیعه و بشارت به این میباشد که آنچه که در بیان فضایل ایشان وارد شده، عمومیت داشته و شامل تمامی آنها میشود. | ||
فصل سوم، در اشاره به برخی از روایات واردشده پیرامون فضایل شیعه و بشارت به اجر و جایگاهی که نزد خداوند و پیامبر(ص) و خاندان او دارند، میباشد. | فصل سوم، در اشاره به برخی از روایات واردشده پیرامون فضایل شیعه و بشارت به اجر و جایگاهی که نزد خداوند و پیامبر(ص) و خاندان او دارند، میباشد. | ||
نویسنده در فصل چهارم، به بیان این بشارت پرداخته است که شیعه اگر در رختخواب هم بمیرد، شهید است. | نویسنده در فصل چهارم، به بیان این بشارت پرداخته است که شیعه اگر در رختخواب هم بمیرد، شهید است. | ||
فصل پنجم، در اشاره به این بشارت است که فقط طاعات شیعه قبول است و در فصل ششم، به فوائد حب آلمحمد(ص) و ثمرات آن و اینکه این حب و شرایط و فواید آن، حاصل نمیشود، مگر بهواسطه شیعه بودن. | فصل پنجم، در اشاره به این بشارت است که فقط طاعات شیعه قبول است و در فصل ششم، به فوائد حب آلمحمد(ص) و ثمرات آن و اینکه این حب و شرایط و فواید آن، حاصل نمیشود، مگر بهواسطه شیعه بودن. | ||
در فصل هفتم، به بیان این نکته پرداخته شده است که اقرار به شهادتین فقط از شیعه قبول است و اینکه بدین واسطه، کفر مخالفین شیعه لازم میآید و در آخرین فصل، ولایت خاندان عصمت و طهارت(ع)، افضل از جمیع ارکان اسلام دانسته شده است<ref>متن کتاب، ص55-56</ref>. | در فصل هفتم، به بیان این نکته پرداخته شده است که اقرار به شهادتین فقط از شیعه قبول است و اینکه بدین واسطه، کفر مخالفین شیعه لازم میآید و در آخرین فصل، ولایت خاندان عصمت و طهارت(ع)، افضل از جمیع ارکان اسلام دانسته شده است<ref>متن کتاب، ص55-56</ref>. | ||
===ذريعة النجاة من مهالك تتوجه بعد المماة=== | ===ذريعة النجاة من مهالك تتوجه بعد المماة=== | ||
این رساله، در بیان فضایل حضرت امیرالمؤمنین و ائمه اطهار(ع) است<ref>ر.ک: فرهیختگان تمدن شیعی</ref>. | این رساله، در بیان فضایل [[امام على(ع)|حضرت امیرالمؤمنین]] و ائمه اطهار(ع) است<ref>ر.ک: فرهیختگان تمدن شیعی</ref>. | ||
===الفوائد في فضل تعظيم الفاطميين=== | ===الفوائد في فضل تعظيم الفاطميين=== | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۸: | ||
در مورد نفی اینیت و مکان از خداوند است. | در مورد نفی اینیت و مکان از خداوند است. | ||
===توجيه مناظرة الشيخ المفيد=== | ===توجيه مناظرة الشيخ المفيد=== | ||
رسالهای است در توجیه مناظره شیخ مفید با قاضی عبدالجبار معتزلی درباره خلافت امیرالمؤمنین(ع)<ref>همان</ref>. | رسالهای است در توجیه مناظره [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]] با قاضی عبدالجبار معتزلی درباره خلافت امیرالمؤمنین(ع)<ref>همان</ref>. | ||
جلد دوم نیز دربردارنده 18 مقاله زیر میباشد: | جلد دوم نیز دربردارنده 18 مقاله زیر میباشد: | ||
| خط ۷۸: | خط ۸۴: | ||
===رسالة في شرح حديث أنهم يأنسون بكم فإذا غبتم عنهم استوحشوا=== | ===رسالة في شرح حديث أنهم يأنسون بكم فإذا غبتم عنهم استوحشوا=== | ||
این تحقیق، درباره حدیث امام صادق(ع) و چگونگی انس گرفتن مردگان با زندگان حاضر سر قبر آنها و وحشت مردگان هنگام دور شدن زندگان است<ref>همان</ref>. | این تحقیق، درباره حدیث [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] و چگونگی انس گرفتن مردگان با زندگان حاضر سر قبر آنها و وحشت مردگان هنگام دور شدن زندگان است<ref>همان</ref>. | ||
===رسالة في شرح حديث النظر إلی وجه العالم عبادة=== | ===رسالة في شرح حديث النظر إلی وجه العالم عبادة=== | ||
| خط ۹۰: | خط ۹۶: | ||
===الحاشية على أجوبة المسائل المهنّائية=== | ===الحاشية على أجوبة المسائل المهنّائية=== | ||
اصل کتاب، جواب سؤالهای سید مهنا بن سنان مدنی است که علامه حلی پاسخ داده است و مرحوم | اصل کتاب، جواب سؤالهای سید مهنا بن سنان مدنی است که علامه حلی پاسخ داده است و [[خواجویی، اسماعیل بن محمدحسین|مرحوم خواجویی]]، حاشیهای بر این جوابها دارد<ref>همان</ref>. | ||
===رسالة عدلية=== | ===رسالة عدلية=== | ||
| خط ۹۶: | خط ۱۰۲: | ||
===رسالة في نوم الملائكة=== | ===رسالة في نوم الملائكة=== | ||
درباره پرسشی است از امام صادق(ع) که آیا ملائکه میخوابند؟ حضرت فرمود: هیچ زندهای نیست، مگر آنکه میخوابد<ref>ر.ک: همان</ref>. | درباره پرسشی است از [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] که آیا ملائکه میخوابند؟ حضرت فرمود: هیچ زندهای نیست، مگر آنکه میخوابد<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
===هداية الفؤاد إلی نبذ من أحوال المعاد=== | ===هداية الفؤاد إلی نبذ من أحوال المعاد=== | ||
مقالهای است درباره اینکه آیا غیر از خدا، بقیه موجودات فانی میشوند یا نه و آیا چیزی با خداوند باقی میماند یا نه<ref>همان</ref>. | مقالهای است درباره اینکه آیا غیر از خدا، بقیه موجودات فانی میشوند یا نه و آیا چیزی با خداوند باقی میماند یا نه<ref>همان</ref>. | ||
نویسنده در این رساله که متعرض برخی از مشکلات مباحث معاد شده است، به سبک متأخران از حکمای قبل از | |||
نویسنده در این رساله که متعرض برخی از مشکلات مباحث معاد شده است، به سبک متأخران از حکمای قبل از [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]]، بحث کرده و خیلی با احتیاط مشی نموده که بهانه به دست ماجراجویان ندهد و آنان را در آن عصر مصیبتبار تحریک ننماید. این رساله، از نفایس آثار علمی بشمار میرود و در برخی از مباحث آن میتوان مناقشه نمود و بعضی از مباحث ناقص و محتاج به بیانی مفصلتر است، مثل مباحث عالم مثال و بیان وجوه فرق بین نزولی و صعودی مثال. مهمتر از همه، مبحث فنای خلایق در قیامت کبری و تحقیق در نحوه خطابات الهیه در قیامت صغری و کبری<ref>ر.ک: آشتیانی، سید جلالالدین، ج4، ص225-226</ref>. | |||
===رسالة في بيان الشجرة الخبيثة=== | ===رسالة في بيان الشجرة الخبيثة=== | ||
| خط ۱۰۶: | خط ۱۱۳: | ||
===رسالة في الجبر و التفويض=== | ===رسالة في الجبر و التفويض=== | ||
شرحی است در مورد کلام امام علی(ع) در نهج البلاغه (إنا لا نملك مع الله شيئا و لا نملك إلا ما ملكنا) <ref>همان</ref>. | شرحی است در مورد کلام [[امام على(ع)|امام علی(ع)]] در نهج البلاغه (إنا لا نملك مع الله شيئا و لا نملك إلا ما ملكنا) <ref>همان</ref>. | ||
===رسالة في شرح حديث من أحبّنا أهلالبيت فليعدّ للفقر جلبابا=== | ===رسالة في شرح حديث من أحبّنا أهلالبيت فليعدّ للفقر جلبابا=== | ||
مقالهای است پیرامون حدیث مذکور از امام علی(ع) در مورد اینکه اگر فردی محبت اهلبیت(ع) را داشته باشد، باید لباس فقر بپوشد<ref>همان</ref>. | مقالهای است پیرامون حدیث مذکور از [[امام على(ع)|امام علی(ع)]] در مورد اینکه اگر فردی محبت اهلبیت(ع) را داشته باشد، باید لباس فقر بپوشد<ref>همان</ref>. | ||
===المسائل الخمس=== | ===المسائل الخمس=== | ||
مقالهای است پیرامون پنج مسئله مختلف، از قبیل: عملی مجرب برای دفع مرض، مراد از مؤمن آل فرعون و... | مقالهای است پیرامون پنج مسئله مختلف، از قبیل: عملی مجرب برای دفع مرض، مراد از مؤمن آل فرعون و... | ||
===رسالة في تفسير آية: '''وَ كٰانَ عَرْشُهُ عَلَى الْمٰاءِ'''=== | ===رسالة في تفسير آية: '''وَ كٰانَ عَرْشُهُ عَلَى الْمٰاءِ'''=== | ||
مقالهای است درباره فرمایش امام صادق(ع) پیرامون تفسیر آیه مزبور، که در اصول کافی آمده است<ref>همان</ref>. | مقالهای است درباره فرمایش [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] پیرامون تفسیر آیه مزبور، که در اصول کافی آمده است<ref>همان</ref>. | ||
===رسالة في ذمّ سؤال غير اللّه=== | ===رسالة في ذمّ سؤال غير اللّه=== | ||
بحث درباره روایت رسولالله(ص) است که به حضرت علی(ع) فرمود: «يا علي لأن أدخل يدي في فم التنين إلی المرفق أحب إلي من أن أسأل من لم يكن ثم كان» (ای علی! اگر دستم را تا آرنج در دهان اژدها کنم، برایم خوشایندتر از این است که دستم را بر نوکیسه دراز کنم) <ref>همان</ref>. | بحث درباره روایت رسولالله(ص) است که به [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]] فرمود: «يا علي لأن أدخل يدي في فم التنين إلی المرفق أحب إلي من أن أسأل من لم يكن ثم كان» (ای علی! اگر دستم را تا آرنج در دهان اژدها کنم، برایم خوشایندتر از این است که دستم را بر نوکیسه دراز کنم) <ref>همان</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
| خط ۱۳۳: | خط ۱۴۰: | ||
http://nbo.ir/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%88%DB%8C%DB%8C-%D9%85%D9%84%D8%A7-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%88%DB%8C%DB%8C__a-180.aspx | http://nbo.ir/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%88%DB%8C%DB%8C-%D9%85%D9%84%D8%A7-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%88%DB%8C%DB%8C__a-180.aspx | ||
== وابسته‌ها == | == وابسته‌ها == | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||