۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
(صفحهای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'> پرونده:NUR14697J1.jpg|بندانگشتی|كتاب التمهيد في شرح معالم العدل و الت...» ایجاد کرد) |
(لینک درون متنی) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR14697J1.jpg|بندانگشتی|كتاب التمهيد في شرح معالم العدل و التوحيد]] | [[پرونده:NUR14697J1.jpg|بندانگشتی|كتاب التمهيد في شرح معالم العدل و التوحيد]] | ||
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | ||
|+ | |+ | ||
|- | |- | ||
! نام کتاب!! data-type= | ! نام کتاب!! data-type="bookName" |كتاب التمهيد في شرح معالم العدل و التوحيد | ||
|- | |- | ||
|نام های دیگر کتاب | |نام های دیگر کتاب | ||
|data-type= | | data-type="otherBookNames" |کتاب التمهيد في شرح معالم العدل و التوحيد | ||
|- | |- | ||
|پدیدآورندگان | |پدیدآورندگان | ||
|data-type= | | data-type="authors" |[[مويد، يحيي بن حمزه]] (نويسنده) | ||
[[سيد، هشام حنفي]] (محقق) | [[سيد، هشام حنفي]] (محقق) | ||
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
|- | |- | ||
|زبان | |زبان | ||
|data-type= | | data-type="language" |عربي | ||
|- | |- | ||
|کد کنگره | |کد کنگره | ||
|data-type= | | data-type="congeressCode" style="direction:ltr" |BP /ع8ت8* | ||
|- | |- | ||
|موضوع | |موضوع | ||
|data-type= | | data-type="subject" |کلام | ||
|- | |- | ||
|ناشر | |ناشر | ||
|data-type= | | data-type="publisher" |مکتبة الثقافة الدينية | ||
|- | |- | ||
|مکان نشر | |مکان نشر | ||
|data-type= | | data-type="publishPlace" |مصر - قاهره | ||
|- | |- | ||
||سال نشر | ||سال نشر | ||
|ata-type= | | ata-type="publishYear" |مجلد1: 1429ق , | ||
مجلد2: 1429ق , | مجلد2: 1429ق , | ||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد اتوماسیون | |کد اتوماسیون | ||
|data-type= | | data-type="automationCode" |AUTOMATIONCODE14697AUTOMATIONCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''كتاب التمهيد في شرح معالم العدل و التوحيد'''، تألیف المؤیدبالله یحیی بن حمزه | '''كتاب التمهيد في شرح معالم العدل و التوحيد'''، تألیف [[مويد، يحيي بن حمزه|المؤیدبالله یحیی بن حمزه علوی]]، امام زیدیان در قرن هشتم، کتابی است دو جلدی به زبان عربی با موضوع کلام اسلامی. نویسنده در این اثر به مباحث مختلف کلامی پرداخته و ردیههایی بر معتزله، اشاعره و شیعه اثناعشریه دارد. اختلافات عقیدتی او با شیعیان دوازدهامامی در این کتاب، در دلیل عقلی اثناعشریه بر وجوب اطاعت از امام و وجوب عصمتش و احاطه وی بر تمامی علوم است. این اثر به تحقیق هشام حنفی سید رسیده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
یحیی بن زید، در آغاز کتاب، پنج وجه بر برتری علم کلام بر سایر علوم میآورد: اول: اینکه غرض از این علم، شناخت خداست و بدون شک او اشرف معلومات است؛ دوم: قوت و وثاقت ادله این علم؛ سوم: شدت احتیاج به آن؛ چون سعادت، اهم مطالب و اجل مقاصد ا نسان است؛ چهارم: احتیاج سایر علوم به این علم؛ پنجم: خساست ضد این علم و اینکه شرف الشيء يسفتاد من خساسة ضده<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص26-27</ref>. | یحیی بن زید، در آغاز کتاب، پنج وجه بر برتری علم کلام بر سایر علوم میآورد: اول: اینکه غرض از این علم، شناخت خداست و بدون شک او اشرف معلومات است؛ دوم: قوت و وثاقت ادله این علم؛ سوم: شدت احتیاج به آن؛ چون سعادت، اهم مطالب و اجل مقاصد ا نسان است؛ چهارم: احتیاج سایر علوم به این علم؛ پنجم: خساست ضد این علم و اینکه شرف الشيء يسفتاد من خساسة ضده<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص26-27</ref>. | ||
این کتاب از اهم مؤلفات امام یحیی بن حمزه علوی است. وی خلاصهای از اندیشهها و آرای فکری و کلامیاش را در آن ارائه کرده است. یحیی بن زید از ائمه زیدیه در قرن هشتم هجری و مرجع آرای کلامی آنان است. این اثر تمام مسائل کلامی و عقیدتی اسلامی را علاوه بر پاسخ به شبهاتی که ملحدان و مشککان در عقاید اسلامی وارد میکنند، داراست<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ج1، ص6</ref>. | این کتاب از اهم مؤلفات [[مويد، يحيي بن حمزه|امام یحیی بن حمزه علوی]] است. وی خلاصهای از اندیشهها و آرای فکری و کلامیاش را در آن ارائه کرده است. یحیی بن زید از ائمه زیدیه در قرن هشتم هجری و مرجع آرای کلامی آنان است. این اثر تمام مسائل کلامی و عقیدتی اسلامی را علاوه بر پاسخ به شبهاتی که ملحدان و مشککان در عقاید اسلامی وارد میکنند، داراست<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ج1، ص6</ref>. | ||
دیدگاههای یحیی بن زید در این کتاب، حول تجزیه و تحلیل تمام نظرات در مسائل اعتقادی با روایت کلیه شواهد و سپس نقد و سنجش میان آنها بهصورت روشمند، دور میزند. نخستین چیزی که توجه خواننده را در روش امام یحیی بن زید به خودش جلب کرده و تحسینش را برمیانگیزد، تقسیم و دستهبندی نیکوی او از مطالب بهصورتی دقیق و مفصل است. این کتاب دو جلدی در ده باب نوشته شده؛ نویسنده در باب اول، از وجوب نظر (نگاه دقیق) سخن گفته و در باب دوم، درباره ادله اثبات صانع صحبت کرده است. وی باب سوم را به دو بخش تقسیم کرده: در بخش اولش، به پاسخ بیگانگان از اسلام (خارجین از اسلام) مانند فلاسفه و صائبه و طبائعیه و بتپرستان و دوگانهپرستان (ثنویان) و مجوس و باطنیه و مسیحیان پرداخته و در بخش دوم، بر مخالفین از اهل قبله (مخالفانِ مسلمان) مانند نظام و کعبی و صیمری پاسخ گفته و پس از آن به بحث از خلق افعال عباد، پرداخته است. او در این قسمت، عدل را اثبات کرده و ادله و شواهدی را بر این ارائه میکند که بندگان خودشان افعالشان را ایجاد میکنند و خودشان مؤثر در آن هستند. یحیی، در باب چهارم، از صفات الهی مانند قدرت و علم و حیات و سمع و بصر و ادراک و ارداه و کلام صبحت میکند و در باب پنجم، از صفات سلبیه ذات الهی؛ او در این قسمت، جسم و عرض بودن و متعلقات این دو را از خدا نفی میکند. همچنین جوهر بودن، متحیّز بودن، در جهت بودن (قابل اشاره بودن)، الم (ناراحتی)، لذت و دیده شدن با چشم را از خدا نفی مینماید و پس از آن از اسامی الله و کیفیت اجرای این اسامی بر او صحبت میکند. با پایان یافتن مباحث فصل پنجم، جلد اول کتاب نیز به پایان میرسد<ref>ر.ک: همان، ص6-7</ref>. | دیدگاههای یحیی بن زید در این کتاب، حول تجزیه و تحلیل تمام نظرات در مسائل اعتقادی با روایت کلیه شواهد و سپس نقد و سنجش میان آنها بهصورت روشمند، دور میزند. نخستین چیزی که توجه خواننده را در روش امام یحیی بن زید به خودش جلب کرده و تحسینش را برمیانگیزد، تقسیم و دستهبندی نیکوی او از مطالب بهصورتی دقیق و مفصل است. این کتاب دو جلدی در ده باب نوشته شده؛ نویسنده در باب اول، از وجوب نظر (نگاه دقیق) سخن گفته و در باب دوم، درباره ادله اثبات صانع صحبت کرده است. وی باب سوم را به دو بخش تقسیم کرده: در بخش اولش، به پاسخ بیگانگان از اسلام (خارجین از اسلام) مانند فلاسفه و صائبه و طبائعیه و بتپرستان و دوگانهپرستان (ثنویان) و مجوس و باطنیه و مسیحیان پرداخته و در بخش دوم، بر مخالفین از اهل قبله (مخالفانِ مسلمان) مانند نظام و کعبی و صیمری پاسخ گفته و پس از آن به بحث از خلق افعال عباد، پرداخته است. او در این قسمت، عدل را اثبات کرده و ادله و شواهدی را بر این ارائه میکند که بندگان خودشان افعالشان را ایجاد میکنند و خودشان مؤثر در آن هستند. یحیی، در باب چهارم، از صفات الهی مانند قدرت و علم و حیات و سمع و بصر و ادراک و ارداه و کلام صبحت میکند و در باب پنجم، از صفات سلبیه ذات الهی؛ او در این قسمت، جسم و عرض بودن و متعلقات این دو را از خدا نفی میکند. همچنین جوهر بودن، متحیّز بودن، در جهت بودن (قابل اشاره بودن)، الم (ناراحتی)، لذت و دیده شدن با چشم را از خدا نفی مینماید و پس از آن از اسامی الله و کیفیت اجرای این اسامی بر او صحبت میکند. با پایان یافتن مباحث فصل پنجم، جلد اول کتاب نیز به پایان میرسد<ref>ر.ک: همان، ص6-7</ref>. |
ویرایش