۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
ابن ادریس، محمد بن احمد: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویرایش Hbaghizadeh@noornet.net (بحث) به آخرین تغییری که A-esmaili@noornet.net انجام داده بود وا...
جز (جایگزینی متن - ' ' به '') |
جز (ویرایش Hbaghizadeh@noornet.net (بحث) به آخرین تغییری که A-esmaili@noornet.net انجام داده بود وا...) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class='wikiInfo'> | ||
[[پرونده:NUR11000.jpg|بندانگشتی|ابنادریس، محمد بن احمد]] | [[پرونده:NUR11000.jpg|بندانگشتی|ابنادریس، محمد بن احمد]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type='authorName'|ابنادریس، محمد بن احمد | ||
|- | |- | ||
|نام‌های دیگر | |نام‌های دیگر | ||
| data-type= | |data-type='authorOtherNames'| ابنادریس، فخرالدین اب‍و عبدالله | ||
ابن ادریس، محمد بن ادریس | ابن ادریس، محمد بن ادریس | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
ع‍ج‍ل‍ی، محمد بن احمد | ع‍ج‍ل‍ی، محمد بن احمد | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
| data-type= | |data-type='authorfatherName'| | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
| data-type= | |data-type='authorbirthDate'| | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
| data-type= | |data-type='authorBirthPlace'| | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
| data-type= | |data-type='authorDeathDate'|581 هـ.ش یا 598 هـ.ق یا 1202 م | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
| data-type= | |data-type='authorTeachers'| | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
| data-type= | |data-type='authorWritings'|[[المنتخب من تفسير القرآن و النکت المستخرجة من کتاب التبیان]] | ||
[[السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی (و المستطرفات)]] | [[السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی (و المستطرفات)]] | ||
|- class= | |-class='articleCode' | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
| data-type= | |data-type='authorCode'|AUTHORCODE11000AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
== معرفى اجمالى== | |||
'''فخرالدين ابوعبدالله محمد بن احمد بن ادريس عِجلى حلّى''' معروف به «ابن ادريس»، (ح543- 598ق) از فقيهان بزرگ اماميه مى‌باشد. | |||
نسبت عجلى ظاهراً بايد مربوط به نسب وى باشد. در برخى از منابع نام و نسب او به شكل‌هاى محمد بن ادريس بن محمد، محمد بن ادريس بن احمد بن ادريس، محمد بن احمد بن ادريس و حتى به شكل غريب محمد بن منصور بن احمد بن ادريس ثبت شده كه هيچ يك قابل اعتماد نيست. | نسبت عجلى ظاهراً بايد مربوط به نسب وى باشد. در برخى از منابع نام و نسب او به شكل‌هاى محمد بن ادريس بن محمد، محمد بن ادريس بن احمد بن ادريس، محمد بن احمد بن ادريس و حتى به شكل غريب محمد بن منصور بن احمد بن ادريس ثبت شده كه هيچ يك قابل اعتماد نيست. | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۹: | ||
بنابر منابع متأخر، مادر او، نوه دخترى شيخ مسعود وَرّام بوده است و نسب وى از جانب مادر با سه واسطه، به [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] مى‌رسد، اما نظر به تاريخ وفات شيخ ورام در 605ق و سال وفات ابن ادريس و نيز با مقايسه طبقه شيخ ورام با طبقه وى، اين نسبت درست نمى‌نمايد. | بنابر منابع متأخر، مادر او، نوه دخترى شيخ مسعود وَرّام بوده است و نسب وى از جانب مادر با سه واسطه، به [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] مى‌رسد، اما نظر به تاريخ وفات شيخ ورام در 605ق و سال وفات ابن ادريس و نيز با مقايسه طبقه شيخ ورام با طبقه وى، اين نسبت درست نمى‌نمايد. | ||
شرح‌حال‌نويسان، وى را با عنوان «حلّى» ياد كرده‌اند، و | شرح‌حال‌نويسان، وى را با عنوان «حلّى» ياد كرده‌اند، و منتجب الدين متذكر شده كه در حله با وى ملاقات كرده است. | ||
تاريخى براى ولادت وى نقل نشده، ولى به استناد خط [[شهيد ثانى]] كه در اجازات مجلسى آمده، او در 558ق به سن بلوغ رسيده است و با فرض اينكه وى در حدود 15 سالگى بالغ شده باشد، تولد وى را بايد در حدود 543ق دانست. | تاريخى براى ولادت وى نقل نشده، ولى به استناد خط [[شهيد ثانى]] كه در اجازات مجلسى آمده، او در 558ق به سن بلوغ رسيده است و با فرض اينكه وى در حدود 15 سالگى بالغ شده باشد، تولد وى را بايد در حدود 543ق دانست. | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۱: | ||
وى گاه در نقد آراء شيخ، بسيار سرسختى به خرج مى‌داد و شيخ را به طور مستقيم و غيرمستقيم به تبعيت و پيروى از امام شافعى متهم مى‌كرد و گاه لحنش بسيار تند مى‌شد، اما به هر حال، احترام به شيخ را فرو نمى‌نهاد و با عباراتى چون «الشيخ السعيد الصدوق تغمّده الله برحمته» از او ياد مى‌كرد. | وى گاه در نقد آراء شيخ، بسيار سرسختى به خرج مى‌داد و شيخ را به طور مستقيم و غيرمستقيم به تبعيت و پيروى از امام شافعى متهم مى‌كرد و گاه لحنش بسيار تند مى‌شد، اما به هر حال، احترام به شيخ را فرو نمى‌نهاد و با عباراتى چون «الشيخ السعيد الصدوق تغمّده الله برحمته» از او ياد مى‌كرد. | ||
فقيه معاصر وى، | فقيه معاصر وى، سديد الدين حمصى، او را اهل تخليط و غيرقابل اعتماد دانسته است. ابن داوود حلى عدم پذيرش خبر واحد توسط ابن ادريس را به معنى اعراض كلى او از اخبار اهل بيت(ع) گرفته و وى را در زُمره ضعفا آورده، ولى در همانجا او را ستوده است. | ||
بحرانى مى‌نويسد كه [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] و [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] به كرات به نقد و طعن او پرداخته‌اند، ولى در دوره‌هاى بعد، نظر علماى رجال در مورد وى به تدريج تغيير يافت تا آنجا كه مجلسى او را توثيق كرده است. | بحرانى مى‌نويسد كه [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] و [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] به كرات به نقد و طعن او پرداخته‌اند، ولى در دوره‌هاى بعد، نظر علماى رجال در مورد وى به تدريج تغيير يافت تا آنجا كه مجلسى او را توثيق كرده است. | ||
معاصران نظر حمصى را در مورد تخليط ابن ادريس تنها از اين جهت كه وى در نقل اسناد روايات اندكى بى‌دقت بوده، صحيح دانسته‌اند. | معاصران نظر حمصى را در مورد تخليط ابن ادريس تنها از اين جهت كه وى در نقل اسناد روايات اندكى بى‌دقت بوده، صحيح دانسته‌اند. | ||
| خط ۷۰: | خط ۷۱: | ||
وى بعضى از كتب سلف را استنساخ كرده، كه به عنوان نمونه مى‌توان از «[[مصباح المتهجّد]] [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]» و «قرب الاسناد حميرى» نام‌برد. | وى بعضى از كتب سلف را استنساخ كرده، كه به عنوان نمونه مى‌توان از «[[مصباح المتهجّد]] [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]» و «قرب الاسناد حميرى» نام‌برد. | ||
وى خود مى‌نويسد كه از | وى خود مى‌نويسد كه از سيد ابوالمكارم بن زهره حضوراً و مكاتبتاً استفاده كرده است. از ديگر مشايخ وى چنانكه از اسناد روايات و اجازات برمى‌آيد، مى‌توان افراد زير را نام برد: | ||
1- عماد الدين محمد بن ابى القاسم طبرى. | |||
2- عربى بن مسافر عبادى. | |||
3- حسين بن هبة الله بن رطبه سوراوى. | |||
4- عبدالله ابن جعفر دوريستى. | |||
به گفته [[ذهبى]]، وى از راشد بن ابراهيم بحرانى و شريف شرفشاه نيز بهره برده است. | به گفته [[ذهبى]]، وى از راشد بن ابراهيم بحرانى و شريف شرفشاه نيز بهره برده است. | ||
سماع بدون واسطه او از شيخ ابوعلى طوسى در 511ق، از حيث زمان و طبقه قابل پذيرش نيست و ظاهراً شخصى كه در 511ق از ابوعلى طوسى استماع كرده، | سماع بدون واسطه او از شيخ ابوعلى طوسى در 511ق، از حيث زمان و طبقه قابل پذيرش نيست و ظاهراً شخصى كه در 511ق از ابوعلى طوسى استماع كرده، عماد الدين طبرى، استاد ابن ادريس بوده است. | ||
از جمله روات و شاگردان وى، عبارتند از: | از جمله روات و شاگردان وى، عبارتند از: | ||
1- مُحيى الدين محمد بن عبدالله بن على بن زهره. | |||
2- فخار بن معد موسوى. | |||
3- محمد بن نماى حلى. | |||
4- على ابن يحيى خياط. | |||
5- احمد بن مسعود اسدى. | |||
6- على بن ابراهيم علوى عريضى. | |||
اگر چه [[ذهبى]] متذكر شده كه وى آثارى در فروغ و اصول داشته و ابن داوود او را كثير التأليف دانسته است، با اين حال، جز چند اثر، از وى نمى‌شناسيم. | |||
== آثار== | |||
1- السرائر الحاوى لتحرير الفتاوى. | |||
2- منتخب تبيان [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]. | |||
3- رساله‌اى در تكليف. | |||
4- رساله‌اى در مضايقه و مواسعه در فقه. | |||
5- رساله‌اى در مسأله تتميم آب قليل به كرّ. | |||
== منابع مقاله== | |||
دائرة المعارف بزرگ اسلامى، زير نظر [[موسوی بجنوردی، محمدکاظم|كاظم موسوى بجنوردى]]، ج2، ص718، نوشته سيد مصطفى محقق داماد. | |||
== وابسته‌ها == | |||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||
[[السرائر]] | [[السرائر]] | ||
| خط ۱۱۲: | خط ۱۳۳: | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||