۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' های' به 'های') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به '') |
||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
| data-type="automationCode" |AUTOMATIONCODE11520AUTOMATIONCODE | | data-type="automationCode" |AUTOMATIONCODE11520AUTOMATIONCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div>'''إعلام الوری بمن ولي نائباً من الأتراك بدمشق الشام الكبری''' اثر عربى [[ابن طولون، محمد بن علی|محمد بن طولون الصالحى الدمشقى]] (م 853)، از جمله کتابهاى تاريخى ارزشمندى است كه نويسنده در آن، به ذكر اتفاقات و حوادث گوناگون و همچنين به سيرهنويسى حكمرانان (عصر مملوكى) اهتمام ويژهاى مبذول داشته است. | ||
== ساختار ==کتاب با مقدمه محقق در توضيح نكاتى پيرامون آن آغاز و مطالب در دو بخش تنظيم شده است. بخش اول كه متضمن حوادث و اتفاقات بين سالهاى (658ق) تا (863ق) مىباشد، به صورت خيلى مختصر و گزيده به رشته تحرير درآمده است. در واقع نويسنده اين بخش را از کتاب مؤلفى ديگر به نام (شمسالدين الزملكانى) خلاصهبردارى نموده كه در آن به بيان سيره و زندگانى فرمانداران دمشق پرداخته شده است. اين قسمت از کتاب، اين امكان را به [[ابن طولون، محمد بن علی|ابن طولون]] مىدهد تا بتواند در مورد نحوه حكومتدارى در بلاد دمشق در عهد و دوره بنىايوب بحث مختصرى داشته باشد و اينكه چگونه، سرزمين دمشق در اختيار مماليك قرار گرفت. از اين رو، در ابتدا به بيان سيره امير (سنجر حلبى 658) كه اولين حكمران آن منطقه از جانب پادشاهان ترك است مىپردازد. | |||
== ساختار == | |||
کتاب با مقدمه محقق در توضيح نكاتى پيرامون آن آغاز و مطالب در دو بخش تنظيم شده است. بخش اول كه متضمن حوادث و اتفاقات بين سالهاى (658ق) تا (863ق) مىباشد، به صورت خيلى مختصر و گزيده به رشته تحرير درآمده است. در واقع نويسنده اين بخش را از کتاب مؤلفى ديگر به نام (شمسالدين الزملكانى) خلاصهبردارى نموده كه در آن به بيان سيره و زندگانى فرمانداران دمشق پرداخته شده است. اين قسمت از کتاب، اين امكان را به [[ابن طولون، محمد بن علی|ابن طولون]] مىدهد تا بتواند در مورد نحوه حكومتدارى در بلاد دمشق در عهد و دوره بنىايوب بحث مختصرى داشته باشد و اينكه چگونه، سرزمين دمشق در اختيار مماليك قرار گرفت. از اين رو، در ابتدا به بيان سيره امير (سنجر حلبى 658) كه اولين حكمران آن منطقه از جانب پادشاهان ترك است مىپردازد. | |||
بخش دوم، از توضيحات فراوانى تشكيل شده كه نويسنده آنها را به بخش اول اضافه نموده است. اين بخش، از حوادث سال (865ق) آغاز گرديده و تا سال (943ق)، در عهد و دوره سوم حكمرانى (عيسى بيك) خاتمه پيدا مىكند. | بخش دوم، از توضيحات فراوانى تشكيل شده كه نويسنده آنها را به بخش اول اضافه نموده است. اين بخش، از حوادث سال (865ق) آغاز گرديده و تا سال (943ق)، در عهد و دوره سوم حكمرانى (عيسى بيك) خاتمه پيدا مىكند. | ||
خط ۶۱: | خط ۵۵: | ||
ملحق سوم: متضمن توصيف كاروانهاى مختلف صاحب منصبان دمشق در زمان حكومت تركان عثمانى است كه به بيان چگونگى كاروان پاشا، كاروان حج، كاروان قاضى دمشق، كاروان علما و ساير وزيران پرداخته شده. اين مطالب، از کتاب (المواكب الإسلاميه فى الممالك الشافعيه) تألیف محمد بن كنان استخراج گرديده است. | ملحق سوم: متضمن توصيف كاروانهاى مختلف صاحب منصبان دمشق در زمان حكومت تركان عثمانى است كه به بيان چگونگى كاروان پاشا، كاروان حج، كاروان قاضى دمشق، كاروان علما و ساير وزيران پرداخته شده. اين مطالب، از کتاب (المواكب الإسلاميه فى الممالك الشافعيه) تألیف محمد بن كنان استخراج گرديده است. | ||
== گزارش محتوا== | == گزارش محتوا==(امير سنجر حلبى) اولين حكمران دمشق از جانب پادشاهان ترك است كه [[ابن طولون، محمد بن علی|ابن طولون]] نام وى را در کتاب خود مرقوم نموده است. در دوران زمامدارى وى و در ماه ذىالقعده سال (658ق) (الملك المظفر) در مسير قاهره توسط شخصى به نام (الملك بيبرس) به قتل رسيد. در اين هنگام (امير سنجر) با داعيه استقلال از حكومت مركزى، بر دمشق مستولى گرديد و (الملك بيبرس) را به قتل رساند. سپس نويسنده مىافزايد كه بواسطه اوضاع آشفته حكومتى، گرانى فزايندهاى در همه اجناس دمشق ايجاد شد كه عرصه زندگى را بر مردم تنگ نمود. | ||
(امير سنجر حلبى) اولين حكمران دمشق از جانب پادشاهان ترك است كه [[ابن طولون، محمد بن علی|ابن طولون]] نام وى را در کتاب خود مرقوم نموده است. در دوران زمامدارى وى و در ماه ذىالقعده سال (658ق) (الملك المظفر) در مسير قاهره توسط شخصى به نام (الملك بيبرس) به قتل رسيد. در اين هنگام (امير سنجر) با داعيه استقلال از حكومت مركزى، بر دمشق مستولى گرديد و (الملك بيبرس) را به قتل رساند. سپس نويسنده مىافزايد كه بواسطه اوضاع آشفته حكومتى، گرانى فزايندهاى در همه اجناس دمشق ايجاد شد كه عرصه زندگى را بر مردم تنگ نمود. | |||
در شوال سال (775) فردى به نام (بيدمر) فرمانروايى دمشق را بر عهده گرفت. در اين سال، قحطى جانكاهى گريبانگير مردم شد، به گونهاى كه مجبور به خوردن گوشت مردار و سگ شدند. اما با اين وجود، از طرف حكومت مركزى كه در اختيار شعبان بن الملك ناصر حسن عثمانى بود، دستور رسيد تا ساختمان نيمه كاره عمارت سلطنتى به پايان برسد. در اين سال و با وجود قحطى و گرسنگى، مقدار هزار و دويست مثقال طلا و نقره از مردم بخت برگشته جمعآورى شد تا در كار تزيين در و ديوار عمارت به كار رود. | در شوال سال (775) فردى به نام (بيدمر) فرمانروايى دمشق را بر عهده گرفت. در اين سال، قحطى جانكاهى گريبانگير مردم شد، به گونهاى كه مجبور به خوردن گوشت مردار و سگ شدند. اما با اين وجود، از طرف حكومت مركزى كه در اختيار شعبان بن الملك ناصر حسن عثمانى بود، دستور رسيد تا ساختمان نيمه كاره عمارت سلطنتى به پايان برسد. در اين سال و با وجود قحطى و گرسنگى، مقدار هزار و دويست مثقال طلا و نقره از مردم بخت برگشته جمعآورى شد تا در كار تزيين در و ديوار عمارت به كار رود. | ||
خط ۸۲: | خط ۷۳: | ||
از بعضى از صاحب منصبان شنيدم كه مىگفتند: مخارج روزانه دربار هزار دينار است. در مطبخ وى روزانه: بيست قنطار گوشت، صدها مرغ، بيست مرغابى، ده قوچ و... براى غذا آماده مىشود. | از بعضى از صاحب منصبان شنيدم كه مىگفتند: مخارج روزانه دربار هزار دينار است. در مطبخ وى روزانه: بيست قنطار گوشت، صدها مرغ، بيست مرغابى، ده قوچ و... براى غذا آماده مىشود. | ||
== وضعيت کتاب == | == وضعيت کتاب ==کتاب به وسيله محمد احمد دهقان، تحقيق شده است كه به دليل ارزش والا و اهميت آن، توسط هنرى لاوست نيز به زبان فرانسوى ترجمه گرديد. | ||
کتاب به وسيله محمد احمد دهقان، تحقيق شده است كه به دليل ارزش والا و اهميت آن، توسط هنرى لاوست نيز به زبان فرانسوى ترجمه گرديد. | |||
فهرست نواب دمشق؛ اعلام؛ شعوب و طوايف؛ اماكن، ترب، جوامع، مساجد، نهرها و كوهها؛ كتب، كلمات عهد ملوكى مذكور در متن و كلمات مشروحه در تعليقات، در انتهاى کتاب آمده است. | فهرست نواب دمشق؛ اعلام؛ شعوب و طوايف؛ اماكن، ترب، جوامع، مساجد، نهرها و كوهها؛ كتب، كلمات عهد ملوكى مذكور در متن و كلمات مشروحه در تعليقات، در انتهاى کتاب آمده است. | ||
خط ۹۱: | خط ۷۹: | ||
در پاورقىها، به ذكر منابع، توضيح برخى از كلمات و عبارات متن و توضيح پيرامون برخى از اعلام مذكور در متن، پرداخته شده است. | در پاورقىها، به ذكر منابع، توضيح برخى از كلمات و عبارات متن و توضيح پيرامون برخى از اعلام مذكور در متن، پرداخته شده است. | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله ==مقدمه و متن کتاب.== پیوندها == | ||
مقدمه و متن کتاب. | |||
== پیوندها == | |||
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/7560 مطالعه کتاب إعلام الوری بمن ولي نائباً من الأتراک بدمشق الشام الکبری در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور] | [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/7560 مطالعه کتاب إعلام الوری بمن ولي نائباً من الأتراک بدمشق الشام الکبری در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور] | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده: تاریخ (عمومی)]] | [[رده: تاریخ (عمومی)]] | ||
[[رده: تاریخ آسیا]] | [[رده: تاریخ آسیا]] |
ویرایش