۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ق' به 'ق') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به '') |
||
خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''آكام المرجان في ذكر المدائن المشهورة في كلّ مكان'''، تأليف اسحاق بن الحسين المنجّم از جغرافىدانان قرن چهارم هجرى است كه به زبان عربى نگاشته شده است.اين کتاب معجمى جغرافيايى است و به معرفى شهرهايى؛ چون مكه، مدينه، بيت المقدس، بغداد، عراق، جزيرة العرب، فلسطين، ايران، ماوراءالنهر، مصر، مغرب، اندلس، رم، قسطنطنيه و غيره و بيان موقعيت جغرافيايى آنها مىپردازد. | '''آكام المرجان في ذكر المدائن المشهورة في كلّ مكان'''، تأليف اسحاق بن الحسين المنجّم از جغرافىدانان قرن چهارم هجرى است كه به زبان عربى نگاشته شده است.اين کتاب معجمى جغرافيايى است و به معرفى شهرهايى؛ چون مكه، مدينه، بيت المقدس، بغداد، عراق، جزيرة العرب، فلسطين، ايران، ماوراءالنهر، مصر، مغرب، اندلس، رم، قسطنطنيه و غيره و بيان موقعيت جغرافيايى آنها مىپردازد. | ||
خط ۵۵: | خط ۵۲: | ||
وى ابتدا به يادكرد مراكز دينى؛ همچون مكه، مدينه و بيتالمقدس پرداخته و سپس از بغداد سخن به ميان مىآورد و به دنبال آن از بلاد مشرق؛ همچون عراق، جزيرة العرب، فلسطين، ايران و غيره ياد مىكند. | وى ابتدا به يادكرد مراكز دينى؛ همچون مكه، مدينه و بيتالمقدس پرداخته و سپس از بغداد سخن به ميان مىآورد و به دنبال آن از بلاد مشرق؛ همچون عراق، جزيرة العرب، فلسطين، ايران و غيره ياد مىكند. | ||
==ويژگى== | ==ويژگى==اين کتاب حاوى اطلاعات و معلوماتى است كه در منابع پيشين يافت نمىشود، از جمله اين كه اين کتاب اولين منبع عربى است كه هنگام معرفى «جرجان» از نهر «إيلى» سخن به ميان مىآورد و تنها منبعى است كه براى خوارزم نام ديگرى؛ يعنی «جرجانية» ذكر مىكند. علاوه بر اين مؤلف اطلاعاتى در باب خراج شهرهاى شرقى، صنايع مشهور آنها و غيره، به صورت بسيار مختصر، در اختيار خواننده قرار مىدهد. اين اثر از چنان اهميتى برخوردار بوده كه [[ادریسی، محمد بن محمد|ادريسى]] و [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن خلدون]] از آن بهره فراوان بردهاند. | ||
==نسخهشناسى==اين کتاب از نگاشتههاى قرن چهارم هجرى است. بنا به گفته دكتر فهمى سعيد در «مقدمة التحقيق» اين اثر، نسخه خطى آن توسط أحسن بن على بن عبيداللّه الأنسي الكوكباني در قرن دوازدهم هجرى تهيه شده و در پايان نسخه تاريخ إتمام آن ماه شعبان سال 1129ه ذكر شده است.اين کتاب با تلاش خانم آنجلاكوراتتسى براى نخستين بار منتشر شد؛ اما بسيارى از اغلاط از جمله كلمات غير منقوطه يا كلماتى كه به درستى نگاشته نشده بود، در آن باقى ماند. تنها نسخۀ خطى اين کتاب در ضمن مجموعۀ معروف و اصيل ميلان است كه همۀ نسخههاى خطى آن از جنوب جزيرة العرب به جا مانده است. | |||
==نسخهشناسى== | |||
اين کتاب از نگاشتههاى قرن چهارم هجرى است. بنا به گفته دكتر فهمى سعيد در «مقدمة التحقيق» اين اثر، نسخه خطى آن توسط أحسن بن على بن عبيداللّه الأنسي الكوكباني در قرن دوازدهم هجرى تهيه شده و در پايان نسخه تاريخ إتمام آن ماه شعبان سال 1129ه ذكر شده است.اين کتاب با تلاش خانم آنجلاكوراتتسى براى نخستين بار منتشر شد؛ اما بسيارى از اغلاط از جمله كلمات غير منقوطه يا كلماتى كه به درستى نگاشته نشده بود، در آن باقى ماند. تنها نسخۀ خطى اين کتاب در ضمن مجموعۀ معروف و اصيل ميلان است كه همۀ نسخههاى خطى آن از جنوب جزيرة العرب به جا مانده است. | |||
نسخه حاضر توسط دكتر فهمى سعد به همراه استدراكات و تصحيح بسيارى از خطاهاى فوقالذكر، در قطع رقعى با جلد شوميز در 144 صفحه براى بارنخست در سال 1408ه، 1988م از سوى انتشارات «عالم الكتب» بيروت منتشر شده است. | نسخه حاضر توسط دكتر فهمى سعد به همراه استدراكات و تصحيح بسيارى از خطاهاى فوقالذكر، در قطع رقعى با جلد شوميز در 144 صفحه براى بارنخست در سال 1408ه، 1988م از سوى انتشارات «عالم الكتب» بيروت منتشر شده است. | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله==#ايگناتى يوليانوويچ كراچكوفسكى، تاريخ نوشتههاى جغرافيايى در جهان اسلامى، ص185، ترجمه:[[پاینده، ابوالقاسم|ابوالقاسم پاينده]]. | ||
#ايگناتى يوليانوويچ كراچكوفسكى، تاريخ نوشتههاى جغرافيايى در جهان اسلامى، ص185، ترجمه:[[پاینده، ابوالقاسم|ابوالقاسم پاينده]]. | |||
#كارل بروكلمان، تاريخ الادب العربي، ج چهارم، ص235-236. | #كارل بروكلمان، تاريخ الادب العربي، ج چهارم، ص235-236. | ||
#مقدمه محقق اثر دكتر «فهمى سعد». | #مقدمه محقق اثر دكتر «فهمى سعد». |
ویرایش