۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
ابن عبدالسلام، عبدالعزیز بن عبدالسلام: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' ' به ''
جز (جایگزینی متن - ' ق' به 'ق') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - ' ' به '') |
||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''ابومحمد عزالدين عبدالعزيز بن عبدالسلام بن ابى‌القاسم بن محمد مهذّب سلمى دمشقى'''، مشهور به ابن عبدالسلام فقيه، قاضى و خطيب شافعى اهل سياست كه صوفى مشرب نيز بوده است در سال 577 يا 578ق در دمشق زاده شد و در همانجا پرورش يافت. | '''ابومحمد عزالدين عبدالعزيز بن عبدالسلام بن ابى‌القاسم بن محمد مهذّب سلمى دمشقى'''، مشهور به ابن عبدالسلام فقيه، قاضى و خطيب شافعى اهل سياست كه صوفى مشرب نيز بوده است در سال 577 يا 578ق در دمشق زاده شد و در همانجا پرورش يافت. | ||
| خط ۵۱: | خط ۴۸: | ||
ايشان مدتى به تدريس در زاويه غزالى جامع دمشق اشتغال ورزيد تا اينكه چون در 637ق صالح اسماعيل برادر اشرف، حاكم دمشق شد، او را به امامت جمعه آن شهر منصوب كرد. از آنجا كه اهل مصر با نجم‌الدين ايوب بيعت كرده بودند و او حكمران آنجا شده بود، اين امر ملك اسماعيل را نگران ساخته بود؛ از اين‌رو در 638ق به سپاهيان صليبى در برابر نجم‌الدين پيشنهاد همكارى داد و حاضر شد در قبال حمايت صليبيان از وى دو دژ بزرگ صيدا و شقيف را به آنان واگذارد. اين پيمان‌نامه بر ابن عبدالسلام بسيار گران آمد و وقتى مردم درباره فروختن سلاح به صليبيان -كه در دمشق رفت‌وآمد داشتند- از او استفتاء كردند، فتوا داد كه اين كار بر شما حرام است و در پايان خطبه‌هاى نماز جمعه سپاهيان كفّار را نفرين كرد. از اين‌رو وى مدتى زندانى شد و پس از آزادى به بيت‌المقدس رفت. وقتى اسماعيل با سپاهيان صليبى به آن ديار آمد، به او پيشنهاد كرد كه اگر با وى كنار آيد، به منصب‌هاى سابقش در دمشق باز خواهد گشت، ولى او نپذيرفت و به همين جهت در بيت‌المقدس زندانى گرديد. چندى نگذشت كه سپاهيان نجم‌الدين ايوب، صليبيان را تارومار كردند. | ايشان مدتى به تدريس در زاويه غزالى جامع دمشق اشتغال ورزيد تا اينكه چون در 637ق صالح اسماعيل برادر اشرف، حاكم دمشق شد، او را به امامت جمعه آن شهر منصوب كرد. از آنجا كه اهل مصر با نجم‌الدين ايوب بيعت كرده بودند و او حكمران آنجا شده بود، اين امر ملك اسماعيل را نگران ساخته بود؛ از اين‌رو در 638ق به سپاهيان صليبى در برابر نجم‌الدين پيشنهاد همكارى داد و حاضر شد در قبال حمايت صليبيان از وى دو دژ بزرگ صيدا و شقيف را به آنان واگذارد. اين پيمان‌نامه بر ابن عبدالسلام بسيار گران آمد و وقتى مردم درباره فروختن سلاح به صليبيان -كه در دمشق رفت‌وآمد داشتند- از او استفتاء كردند، فتوا داد كه اين كار بر شما حرام است و در پايان خطبه‌هاى نماز جمعه سپاهيان كفّار را نفرين كرد. از اين‌رو وى مدتى زندانى شد و پس از آزادى به بيت‌المقدس رفت. وقتى اسماعيل با سپاهيان صليبى به آن ديار آمد، به او پيشنهاد كرد كه اگر با وى كنار آيد، به منصب‌هاى سابقش در دمشق باز خواهد گشت، ولى او نپذيرفت و به همين جهت در بيت‌المقدس زندانى گرديد. چندى نگذشت كه سپاهيان نجم‌الدين ايوب، صليبيان را تارومار كردند. | ||
ابن عبدالسلام در 639ق به مصر رفت و نجم‌الدين ايوب منصب قضا و خطابت آنجا را برعهده او گذاشت. در مصر عالم بزرگ آن ديار عبدالعظيم منذرى او را ارج نهاد و به احترام وى از افتاء دست بداشت در همين اوان فخرالدين عثمان يكى از كارگزاران ايوب، طبل خانه‌اى براى يكى از مساجد مصر بنا كرد كه اين كار، ابن عبدالسلام را خوش نيامد و به خراب كردن آن حكم نمود. پس بى‌درنگ حكم به عدم صلاحيت فخرالدين داد و سپس خود از مقام قضا كناره گرفت و خانه‌نشين شد و تنها به مراجعات فقهى مردم پاسخ مى‌گفت. ابتدا فخرالدين و ديگران مى‌پنداشتند كه اين حكم ابن عبدالسلام اثرى ندارد، ولى چون ايوب نماينده‌اى به بغداد نزد مستعصم فرستاد، مستعصم به اسناد حكم ابن عبدالسلام در صلاحيت فخرالدين ترديد كرد و نماينده را به مصر بازگرداند. وى در 652ق در مدرسه صالحيه عهده‌دار تدريس فقه شافعى گرديد. | ابن عبدالسلام در 639ق به مصر رفت و نجم‌الدين ايوب منصب قضا و خطابت آنجا را برعهده او گذاشت. در مصر عالم بزرگ آن ديار عبدالعظيم منذرى او را ارج نهاد و به احترام وى از افتاء دست بداشت در همين اوان فخرالدين عثمان يكى از كارگزاران ايوب، طبل خانه‌اى براى يكى از مساجد مصر بنا كرد كه اين كار، ابن عبدالسلام را خوش نيامد و به خراب كردن آن حكم نمود. پس بى‌درنگ حكم به عدم صلاحيت فخرالدين داد و سپس خود از مقام قضا كناره گرفت و خانه‌نشين شد و تنها به مراجعات فقهى مردم پاسخ مى‌گفت. ابتدا فخرالدين و ديگران مى‌پنداشتند كه اين حكم ابن عبدالسلام اثرى ندارد، ولى چون ايوب نماينده‌اى به بغداد نزد مستعصم فرستاد، مستعصم به اسناد حكم ابن عبدالسلام در صلاحيت فخرالدين ترديد كرد و نماينده را به مصر بازگرداند. وى در 652ق در مدرسه صالحيه عهده‌دار تدريس فقه شافعى گرديد.== آثار== | ||
== آثار== | |||
# شجرة المعارف و الاحوال و صالح الاقوال و الاعمال؛ | # شجرة المعارف و الاحوال و صالح الاقوال و الاعمال؛ | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۲: | ||
# قواعد الشرعية؛ | # قواعد الشرعية؛ | ||
# القواعد الكبرى في اصول الفقه؛ | # القواعد الكبرى في اصول الفقه؛ | ||
# القواعد في المصالح و المفاسد؛ | # القواعد في المصالح و المفاسد؛==وفات== | ||
==وفات== | |||
سرانجام وى در سال 660ق در قاهره درگذشت. خاص و عام و نيز بيبرس در مراسم تشييع وى شركت جستند. سيل جمعيت به حدى بود كه بيبرس به بعضى از خواص خود گفت: امروز حاكميت من استوار شد، زيرا اگر وى از مردم مى‌خواست تا بر من قيام كنند، مى‌توانست حكومت را از من بگيرد. منزلت او به حدى بود كه تا چند روز پس از مرگش در دمشق و تمام ديار مصر و شام و حتى مدينه و مكه و يمن، بر او نماز غايب خوانده شد. ابن عبدالسلام كه گرايشى به صوفيه داشت و در مجلس درس شهاب‌الدينسهروردى حاضر مى‌شد، نزد وى رساله قشيريه را آموخت و از او خرقه گرفت. هر چند ابن عبدالسلام در آثارش رقص صوفيان را بدعت شمرد، ولى به گفته [[ذهبى]] او به مجلس صوفيان مى‌رفته و با ايشان به سماع و تواجد مى‌پرداخته است. در پاره‌اى از نوشته‌هاى وى كه گرايش او به تصوف را گواهى مى‌دهد، مى‌بينيم كه عارفان را برتر از عالمان مى‌داند. او نسبت به محيى‌الدين بن عربى نظر چندان خوبى نداشت و بر او خرده مى‌گرفت.== منبع مقاله== | |||
[[شجرة المعارف و الأحوال و صالح الأقوال و الأعمال]] | دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، زير نظر [[موسوی بجنوردی، محمدکاظم|كاظم موسوى بجنوردى]]، 1377، تألیف ناصر كذشته، ج4، صص 194-195.== وابسته‌ها == | ||
{{وابسته‌ها}}[[شجرة المعارف و الأحوال و صالح الأقوال و الأعمال]] | |||
[[تفسیر العز بن عبدالسلام]] | [[تفسیر العز بن عبدالسلام]] | ||