پرش به محتوا

اعتقادات فرق المسلمين و المشركين: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ''
جز (جایگزینی متن - 'معرفى اجمالى' به '')
جز (جایگزینی متن - ' ' به '')
خط ۳۵: خط ۳۵:
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE1062AUTOMATIONCODE
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE1062AUTOMATIONCODE
|}
|}
</div>
</div>==  کتاب =='''اعتقادات فرق المسلمين و المشركين''' نوشته [[فخر رازی، محمد بن عمر|امام فخرالدين رازى]] (543يا544-606ق.) کتابى است به زبان عربى در ذكر نام و برخى از اصول عقايد فرقه‌هاى اسلامى و بعضى فرق غير اسلامى.
 
 
==  کتاب ==
 
 
'''اعتقادات فرق المسلمين و المشركين''' نوشته [[فخر رازی، محمد بن عمر|امام فخرالدين رازى]] (543يا544-606ق.) کتابى است به زبان عربى در ذكر نام و برخى از اصول عقايد فرقه‌هاى اسلامى و بعضى فرق غير اسلامى.


نام کتاب در يكى از دو نسخه خطى موجود آن به صورت کتاب الفرق في شرح احوال مذاهب المسلمين و المشركين آمده است.
نام کتاب در يكى از دو نسخه خطى موجود آن به صورت کتاب الفرق في شرح احوال مذاهب المسلمين و المشركين آمده است.
خط ۴۷: خط ۴۱:
مقايسه اين کتاب با آثار مشابه نشان مى‌دهد كه اثر رازى به رغم ايجاز به دليل اشتمال بر نام و عنوان مهم‌ترين فرقه‌هاى اسلامى و منسوب به اسلام و همچنين فرقه‌هاى اديان مسيحى و يهودى و زردشتى و نيز زبان ساده و سهلى كه در بيان اعتقادات اين فرقه‌ها به كار رفته و هم به خصوص از اين جهت كه نويسنده از هر اظهارنظرى خوددارى كرده و مورخ‌وار به موضوع نگريسته ممتاز است.
مقايسه اين کتاب با آثار مشابه نشان مى‌دهد كه اثر رازى به رغم ايجاز به دليل اشتمال بر نام و عنوان مهم‌ترين فرقه‌هاى اسلامى و منسوب به اسلام و همچنين فرقه‌هاى اديان مسيحى و يهودى و زردشتى و نيز زبان ساده و سهلى كه در بيان اعتقادات اين فرقه‌ها به كار رفته و هم به خصوص از اين جهت كه نويسنده از هر اظهارنظرى خوددارى كرده و مورخ‌وار به موضوع نگريسته ممتاز است.


== ساختار ==
== ساختار ==کتاب حاضر شامل مقدمه‌اى به قلم محقق؛ دكتر محمد زينهم محمد عزب و 10 باب مى‌باشد.
 
 
کتاب حاضر شامل مقدمه‌اى به قلم محقق؛ دكتر محمد زينهم محمد عزب و 10 باب مى‌باشد.
 
== گزارش محتوا ==
 


کتاب شامل ده باب است به اين شرح:
== گزارش محتوا ==کتاب شامل ده باب است به اين شرح:


باب اول، در فرقه‌هاى معتزله شامل سه فصل. در فصل اول از مشتركات اين فرقه‌ها سخن رفته، در فصل دوم وجه تسميه معتزله ذكر شده و در فصل سوم از هفده فرقه اين نحله كلامى؛ از جمله غيلانيه، واصليه، هذيليه، نظاميه، و وجه تسميه هر يك و ويژگى اعتقادى و وجوه تمايز آن‌ها ياد شده است.
باب اول، در فرقه‌هاى معتزله شامل سه فصل. در فصل اول از مشتركات اين فرقه‌ها سخن رفته، در فصل دوم وجه تسميه معتزله ذكر شده و در فصل سوم از هفده فرقه اين نحله كلامى؛ از جمله غيلانيه، واصليه، هذيليه، نظاميه، و وجه تسميه هر يك و ويژگى اعتقادى و وجوه تمايز آن‌ها ياد شده است.
خط ۸۱: خط ۶۹:
فصل چهارم، درباره ثنويت و 4 فرقه آن (مانوى، ديصانى، مزدكى و مرقونيه) است. فصل پنجم، درباره صبائيه (صابئه) و فصل ششم در احوال فلاسفه است. رازى در اين فصل به برخى عقايد فيلسوفان اشاره كرده و [[ارسطو]] را بزرگ‌ترين آن‌ها و [[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله|ابوعلى سينا]] را بزرگ‌ترين شارح او دانسته و متذكر شده كه خود او بخشى مهم از عمر را صرف فلسفه كرده و کتاب‌هايى چون نهاية العقول، المباحث المشرقية، کتاب الملخص و شرح اشارات را در همين علم نوشته است. او همچنين تصريح كرده كه شمارى از آثارش مشتمل بر شرح اصول دين و ابطال شبهه‌هاى فلاسفه و ساير مخالفان است؛ ولى دشمنان و حاسدان بر دين او طعنه‌ها زده و او را خارج از مذهب اهل تسنن دانسته‌اند. رازى در اين مقام به دفاع از خود برخاسته و اتهام بددينى را رد كرده و نه از دشمنانش كه او را متهم داشته‌اند، بلكه از دوستانش اظهار شگفتى كرده كه چرا به دفاع از او برنخاسته‌اند.
فصل چهارم، درباره ثنويت و 4 فرقه آن (مانوى، ديصانى، مزدكى و مرقونيه) است. فصل پنجم، درباره صبائيه (صابئه) و فصل ششم در احوال فلاسفه است. رازى در اين فصل به برخى عقايد فيلسوفان اشاره كرده و [[ارسطو]] را بزرگ‌ترين آن‌ها و [[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله|ابوعلى سينا]] را بزرگ‌ترين شارح او دانسته و متذكر شده كه خود او بخشى مهم از عمر را صرف فلسفه كرده و کتاب‌هايى چون نهاية العقول، المباحث المشرقية، کتاب الملخص و شرح اشارات را در همين علم نوشته است. او همچنين تصريح كرده كه شمارى از آثارش مشتمل بر شرح اصول دين و ابطال شبهه‌هاى فلاسفه و ساير مخالفان است؛ ولى دشمنان و حاسدان بر دين او طعنه‌ها زده و او را خارج از مذهب اهل تسنن دانسته‌اند. رازى در اين مقام به دفاع از خود برخاسته و اتهام بددينى را رد كرده و نه از دشمنانش كه او را متهم داشته‌اند، بلكه از دوستانش اظهار شگفتى كرده كه چرا به دفاع از او برنخاسته‌اند.


== وضعيت کتاب ==
== وضعيت کتاب ==اين کتاب يك بار به تحقيق على سامى النشّار (قاهره، 1356ق.) منتشر شده است.
 
 
اين کتاب يك بار به تحقيق على سامى النشّار (قاهره، 1356ق.) منتشر شده است.


لازم به ذكر است كه در تحقيق ديگرى كه از اين کتاب صورت گرفته، در پاورقى آن توضيحاتى جامع و كامل راجع به مباحث موجود در کتاب آمده كه توسط "طه عبدالرئوف سعد مصطفى الهوارى" نوشته شده است و اين قسمت به نام "المرشد الامين الى اعتقادات فرق المسلمين و المشركين" نام گرفته است. از آنجا كه [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخررازى]] در بيان مطالب بسيار مختصر و موجز سخن گفته، اين دو نويسنده سعى كرده‌اند تا توضيح بيشترى درباره مطالب و اعتقادات فرق بياورند. [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]] درباره اعتقادات فرق تنها به عقيده كلى حاكم بر فرقه‌ها اشاره كرده است؛ اما در قسمت المرشدالامين... درباره جزئيات عقيده آنها نيز سخن آمده است.
لازم به ذكر است كه در تحقيق ديگرى كه از اين کتاب صورت گرفته، در پاورقى آن توضيحاتى جامع و كامل راجع به مباحث موجود در کتاب آمده كه توسط "طه عبدالرئوف سعد مصطفى الهوارى" نوشته شده است و اين قسمت به نام "المرشد الامين الى اعتقادات فرق المسلمين و المشركين" نام گرفته است. از آنجا كه [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخررازى]] در بيان مطالب بسيار مختصر و موجز سخن گفته، اين دو نويسنده سعى كرده‌اند تا توضيح بيشترى درباره مطالب و اعتقادات فرق بياورند. [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]] درباره اعتقادات فرق تنها به عقيده كلى حاكم بر فرقه‌ها اشاره كرده است؛ اما در قسمت المرشدالامين... درباره جزئيات عقيده آنها نيز سخن آمده است.
خط ۹۲: خط ۷۷:
اعلام، اماكن جغرافيايى، طوائف و بطون و قبايل، کتاب‌هايى كه در متن از آن‌ها نام برده شده و فهرست مطالب.
اعلام، اماكن جغرافيايى، طوائف و بطون و قبايل، کتاب‌هايى كه در متن از آن‌ها نام برده شده و فهرست مطالب.


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==#سجادى، صادق، فرهنگ آثار ايرانى-اسلامى، ج1، ص275.
 
 
#سجادى، صادق، فرهنگ آثار ايرانى-اسلامى، ج1، ص275.
#متن کتاب.
#متن کتاب.
#سايت طهور.
#سايت طهور.== پیوندها ==
 
 
== پیوندها ==
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/10558 مطالعه کتاب إعتقادات فرق المسلمین و المشرکین در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/10558 مطالعه کتاب إعتقادات فرق المسلمین و المشرکین در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش