۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ق' به 'ق') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به '') |
||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
{{اشتباه نشود|جزری، محمد بن محمد}} | {{اشتباه نشود|جزری، محمد بن محمد}} | ||
{{اشتباه نشود|ابن جزی، محمد بن احمد}} | {{اشتباه نشود|ابن جزی، محمد بن احمد}}'''ابن جُزَي، ابوعبدالله محمد بن محمد''' (721 - 757ق)، فقيه، كاتب، شاعر و يكى از مشاهير خاندان بنى جزى بوده است. اين خاندان در سدههاى 7 - 9ق، در مغرب و اندلس مىزيستهاند و به «كلبى» معروفند. اين خاندان در اصل اهل ولبه از دژهاى براجله (واقع در جنوب غرناطه) بودهاند. نخستين فرد از اين خاندان، همراه حاكم اندلس ابوالخطار حسام بن ضرار كلبى (د128ق) به هنگام فتح اندلس به اين سرزمين آمد. | ||
'''ابن جُزَي، ابوعبدالله محمد بن محمد''' (721 - 757ق)، فقيه، كاتب، شاعر و يكى از مشاهير خاندان بنى جزى بوده است. اين خاندان در سدههاى 7 - 9ق، در مغرب و اندلس مىزيستهاند و به «كلبى» معروفند. اين خاندان در اصل اهل ولبه از دژهاى براجله (واقع در جنوب غرناطه) بودهاند. نخستين فرد از اين خاندان، همراه حاكم اندلس ابوالخطار حسام بن ضرار كلبى (د128ق) به هنگام فتح اندلس به اين سرزمين آمد. | |||
تاريخ وفات ابن جزي را 756 و 758ق نيز نوشتهاند. اما ابن خطيب كه معاصر او بوده است، سال 757ق، را محقق مىداند و مقرى نيز آن را تأييد مىكند. | تاريخ وفات ابن جزي را 756 و 758ق نيز نوشتهاند. اما ابن خطيب كه معاصر او بوده است، سال 757ق، را محقق مىداند و مقرى نيز آن را تأييد مىكند. | ||
خط ۵۰: | خط ۴۷: | ||
برخى از مآخذ نمونههايى از اشعار وى را آورده و او را سرآمد شاعران روزگار خود دانستهاند و ابن احمر ضمن اينكه او را از شاعران ديگر برتر دانسته، گفته است كه بيش از 20 هزار بيت شعر از حفظ داشته است. سرودههاى او شامل چند غزل و چند قصيده از جمله قصايدى در مدح ابوعنان و ابوالحجاج يوسف و نيز چند قطعه كوتاه است. ابن جزى به گفته مقرى در خانه خويش در شهر «البيضاء» درگذشت. | برخى از مآخذ نمونههايى از اشعار وى را آورده و او را سرآمد شاعران روزگار خود دانستهاند و ابن احمر ضمن اينكه او را از شاعران ديگر برتر دانسته، گفته است كه بيش از 20 هزار بيت شعر از حفظ داشته است. سرودههاى او شامل چند غزل و چند قصيده از جمله قصايدى در مدح ابوعنان و ابوالحجاج يوسف و نيز چند قطعه كوتاه است. ابن جزى به گفته مقرى در خانه خويش در شهر «البيضاء» درگذشت. | ||
== آثار == | == آثار ==مهمترين كار ابن جزي كه بدان شهرت يافت، تحرير سفرنامه [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن بطوطه]] است كه به فرمان سلطان ابوعنان مرينى انجام شده است. وى در اين كار، به گفته خود، مضمون گفتار [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن بطوطه]] را بىآنكه متعرض درستى و نادرستى آن گردد، در قالب الفاظى كه گوياى مقصود وى باشد، ريخته؛ هرچند كه گاه عين الفاظ او را آورده است. افزون بر اين وى بسيارى از اسامى دشوار را حركتگذارى و نقطهگذارى كرده و نامهاى غير عربى را تا آنجا كه براى او ممكن بوده، شرح داده است. اثر ديگر وى کتابى به نام «الأنوار في نسب النبي المختار» است كه نسخههايى از آن در کتابخانه ملى پاريس موجود است. نيز احتمالاً تاريخ غرناطه از اوست. وى در 755ق، به ابن خطيب گفته است كه مشغول تأليف آن بوده و ابن خطيب قسمتهايى از آن را ديده و بسيار ستوده است، اما اكنون اثرى از اين کتاب در دست نيست. احتمال مىرود كه كار تأليف کتاب مذكور به دليل همزمانى با تحرير رحله [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن بطوطه]] ناتمام مانده باشد؛ چه، تحرير رحله پس از پايان سفر [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن بطوطه]]، در دربار ابوعنان، در حدود 754ق آغاز و در 757ق پايان يافته است. | ||
مهمترين كار ابن جزي كه بدان شهرت يافت، تحرير سفرنامه [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن بطوطه]] است كه به فرمان سلطان ابوعنان مرينى انجام شده است. وى در اين كار، به گفته خود، مضمون گفتار [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن بطوطه]] را بىآنكه متعرض درستى و نادرستى آن گردد، در قالب الفاظى كه گوياى مقصود وى باشد، ريخته؛ هرچند كه گاه عين الفاظ او را آورده است. افزون بر اين وى بسيارى از اسامى دشوار را حركتگذارى و نقطهگذارى كرده و نامهاى غير عربى را تا آنجا كه براى او ممكن بوده، شرح داده است. اثر ديگر وى کتابى به نام «الأنوار في نسب النبي المختار» است كه نسخههايى از آن در کتابخانه ملى پاريس موجود است. نيز احتمالاً تاريخ غرناطه از اوست. وى در 755ق، به ابن خطيب گفته است كه مشغول تأليف آن بوده و ابن خطيب قسمتهايى از آن را ديده و بسيار ستوده است، اما اكنون اثرى از اين کتاب در دست نيست. احتمال مىرود كه كار تأليف کتاب مذكور به دليل همزمانى با تحرير رحله [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن بطوطه]] ناتمام مانده باشد؛ چه، تحرير رحله پس از پايان سفر [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن بطوطه]]، در دربار ابوعنان، در حدود 754ق آغاز و در 757ق پايان يافته است. | |||
== وابستهها == | == منابع مقاله ==[[موسوی بجنوردی، محمدکاظم|كاظم موسوى بجنوردى]]، دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج3، ص235، چاپ دوم، تهران، 1374، مقاله به قلم على رفيعى.== وابستهها == | ||
{{وابستهها}} | {{وابستهها}} | ||
ویرایش