پرش به محتوا

اخلاق اسلامی (سادات): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'اخلاق اسلامی (ابهام زدایی)' به 'اخلاق اسلامی (ابهام‌زدایی)'
جز (A-esmaili@noornet.net صفحهٔ اخلاق اسلامی (سادات، محمد علی ) را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به اخلاق اسلامی (سادات) منتقل کرد)
جز (جایگزینی متن - 'اخلاق اسلامی (ابهام زدایی)' به 'اخلاق اسلامی (ابهام‌زدایی)')
 
(۵۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
{{جعبه اطلاعات کتاب
[[پرونده:NUR17563J1.jpg|بندانگشتی|اخلاق اسلامی]]
| تصویر =NUR17563J1.jpg
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
| عنوان =اخلاق اسلامی
|+ |
| عنوان‌های دیگر =
|-
| پدیدآوران =  
! نام کتاب!! data-type='bookName'|اخلاق اسلامی
[[سادات، محمدعلی]] (نویسنده)
|-
| زبان =فارسی
|نام های دیگر کتاب
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏247‎‏/‎‏8‎‏ ‎‏/‎‏س‎‏2‎‏الف‎‏3
|data-type='otherBookNames'|
| موضوع =
|-
اخلاق اسلامی
|پدیدآورندگان
| ناشر =
|data-type='authors'|[[سادات، محمد علی]] (نويسنده)
سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، مرکز تحقيق و توسعه علوم انسانی
|-
| مکان نشر =تهران - ایران
|زبان  
| سال نشر = 1373 ش
|data-type='language'|فارسی
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE17563AUTOMATIONCODE
|-
| چاپ =15
|کد کنگره  
| تعداد جلد =1
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BP‎‏ ‎‏247‎‏/‎‏8‎‏ ‎‏/‎‏س‎‏2‎‏الف‎‏3
| کتابخانۀ دیجیتال نور =17563
|-
| کتابخوان همراه نور =17563
|موضوع  
| کد پدیدآور =
|data-type='subject'|اخلاق اسلامی
| پس از =
|-
| پیش از =
|ناشر  
}}
|data-type='publisher'|سازمان مطالعه و تدوين کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت)، مرکز تحقيق و توسعه علوم انسانی
{{کاربردهای دیگر|اخلاق اسلامی (ابهام‌زدایی)}}
|-
|مکان نشر  
|data-type='publishPlace'|تهران - ایران
|-
|سال نشر
|data-type='publishYear'| 1373 هـ.ش
|-class='articleCode'
|کد اتوماسیون
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE17563AUTOMATIONCODE
|}
</div>


'''اخلاق اسلامى''' تأليف [[سادات، محمدعلی|محمدعلى سادات]]، کتابى در موضوع اخلاق مى‌باشد كه به زبان فارسی نوشته شده است.


== معرفى اجمالى: ==
هدف از تدوین کتاب، سازندگى اخلاقى و معنوى دانشجویان مى‌باشد.


==ساختار==
کتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در هفت فصل تنظيم شده است. نویسنده در ارائه مطالب، از آيات، روايات، اشعار و حكايات استفاده نموده است. وى آيات و روايات را كامل ذكر كرده، ترجمه نموده و شرح و توضيح داده است.


«اخلاق اسلامى» تأليف محمد على سادات، كتابى در موضوع اخلاق مى‌باشد كه به زبان فارسى نوشته شده است.
کتاب، با استفاده از آثار مرحوم [[طباطبایی، سید محمدحسین|علامه طباطبائى]]، [[مطهری، مرتضی|شهيد مرتضى مطهرى]] و ساير علماى اخلاق تأليف شده است.


هدف از تدوين كتاب، سازندگى اخلاقى و معنوى دانشجويان مى‌باشد.
نویسنده سعى كرده است تا به جاى دادن اطلاعات اخلاقى، نوعى بينش اخلاقى ارائه شود.


== ساختار: ==
==گزارش محتوا==
مؤلف، در مقدمه پيرامون انحطاط اخلاق در جهان معاصر، انحطاط اخلاقى در جوامع اسلامى و ضرورت توجه به سازندگى اخلاقى سخن گفته است.
 
مؤلف، فصل اول را به بيان كليات اختصاص داده و ضمن تعريف مفاهيم كلى، پيرامون آن‌ها توضيحاتى ارائه نموده است.
 
در ابتدا، مفهوم تربيت بررسى شده است. نویسنده تربيت را فراهم آوردن زمینه برای پرورش استعدادهاى درونى هر موجود و به ظهور و فعليت رسانيدن امكانات بالقوه موجود در درون او رادانسته است.


وى ضمن شرح رابطه بين اخلاق و تربيت، اخلاق را مجموعه ملكات نفسانى و صفات و خصائص روحى دانسته و معتقد است كه اخلاق در این معنا، یکى از ثمرات تربيت و بلكه مهمترين ثمره آن مى‌باشد.


كتاب با مقدمه نويسنده آغاز و مطالب در هفت فصل تنظيم شده است. نويسنده در ارائه مطالب، از آيات، روايات، اشعار و حكايات استفاده نموده است. وى آيات و روايات را كامل ذكر كرده، ترجمه نموده و شرح و توضيح داده است.
برخى از مطالب این فصل عبارت است از: تعليم، تربيت و اخلاق؛ ضرورت فراگیرى علم اخلاق؛ اهمیت اخلاق در مراكز علمى و دانشگاهى؛ برداشت نادرست از علم اخلاق؛ حساس بودن تربيت اخلاقى؛ اهمیت سازندگى فردى در اسلام.


كتاب، با استفاده از آثار مرحوم علامه طباطبائى، شهيد مرتضى مطهرى و ساير علماى اخلاق تأليف شده است.
فصل دوم پيرامون كمال انسان است. مؤلف، در شروع این فصل، كمال حقيقى و كمال نهایى انسان را بيان نموده است.


نويسنده سعى كرده است تا به جاى دادن اطلاعات اخلاقى، نوعى بينش اخلاقى ارائه شود.
به باور نویسنده، كمال انسان، یک امر واقعى و یک صفت وجودى است كه انسان در صورت طى مراحل لازم، در واقع و در حقيقت، واجد آن صفت و مرتبه مى‌شود.


== گزارش محتوا: ==
به نظر وى در ضمینه شناخت كمال نهایى انسان از كمالات غير نهایى او، ترديدى نيست كه كمال نهایى انسان، مربوط به روح او بوده و جنبه جسمانى ندارد؛ بنابراین كمال نهایى انسان، مقوله‌اى نيست كه بتوان از راه تجربه آن را شناخت.


نویسنده عقل را به تنهایى و بدون كمك وحى، قادر به شناخت این امر نمى‌داند. و بيان مى‌كند كه برای شناخت كمال حقيقى و نهایى انسان، بايد گوش به نداى وحى داد و با خالق هستى مرتبط شد.


مؤلف، در مقدمه پيرامون انحطاط اخلاق در جهان معاصر، انحطاط اخلاقى در جوامع اسلامى و ضرورت توجه به سازندگى اخلاقى سخن گفته است.
برای روشن شدن این مطلب، مباحث ديگرى پيرامون مفهوم تقرب به خدا، مراتب قرب به خدا، بندگى خدا، مراتب بندگى و انگیزه‌هاى عبادت توضيح داده شده است.
 
فصل سوم، پيرامون انس با خداست. یکى از مطالب این فصل، در مورد «مفهوم ذكر» مى‌باشد. نویسنده معتقد است ذكر گاهى در برابر غفلت و گاهى در برابر نسيان به كار مى‌رود؛ غفلت، به معناى توجه نداشتن به علم و نسيان، به معناى زائل شدن معنى از ذهن است.
 
به اعتقاد وى، ذكر، عبارت است از حضور معنى در نفس و برای این حضور، مراتبى وجود دارد ولذا خداوند در قرآن مى‌فرمايد:'''«فاذكروا الله كذكركم آبائكم او اشد ذكرا»'''.
 
در این فصل، هم‌چنين پيرامون تفكر و تذكر، موانع ذكر و آثار ياد خدا، مطالبى بيان شده است.
 
عنوان فصل چهارم «اسارت در خود» است. در مقدمه این فصل، به این نكته اشاره شده كه انسان، به اعتبارى داراى دو گونه «خود» است كه یکى خود حقيقى و ملكوتى اوست و ديگر «خود» پندارى و خيالى كه از آن، تعبير به ناخود شده است. نویسنده در این زمینه، احاديثى را نقل كرده است.
 
فصل پنجم در مورد عواطف انسانى و محبت بوده و مؤلف ضمن بررسى ابعاد گوناگون این مسأله، مصاديق مختلف آن و نتايج مثبت محبت را توضيح داده است.


مؤلف، فصل اول را به بيان كليات اختصاص داده و ضمن تعريف مفاهيم كلى، پيرامون آن‌ها توضيحاتى ارائه نموده است.
از جمله مباحث این فصل، ارزش محبت در تعاليم اسلامى است. نویسنده در مورد ايجاد الفت بين مومنين و پيدايش پيوند قلبى بر اساس مهر و محبت، احاديث فراوانى از اهل‌بيت(ع) ذكر نموده است.


در ابتدا، مفهوم تربيت بررسى شده است. نويسنده تربيت را فراهم آوردن زمينه براى پرورش استعدادهاى درونى هر موجود و به ظهور و فعليت رسانيدن امكانات بالقوه موجود در درون او رادانسته است.
مطالب و مباحث فصل ششم، شبيه به فصل چهارم است و عنوان آن «خودشناسى اسلامى» مى‌باشد. برخى از مطالب مهم این فصل، عبارت است از:


وى ضمن شرح رابطه بين اخلاق و تربيت، اخلاق را مجموعه ملكات نفسانى و صفات و خصائص روحى دانسته و معتقد است كه اخلاق در اين معنا، يكى از ثمرات تربيت و بلكه مهمترين ثمره آن مى‌باشد.
موانع خودشناسى؛ روش عملى برای خویشتن‌شناسى اخلاقى؛ انواع صفات و استعدادها؛ روش مبارزه با صفات منفى.


برخى از مطالب اين فصل عبارت است از: تعليم، تربيت و اخلاق؛ ضرورت فراگيرى علم اخلاق؛ اهميت اخلاق در مراكز علمى و دانشگاهى؛ برداشت نادرست از علم اخلاق؛ حساس بودن تربيت اخلاقى؛ اهميت سازندگى فردى در اسلام.
آخرين فصل، پيرامون آثار معاصى و نقش توبه بوده و مؤلف، پس از بيان ابعاد مختلف گناه، آثار مخرب گناهان را برای انسان ذكر كرده است. همچنين در این بخش، پيرامون توبه و حقيقت و شرايط آن، مباحثى ذكر شده است.


فصل دوم پيرامون كمال انسان است. مؤلف، در شروع اين فصل، كمال حقيقى و كمال نهايى انسان را بيان نموده است.
==وضعيت کتاب==


به باور نويسنده، كمال انسان، يك امر واقعى و يك صفت وجودى است كه انسان در صورت طى مراحل لازم، در واقع و در حقيقت، واجد آن صفت و مرتبه مى‌شود.


به نظر وى در ضمينه شناخت كمال نهايى انسان از كمالات غير نهايى او، ترديدى نيست كه كمال نهايى انسان، مربوط به روح او بوده و جنبه جسمانى ندارد؛ بنابراين كمال نهايى انسان، مقوله‌اى نيست كه بتوان از راه تجربه آن را شناخت.
فهرست مطالب و موضوعات در ابتداى کتاب آمده و توضيحات و منابع و مصادر، در پاورقى بيان شده است.


نويسنده عقل را به تنهايى و بدون كمك وحى، قادر به شناخت اين امر نمى‌داند. و بيان مى‌كند كه براى شناخت كمال حقيقى و نهايى انسان، بايد گوش به نداى وحى داد و با خالق هستى مرتبط شد.
==منابع مقاله==


براى روشن شدن اين مطلب، مباحث ديگرى پيرامون مفهوم تقرب به خدا، مراتب قرب به خدا، بندگى خدا، مراتب بندگى و انگيزه‌هاى عبادت توضيح داده شده است.
مقدمه و متن کتاب.


فصل سوم، پيرامون انس با خداست. يكى از مطالب اين فصل، در مورد «مفهوم ذكر» مى‌باشد. نويسنده معتقد است ذكر گاهى در برابر غفلت و گاهى در برابر نسيان به كار مى‌رود؛ غفلت، به معناى توجه نداشتن به علم و نسيان، به معناى زائل شدن معنى از ذهن است.
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}


به اعتقاد وى، ذكر، عبارت است از حضور معنى در نفس و براى اين حضور، مراتبى وجود دارد ولذا خداوند در قرآن مى‌فرمايد: '''«فاذكروا الله كذكركم آبائكم او اشد ذكرا»'''.


در اين فصل، هم‌چنين پيرامون تفكر و تذكر، موانع ذكر و آثار ياد خدا، مطالبى بيان شده است.
[[اخلاق اسلامی (دستغیب)]]


عنوان فصل چهارم «اسارت در خود» است. در مقدمه اين فصل، به اين نكته اشاره شده كه انسان، به اعتبارى داراى دو گونه «خود» است كه يكى خود حقيقى و ملكوتى اوست و ديگر «خود» پندارى و خيالى كه از آن، تعبير به ناخود شده است. نويسنده در اين زمينه، احاديثى را نقل كرده است.
[[اخلاق اسلامی (محفوظی)]]


فصل پنجم در مورد عواطف انسانى و محبت بوده و مؤلف ضمن بررسى ابعاد گوناگون اين مسأله، مصاديق مختلف آن و نتايج مثبت محبت را توضيح داده است.
[[اخلاق اسلامی در نهج‌البلاغه (خطبه متقین)]]


از جمله مباحث اين فصل، ارزش محبت در تعاليم اسلامى است. نويسنده در مورد ايجاد الفت بين مومنين و پيدايش پيوند قلبى بر اساس مهر و محبت، احاديث فراوانى از اهل بيت(ع) ذكر نموده است.
[[اخلاق اسلامی (دیلمی و آذربایجانی)]]


مطالب و مباحث فصل ششم، شبيه به فصل چهارم است و عنوان آن «خودشناسى اسلامى» مى‌باشد. برخى از مطالب مهم اين فصل، عبارت است از:
[[اخلاق اسلامی (حائری شیرازی)]]


موانع خودشناسى؛ روش عملى براى خويشتن‌شناسى اخلاقى؛ انواع صفات و استعدادها؛ روش مبارزه با صفات منفى.
[[اخلاق اسلامی (دفتر تدوین متون درسی حوزه‌های علمیه)]]


آخرين فصل، پيرامون آثار معاصى و نقش توبه بوده و مؤلف، پس از بيان ابعاد مختلف گناه، آثار مخرب گناهان را براى انسان ذكر كرده است. همچنين در اين بخش، پيرامون توبه و حقيقت و شرايط آن، مباحثى ذكر شده است.
[[اخلاق اسلامی (جمعی از نویسندگان و پژوهشگران)]]


== وضعيت كتاب: ==
[[اخلاق اسلامی]]


[[اخلاق اسلامی در نهج‌البلاغه (خطبه متقین)]]


فهرست مطالب و موضوعات در ابتداى كتاب آمده و توضيحات و منابع و مصادر، در پاورقى بيان شده است.
[[دروس اخلاق اسلامی]]


== منابع: ==
[[كاوشی نو در اخلاق اسلامی و شئون حکمت عملی]]


[[راه ما در اصول، فروع و اخلاق اسلامی]]


مقدمه و متن كتاب.




== پیوندها ==
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/20916 مطالعه کتاب اخلاق اسلامی در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:اخلاق اسلامی]]
[[رده:اخلاق اسلامی]]
[[رده:آثار کلی اخلاق قرن 1 – 14]]
[[رده:آثار کلی اخلاق قرن 1 – 14]]