۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ق' به 'ق') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR12258.jpg|بندانگشتی|ابن جزله، یحیی بن عیسی]] | [[پرونده:NUR12258.jpg|بندانگشتی|ابن جزله، یحیی بن عیسی]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |ابن جزله، یحیی بن عیسی | ||
|- | |- | ||
|نامهای دیگر | |نامهای دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" | ابن جزله، ابوالحسن یحیی | ||
ابن جزله، ابو علی یحیی | ابن جزله، ابو علی یحیی | ||
خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" | | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" | | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" | | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" |493 ق | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" | | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" | | ||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
|data-type= | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE12258AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
'''يحيى بن عيسى بن جزلة'''، ابوعلى شفالدين بغدادى، پزشک و داروشناس مسيحى است كه مسلمان شد. او در غرب به نامهاى بن جسله، بين جزله و بوهه هيليهه (ظاهرا تغيير يافته بوعلى) معروف است. | '''يحيى بن عيسى بن جزلة'''، ابوعلى شفالدين بغدادى، پزشک و داروشناس مسيحى است كه مسلمان شد. او در غرب به نامهاى بن جسله، بين جزله و بوهه هيليهه (ظاهرا تغيير يافته بوعلى) معروف است. | ||
== تولد == | |||
درباره تاريخ تولد او، آگاهى در دست نيست، ولى مىدانيم كه وى با المقتدى بامرالله معاصر بوده است. از اين رو، و با توجه به قراين ديگر، احتمال مىرود كه در دهه دوم سده 5ق متولد شده باشد. زيرا هنگامى كه در سال 466ق مسلمان شد، مردى ميان سال بود. سال درگذشت او را نيز مآخذ متقدم عموما 493ق كه نخستين سال اشغال بيتالمقدس به دست صليبيان است، نوشتهاند. اما برخى مانند قطفى و به پيروى از او [[ابن عبری، غریغوریوس بن هارون|ابن عبرى]]، درگذشت او را سال 473ق مىدانند كه درست به نظر نمىرسد. زيرا ابن جزله بيشتر آثار علمى خود را به نام المقتدى بامرالله تألیف كرده است كه در سال 467ق به خلافت رسيد و بعيد به نظر مىرسد كه آن آثار را در مدت 6 سال آخر زندگى خود نوشته باشد. خاصه آنكه [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]]، «رسالة في الرد على النصارى» نوشته ابن جزله را در سال 485ق، نزد خود وى خوانده است. | درباره تاريخ تولد او، آگاهى در دست نيست، ولى مىدانيم كه وى با المقتدى بامرالله معاصر بوده است. از اين رو، و با توجه به قراين ديگر، احتمال مىرود كه در دهه دوم سده 5ق متولد شده باشد. زيرا هنگامى كه در سال 466ق مسلمان شد، مردى ميان سال بود. سال درگذشت او را نيز مآخذ متقدم عموما 493ق كه نخستين سال اشغال بيتالمقدس به دست صليبيان است، نوشتهاند. اما برخى مانند قطفى و به پيروى از او [[ابن عبری، غریغوریوس بن هارون|ابن عبرى]]، درگذشت او را سال 473ق مىدانند كه درست به نظر نمىرسد. زيرا ابن جزله بيشتر آثار علمى خود را به نام المقتدى بامرالله تألیف كرده است كه در سال 467ق به خلافت رسيد و بعيد به نظر مىرسد كه آن آثار را در مدت 6 سال آخر زندگى خود نوشته باشد. خاصه آنكه [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]]، «رسالة في الرد على النصارى» نوشته ابن جزله را در سال 485ق، نزد خود وى خوانده است. | ||
ابن جزله، دانش پزشکى را در آغاز از مسيحيان كرخ بغداد و آنگاه نزد ابوالحسن سعيد بن هبةالله فراگرفت و در طب نظرى و علمى يكى از نامآوران عصر خود شد، چنانكه او را قرين [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، ابن بطلان و ابن تلميذ آوردهاند. ابن جزله پس از فراگرفتن طب به تحصيل منطق همت گماشت و آنرا نزد ابوعلى بن الوليد، شيخ معتزله- كه در علم كلام و منطق استاد زمانه بود آموخت و به دعوت استاد، اسلام را پذيرفت و گويا چون خطى نيكو داشت، براى نوشن سجلات به عنوان كاتب به خدمت ابوعبدالله دامغانى، قاضى القضات بغداد در آمد. وى همسايگان، فقرا و مساكين را بدون اجرت معالجه مىكرد و حتى هزينه داروى آنان را مىپرداخت. وى به ادبيات دلبستگى داشت و شعر نيز مىسرود، از قبيل قصيدهاى كه در ستايش پيامبر اكرم(ص) سروده است. ابن جزله در بستر مرگ، کتابهاى خود را وقف کتابخانه مقبره [[ابن حیون، نعمان بن محمد|ابوحنيفه]] كرد. وى در طول زندگى پربارش، آثارى چند در زمينه طب و تاريخ به رشته تحرير درآورد كه برخى از آنها به روزگار ما نيز رسيده است. مهمترين آنها عبارتند از: | == استاتید == | ||
ابن جزله، دانش پزشکى را در آغاز از مسيحيان كرخ بغداد و آنگاه نزد ابوالحسن سعيد بن هبةالله فراگرفت و در طب نظرى و علمى يكى از نامآوران عصر خود شد، چنانكه او را قرين [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، ابن بطلان و ابن تلميذ آوردهاند. ابن جزله پس از فراگرفتن طب به تحصيل منطق همت گماشت و آنرا نزد ابوعلى بن الوليد، شيخ معتزله- كه در علم كلام و منطق استاد زمانه بود آموخت و به دعوت استاد، اسلام را پذيرفت و گويا چون خطى نيكو داشت، براى نوشن سجلات به عنوان كاتب به خدمت ابوعبدالله دامغانى، قاضى القضات بغداد در آمد. وى همسايگان، فقرا و مساكين را بدون اجرت معالجه مىكرد و حتى هزينه داروى آنان را مىپرداخت. وى به ادبيات دلبستگى داشت و شعر نيز مىسرود، از قبيل قصيدهاى كه در ستايش پيامبر اكرم(ص) سروده است. ابن جزله در بستر مرگ، کتابهاى خود را وقف کتابخانه مقبره [[ابن حیون، نعمان بن محمد|ابوحنيفه]] كرد. | |||
== آثار == | |||
وى در طول زندگى پربارش، آثارى چند در زمينه طب و تاريخ به رشته تحرير درآورد كه برخى از آنها به روزگار ما نيز رسيده است. مهمترين آنها عبارتند از: | |||
#تقويم الابدان في تدبير الانسان يا منهاج البيان في تقويم الابدان. | #تقويم الابدان في تدبير الانسان يا منهاج البيان في تقويم الابدان. | ||
خط ۴۷: | خط ۵۲: | ||
#مختار مختصر [[تاریخ بغداد|تاريخ بغداد]]، گزيدهاى از [[تاریخ بغداد|تاريخ بغداد]] [[خطيب بغدادى]] است. | #مختار مختصر [[تاریخ بغداد|تاريخ بغداد]]، گزيدهاى از [[تاریخ بغداد|تاريخ بغداد]] [[خطيب بغدادى]] است. | ||
#مدح الطب و موافقته للشرع و الرد على من طعن عليه، در فضائل طب است. | #مدح الطب و موافقته للشرع و الرد على من طعن عليه، در فضائل طب است. | ||
#الاشارة في تلخيص العبارة. | #الاشارة في تلخيص العبارة<ref>دیانت، اکبر، ج3، ص234</ref>. | ||
==پانویس== | |||
<references /> | |||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
دیانت، اکبر، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374. | |||
ویرایش