۱۰۶٬۳۳۳
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ق' به 'ق') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' مى گ' به ' میگ') |
||
(۴۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR00094.jpg|بندانگشتی| | [[پرونده:NUR00094.jpg|بندانگشتی|ابن ابیعقیل عمانی، حسن بن علی]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |ابن ابیعقیل عمانی، حسن بن علی | ||
|- | |- | ||
|نامهای دیگر | |نامهای دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" | عقیل عمانی، حسن بن علی | ||
ابنابیعقیل، | ابنابیعقیل، حسن بن علی | ||
حذاء عمانی، حسن بن علی | حذاء عمانی، حسن بن علی | ||
ابن عقیل، حسن بن علی | |||
عمانی، ابومحمدحسن | عمانی، ابومحمدحسن | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |علی | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" |قرن چهارم | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" |عمان | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" |حدود 330 تا 350ق | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" | | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" |[[مجموعة فتاوی ابن ابيعقیل]] | ||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
|data-type= | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE00094AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''حسن بن علی ابنابیعقیل عمانى''' محدّث، فقیه و از بزرگان متکلم شیعه امامیه، معاصر [[کلینی، محمد بن یعقوب|شیخ محمد بن یعقوب کلینی]] صاحب کتاب [[الكافي (ط. الاسلاميه)|کافی]]، رجال شناسان شیعی وثاقت وی را تأیید کردهاند، آرای فقهی ابن ابی عقیل مورد توجه غالب فقیهان شیعه از جمله، [[ابن ادریس، محمد بن احمد|ابن ادریس]] در [[السرائر]]، [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلی]] در [[المعتبر في شرح المختصر|المعتبر فی شرح المختصر]] و [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلی]] در [[مختلف الشيعة في أحكام الشريعة|مختلف الشیعة]]، واقع شده است. | |||
گفته شده که ایشان یمنی است و عمان از سواحل درياى يمن است. | |||
او در آغاز غيبت كبرى مىزيسته است. | او در آغاز غيبت كبرى مىزيسته است. | ||
از | از «[[بحرالعلوم، سید محمدمهدی بن مرتضی|بحر العلوم]]» نقل شده است كه او استاد [[ابن قولویه، جعفر بن محمد|جعفر بن قولویه]] بوده و جعفر بن قولویه استاد [[شيخ مفيد]] بوده است. این قول از قول بالا كه جعفر بن قولویه را همدوره على بن بابویه معرفى كرده است، اقرب به تحقيق است. | ||
آراء ابن ابى عقيل در فقه زياد نقل مىشود. او از | آراء ابن ابى عقيل در فقه زياد نقل مىشود. او از چهرههایى است كه مكرر به ناماو در فقه بر مىخوريم. | ||
حسن بن ابى عقيل ملقب به «حذاء» معروف به «عمانى» و «ابن عقيل»، كنيهاش «ابوعلى»، از فقهاى بزرگ و از بزرگان | حسن بن ابى عقيل ملقب به «حذاء» معروف به «عمانى» و «ابن عقيل»، كنيهاش «ابوعلى»، از فقهاى بزرگ و از بزرگان امامیه و از متكلمین وارستهاى است كه معاصر با ثقةالاسلام [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] (متوفى329) بوده، و از اساتيد [[شيخ مفيد]] به شمار مىآيد. | ||
==گفتار بزرگان== | ==گفتار بزرگان== | ||
مرحوم مدرس صاحب ريحانة الادب درباره او | مرحوم مدرس صاحب ريحانة الادب درباره او مىنویسد: | ||
«[[شيخ مفيد]] به غايت او را ستوده است و او نخستين كسى است كه در اول غيبت كبرى، فقه را مهذب كرد و با قواعد | «[[شيخ مفيد]] به غايت او را ستوده است و او نخستين كسى است كه در اول غيبت كبرى، فقه را مهذب كرد و با قواعد اصولیه تطبيقش نمود، طريق اجتهاد و تطبيق احكام با ادله و اصول آنها را باز كرد. بعد از او «ابن جنيد [[ابن جنید اسکافی|اسكافى]]»، هم همان طريق را پيمود. بدين جهت است كه در اصطلاح فقها، این دو فقيه جليل القدر به «قدیمین» (دو تن از قدما) تعبير آورده مىشود. آراء ابن عقيل محل توجه و اعتناى بيشتر [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] و علامه و متاخرين قرار گرفته است و از فتاواى نادره او عدم تنجس آب قليل به مجرد ملاقات با نجس، وجوب اذان و اقامه در نماز صبح و شام و بطلان نماز در صورت ترك آنها (اذان و اقامه) است...»<ref>ریحانه الادب، ج ۷، ص ۳۶۰ </ref> | ||
مرحوم [[افندی، عبدالله بن عیسیبیگ| | مرحوم [[افندی، عبدالله بن عیسیبیگ|میرزا عبدالله افندى]] صاحب [[رياض العلماء و حياض الفضلاء|رياض العلماء]] درباره او گوید: | ||
«فقيه بزرگ، متكلم اصيل، شيخ بزرگوار، معروف به ابن ابى عقيل، اقوال و آراء او در | «فقيه بزرگ، متكلم اصيل، شيخ بزرگوار، معروف به ابن ابى عقيل، اقوال و آراء او در کتابهاى ما مورد نقل قول قرار گرفته است، با آنكه مردم سرزمین عمان همگى از خوارج و ناصبيها هستند، ولى به نظر مىرسد كه آنان پس از سده سوم از ديار مغرب بهآن منطقه آمده باشند.»<ref>ریاض العلما، ج ۱، ص ۲۰۴ </ref> | ||
او مىافزايد: «علامه در کتاب «خلاصة الاقوال» توصيف و تجليل فراوانى از او به عمل آورده است.» | او مىافزايد: «علامه در کتاب «خلاصة الاقوال» توصيف و تجليل فراوانى از او به عمل آورده است.» | ||
[[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]]، صاحب کتاب رجال معروف، پس از توصيف او به ثقة و فقيه و متكلم بودن، و پس از ذكر | [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]]، صاحب کتاب رجال معروف، پس از توصيف او به ثقة و فقيه و متكلم بودن، و پس از ذكر کتابهاى او، از کتاب «المتمسك بحبل آل الرسول(ص)» نام مىبرد و میگوید: «کتاب بسيار مشهورى در میان شيعه مىباشد. كمتر كسى پيدا مىشود كه وارد خراسان گردد و از آن کتاب نسخه يا نسخههایى تهيه نكرده باشد. از استادم ابا عبدالله شنيدم كه در حق این مرد فراوان مدح و ثنا مىگفت.»<ref>رجال نجاشی، ص ۴۸</ref> | ||
فقيه بزرگوار شيعه، [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] در کتاب «الفهرست» درباره او | فقيه بزرگوار شيعه، [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] در کتاب «الفهرست» درباره او مىگوید: | ||
«ابن ابى عقيل عمانى، داراى | «ابن ابى عقيل عمانى، داراى کتابهاى متعددى است. او از زمره متكلمین شيعه بوده و کتابهایى در فقه دارد. و کتاب «الكر و الفر» (در امامت)، و «المتمسك بحبل آلالرسول» (در فقه) را ذكر كرده است.»<ref>الفهرست، ص ۵۴</ref> | ||
[[ابن شهرآشوب، محمد بن علی|ابن شهر آشوب]] در معالم العلماء، | [[ابن شهرآشوب، محمد بن علی|ابن شهر آشوب]] در معالم العلماء<ref>معالم العلماء، ص ۳۷</ref>، و مرحوم [[حر عاملی، محمد بن حسن|شيخ حر عاملى]] در املالآمل<ref>امل الآمل، ج۲، ص ۶۱ </ref>، عين مطالب گذشته را در حق او نقل نمودهاند و او را با علم و فضيلت و فقاهت و كلامى بودن توصيف نمودهاند. | ||
شيخ اردبيلى صاحب [[جامع الرواة و ازاحة الاشتباهات عن الطرق و الأسناد|جامع الرواة]] درباره او سخن [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] را نقل مىكند و | شيخ اردبيلى صاحب [[جامع الرواة و ازاحة الاشتباهات عن الطرق و الأسناد|جامع الرواة]] درباره او سخن [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] را نقل مىكند و مىگوید: «حسن بن على بن ابى عقيل حذاء، فقيه وارسته و متكلم است و کتابهایى در زمینه فقه و كلام دارد. از استادم ابوعبدالله شنيدم كه فراوان در حق او ثنا و تعريف مىنمود...».<ref>جامع الرواة، ج ۱، ص ۹۱۱ </ref> | ||
آیتالله [[صدر، حسن| | آیتالله [[صدر، سید حسن|سيد حسن صدر]]، مؤلف کتاب «تاسيس الشيعه لعلوم الاسلام» او را در گروه فقهاى بزرگ امامیه نام برده است و درباره او چنين مىنویسد: | ||
«او بزرگ شيعه و آبرو و اعتبار آنان، متكلم، فقيه، ركن و مؤسس در فقه و محقق در علوم شرعى و مدقق در علوم عقلى، | «او بزرگ شيعه و آبرو و اعتبار آنان، متكلم، فقيه، ركن و مؤسس در فقه و محقق در علوم شرعى و مدقق در علوم عقلى، کتابهاى متعددى در فنون اسلامى دارد، ولىشهرت او در فقه و استنباط احكام شرعى است. او معاصر [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] و از علماى قرن سومهجرى مىباشد...».<ref>تأسيس الشیعه، ص ۳۰۳</ref> | ||
[[خویی، ابوالقاسم|آیتالله | [[خویی، ابوالقاسم|آیتالله خویى]] صاحب معجم رجال الحديث، پس از نقل اقوال و آراء [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]]، [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] و [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] مىفرمايد: «شهرت و اعتبار او، عظمت علمى و عملى این شخصيت، در بين فقهاى اعلام، ما را بى نياز از اطاله سخن و تعرض به اقاویل و كلمات آن بزرگان مىنمايد».<ref>خویی، معجم رجال الحدیث، ج ۵، ص ۲۲</ref> | ||
==وفات == | ==وفات== | ||
با همه تلاشى كه در رابطه با شناخت تاريخ دقيق وفات او صورت گرفت و به صاحبان فن نيز مراجعه شد، چيزى به دست نيامد، ولى با توجه به هم عصر بودن او با | با همه تلاشى كه در رابطه با شناخت تاريخ دقيق وفات او صورت گرفت و به صاحبان فن نيز مراجعه شد، چيزى به دست نيامد، ولى با توجه به هم عصر بودن او با ثقةالاسلام [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] و ابن بابویه (صدوق اول)، حدس زده مىشود كه وفات او نيز همان نيمه اول قرن چهارم، در حدود 330 تا 350 هجرى رخ داده باشد. | ||
==پانویس== | |||
<references/> | |||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
- آشنايى با علوم اسلامى: ص294، چاپ دفتر انتشارات اسلامى | - آشنايى با علوم اسلامى: ص294، چاپ دفتر انتشارات اسلامى | ||
خط ۱۰۶: | خط ۱۰۴: | ||
- معجم رجال الحديث: ج 5، ص22، كد معرفى2933 | - معجم رجال الحديث: ج 5، ص22، كد معرفى2933 | ||
== وابستهها == | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | {{وابستهها}} | ||
[[مجموعة فتاوی ابن ابيعقیل]] | [[مجموعة فتاوی ابن ابيعقیل]] | ||
[[رسالتان مجموعتان من | [[رسالتان مجموعتان من فتاوی العلمین علي بن الحسين بن بابویه القمی المتوفي 329ه. ق. و الحسن بن علي بن ابي عقيل العماني المتوفي بعده]] | ||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] |