۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
(لینک درون متنی) |
|||
خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR02531J1.jpg|بندانگشتی|دمیة القصر و عصرة أهل العصر]] | [[پرونده:NUR02531J1.jpg|بندانگشتی|دمیة القصر و عصرة أهل العصر]] | ||
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | ||
|+ | |+ | ||
|- | |- | ||
! نام کتاب!! data-type= | ! نام کتاب!! data-type="bookName" |دمیة القصر و عصرة أهل العصر | ||
|- | |- | ||
|نام های دیگر کتاب | |نام های دیگر کتاب | ||
|data-type= | | data-type="otherBookNames" |تاج الکتاب فی طبقات الشواء العرب | ||
|- | |- | ||
|پدیدآورندگان | |پدیدآورندگان | ||
|data-type= | | data-type="authors" |[[باخرزی، علی بن حسن]] (نويسنده) | ||
[[تونجی، محمد]] (محقق) | [[تونجی، محمد]] (محقق) | ||
|- | |- | ||
|زبان | |زبان | ||
|data-type= | | data-type="language" |عربی | ||
|- | |- | ||
|کد کنگره | |کد کنگره | ||
|data-type= | | data-type="congeressCode" style="direction:ltr" |PJA 2164 /ب2د8 | ||
|- | |- | ||
|موضوع | |موضوع | ||
|data-type= | | data-type="subject" |ایران | ||
شاعران عرب - کشورهای اسلامی | شاعران عرب - کشورهای اسلامی | ||
|- | |- | ||
|ناشر | |ناشر | ||
|data-type= | | data-type="publisher" |دار الجيل | ||
|- | |- | ||
|مکان نشر | |مکان نشر | ||
|data-type= | | data-type="publishPlace" |بیروت - لبنان | ||
|- | |- | ||
|سال نشر | |سال نشر | ||
|data-type= | | data-type="publishYear" | 1414 هـ.ق یا 1993 م | ||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد اتوماسیون | |کد اتوماسیون | ||
|data-type= | | data-type="automationCode" |AUTOMATIONCODE2531AUTOMATIONCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''دمية القصر و عصرة أهل العصر'''، اثر [[باخرزی، علی بن حسن|على بن حسن بن على بن ابىطيب باخرزى]]، كتابى است در شرح حال و گزيده اشعار شاعران عربزبان اواخر قرن چهارم و اوايل قرن پنجم كه به زبان عربى و در اوايل قرن پنجم هجرى، نوشته شده است. | '''دمية القصر و عصرة أهل العصر'''، اثر [[باخرزی، علی بن حسن|على بن حسن بن على بن ابىطيب باخرزى]]، كتابى است در شرح حال و گزيده اشعار شاعران عربزبان اواخر قرن چهارم و اوايل قرن پنجم كه به زبان عربى و در اوايل قرن پنجم هجرى، نوشته شده است. | ||
خط ۵۰: | خط ۴۸: | ||
كتاب با دو مقدمه از مؤلف آغاز و مطالب در سه جلد، بر حسب تقسيم جغرافيايى، به هفت قسم، تقسيم شده است. | كتاب با دو مقدمه از مؤلف آغاز و مطالب در سه جلد، بر حسب تقسيم جغرافيايى، به هفت قسم، تقسيم شده است. | ||
اين كتاب، مهمترين اثر باخرزى است كه نتيجه مطالعات ادبى و ديدار او با شعراى بلاد مختلف مىباشد. | اين كتاب، مهمترين اثر [[باخرزی، علی بن حسن|باخرزى]] است كه نتيجه مطالعات ادبى و ديدار او با شعراى بلاد مختلف مىباشد. | ||
اين كتاب، به تقليد از | اين كتاب، به تقليد از «[[يتيمة الدهر في محاسن أهل العصر|يتيمة الدهر]]» [[ثعالبی، عبدالملک بن محمد|ثعالبى]] نوشته شده و در واقع، ذيلى است بر آن؛ چنانكه «[[خريدة القصر و جريدة العصر|خريدة القصر]]» [[عمادالدین کاتب، محمد بن محمد|عمادالدين كاتب اصفهانى]] (متوفاى 597) نيز ذيلى است بر «دمية القصر». | ||
شرح حال و نمونه آثار 530 شاعر و اديب در اين كتاب آمده است كه درباره شاعران مشهورى مانند متنبّى و ابوفراس، بالنسبه تفصيل بيشترى دارد. | شرح حال و نمونه آثار 530 شاعر و اديب در اين كتاب آمده است كه درباره شاعران مشهورى مانند متنبّى و ابوفراس، بالنسبه تفصيل بيشترى دارد. | ||
خط ۸۱: | خط ۷۹: | ||
در ادامه، در ضمن شش فصل، اطلاعاتى در مورد نويسنده كتاب، نسخ كتاب، جايگاه و حلقه وصل بودن آن، روايات و راويان كتاب و روش نويسنده در تدوين مطالب، داده شده است. | در ادامه، در ضمن شش فصل، اطلاعاتى در مورد نويسنده كتاب، نسخ كتاب، جايگاه و حلقه وصل بودن آن، روايات و راويان كتاب و روش نويسنده در تدوين مطالب، داده شده است. | ||
بخش اعظم اين كتاب، به مدايحى كه براى نظامالملك سروده شده، اختصاص دارد. همانگونه كه | بخش اعظم اين كتاب، به مدايحى كه براى نظامالملك سروده شده، اختصاص دارد. همانگونه كه «[[يتيمة الدهر في محاسن أهل العصر|يتيمة الدهر]]» [[ثعالبی، عبدالملک بن محمد|ثعالبى]]، به [[صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد|صاحب بن عباد]] اختصاص يافته است، تقريبا همه راويان [[باخرزی، علی بن حسن|باخرزى]]، نسبت از يكى از شهرهاى ايران گرفتهاند؛ جرجانى، توزى، زوزنى، قهستانى شيرازى و... | ||
نام گروهى از شاعران، نامهاى خالص ايرانى است، چون مهيار بن مرزويه، ديسم بن شادكويه، مهر خواستى ديلمى، الكيا الاصفهدوست و نيز ابوعلى ابزون مجوسى كه اصلا اهل عمان بوده و ديوان شعرش در دارالكتب نيشابور موجود بوده است. برخلاف نظر تونجى كلمات فارسى در دميه فراوان نيست و اين امر بىگمان عمدى بوده است. مجموعه كلمات فارسى آن 82 كلمه است كه تقريبا هيچكدام، در عربى نو نيستند. | نام گروهى از شاعران، نامهاى خالص ايرانى است، چون مهيار بن مرزويه، ديسم بن شادكويه، مهر خواستى ديلمى، الكيا الاصفهدوست و نيز ابوعلى ابزون مجوسى كه اصلا اهل عمان بوده و ديوان شعرش در دارالكتب نيشابور موجود بوده است. برخلاف نظر تونجى كلمات فارسى در دميه فراوان نيست و اين امر بىگمان عمدى بوده است. مجموعه كلمات فارسى آن 82 كلمه است كه تقريبا هيچكدام، در عربى نو نيستند. | ||
خط ۸۹: | خط ۸۷: | ||
يكى از نكاتى كه در اين اثر، نظر را جلب مىكند، همانا مقايسه ميان فضاهاى فرهنگى و ادبى به دو زبان عربى و فارسى است. نويسنده با اصرار از فارسىگريزان است و باآنكه خود به فارسى شعر مىسروده، اما حتى يك بيت شعر فارسى هم در اين كتاب نقل نكرده است؛ حال آنكه در كتاب او، تقريبا همه شاعران، ايرانىنژادند و بيشترشان به دو زبان عربى و فارسى شعر مىگفتهاند. | يكى از نكاتى كه در اين اثر، نظر را جلب مىكند، همانا مقايسه ميان فضاهاى فرهنگى و ادبى به دو زبان عربى و فارسى است. نويسنده با اصرار از فارسىگريزان است و باآنكه خود به فارسى شعر مىسروده، اما حتى يك بيت شعر فارسى هم در اين كتاب نقل نكرده است؛ حال آنكه در كتاب او، تقريبا همه شاعران، ايرانىنژادند و بيشترشان به دو زبان عربى و فارسى شعر مىگفتهاند. | ||
اهميت اين كتاب، براى ادبيات عرب در ايران، در آن است كه مجموعه پربهاى ثعالبى را به مجموعههاى پس از خود و بهويژه «خريدة القصر» عمادالدين كاتب پيوند مىدهد. دميه باآنكه به اندازه | اهميت اين كتاب، براى ادبيات عرب در ايران، در آن است كه مجموعه پربهاى [[ثعالبی، عبدالملک بن محمد|ثعالبى]] را به مجموعههاى پس از خود و بهويژه «خريدة القصر» عمادالدين كاتب پيوند مىدهد. دميه باآنكه به اندازه «[[يتيمة الدهر في محاسن أهل العصر|يتيمة الدهر]]» يا «خريدة القصر» مورد تمجيد نويسندگان بعد از [[باخرزی، علی بن حسن|باخرزى]] قرار نگرفته، سخت مورد علاقه وى بوده است و گروهى ديگر نيز به شعر يا نثر آن را ستودهاند. | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == |
ویرایش