۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'سرگذشت نامه' به 'سرگذشتنامه') |
جز (جایگزینی متن - 'ر.ك:' به 'ر.ک:') |
||
خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
كتاب با دو مقدمه از محقق و نويسنده آغاز و اسامى افراد، در پنج طبقه، تنظيم شده است. | كتاب با دو مقدمه از محقق و نويسنده آغاز و اسامى افراد، در پنج طبقه، تنظيم شده است. | ||
نويسنده در پرداختن به ذكر نام هر شخص، ابتدا شناسنامه فرد را مىآورد؛ زيرا وى در چند سطر نام و كنيه و لقب فرد را درج كرده و سپس محل تولد يا اقامت و محل وفات و مسافرتهاى وى را آورده است. وى همچنين به وضعيت سلوكى و روحى او اشاراتى مىكند؛ مانند اينكه آن فرد با كداميك از مشايخ صحبت داشته، شاگرد چه كسى بوده و چه كسانى شاگرد او بودهاند و نيز اينكه به كداميك از شعب تصوف مثل ملامت، فتوت، معرفت و... تعلق داشته يا اينكه داراى چه خصوصيات روحى بودهاند<ref>ر. | نويسنده در پرداختن به ذكر نام هر شخص، ابتدا شناسنامه فرد را مىآورد؛ زيرا وى در چند سطر نام و كنيه و لقب فرد را درج كرده و سپس محل تولد يا اقامت و محل وفات و مسافرتهاى وى را آورده است. وى همچنين به وضعيت سلوكى و روحى او اشاراتى مىكند؛ مانند اينكه آن فرد با كداميك از مشايخ صحبت داشته، شاگرد چه كسى بوده و چه كسانى شاگرد او بودهاند و نيز اينكه به كداميك از شعب تصوف مثل ملامت، فتوت، معرفت و... تعلق داشته يا اينكه داراى چه خصوصيات روحى بودهاند<ref>ر.ک: كريمى، شهناز، 1391، ص45</ref> | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
در مقدمه محقق، ضمن اشاره به اهميت موضوع مورد بحث كتاب، شرح حال مختصرى از نويسنده ارائه گرديده و سپس، اقدامات تحقيقى صورتگرفته در مورد كتاب، توضيح داده شده است<ref>ر. | در مقدمه محقق، ضمن اشاره به اهميت موضوع مورد بحث كتاب، شرح حال مختصرى از نويسنده ارائه گرديده و سپس، اقدامات تحقيقى صورتگرفته در مورد كتاب، توضيح داده شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص3-16</ref> | ||
در مقدمه نويسنده، به اسم و موضوع كتاب، اشاره گرديده است<ref>ر. | در مقدمه نويسنده، به اسم و موضوع كتاب، اشاره گرديده است<ref>ر.ک: همان، ص20-21</ref> | ||
طبقات سلمى مانند بسيارى از تذكرههاى عرفانى، در دو ناحيه به يك شخصيت عرفانى مىپردازد: | طبقات سلمى مانند بسيارى از تذكرههاى عرفانى، در دو ناحيه به يك شخصيت عرفانى مىپردازد: | ||
خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
ب)- انسجام و انضباطى كه در متن ديده مىشود، كتاب حاضر را در زمره نخستين و بهترين تذكره عرفانى قرار داده است و بهطور مستقيم يا غير مستقيم در تذكرههايى كه بعداً نوشته شد، تاثير شگرف دارد. | ب)- انسجام و انضباطى كه در متن ديده مىشود، كتاب حاضر را در زمره نخستين و بهترين تذكره عرفانى قرار داده است و بهطور مستقيم يا غير مستقيم در تذكرههايى كه بعداً نوشته شد، تاثير شگرف دارد. | ||
ج)- نقطه آغازى مناسب براى ذكر نام مشايخ عرفان دارد و نويسنده آگاهانه در مقدمه طبقات خود بدين مسئله اشاره مىكند و اصحاب و تابعان و تابعانِ تابعان را از مشايخ تصوف متمايز مىسازد. وى سرآغاز تصوف را پس از دوره تابعانِ تابعان مىشمارد. وى اصحاب و توابع را در اثرى جداگانه به نام «الزهد» برمىشمرد و در «طبقات» از كسانى اسم مىبرد كه به دوره پس از توابع مربوطند؛ ازاينروى، در طبقات خود، اسمى از افرادى را مىآورد كه آن شخص «عارف» بوده و حالات و كراماتى دارد. تذكره وى واقعا طبقات «صوفيه» است، نه فهرستى از صحابه و توابع كه درعينحال نام بعضى عارفان را هم در خود دارد. سلمى، رجال صوفيه را بر حسب نزديكى زمانى طبقهبندى كرده است<ref>ر. | ج)- نقطه آغازى مناسب براى ذكر نام مشايخ عرفان دارد و نويسنده آگاهانه در مقدمه طبقات خود بدين مسئله اشاره مىكند و اصحاب و تابعان و تابعانِ تابعان را از مشايخ تصوف متمايز مىسازد. وى سرآغاز تصوف را پس از دوره تابعانِ تابعان مىشمارد. وى اصحاب و توابع را در اثرى جداگانه به نام «الزهد» برمىشمرد و در «طبقات» از كسانى اسم مىبرد كه به دوره پس از توابع مربوطند؛ ازاينروى، در طبقات خود، اسمى از افرادى را مىآورد كه آن شخص «عارف» بوده و حالات و كراماتى دارد. تذكره وى واقعا طبقات «صوفيه» است، نه فهرستى از صحابه و توابع كه درعينحال نام بعضى عارفان را هم در خود دارد. سلمى، رجال صوفيه را بر حسب نزديكى زمانى طبقهبندى كرده است<ref>ر.ک: كريمى، شهناز، 1391، ص44</ref> | ||
د)- سلمى در طبقات خود هرگز كلامى به كلام عارفان نيفزوده و با دقت به نقل آنها بسنده كرده است؛ ازاينرو، مىتوان گفت سلمى در اين مرحله (مرحله زمينهها و جوانهها) از دوره اول عرفان (از آغاز عرفان تا اواخر سده پنجم)، به «تنظيم و ترتيب» عرفان پرداخته است<ref>ر. | د)- سلمى در طبقات خود هرگز كلامى به كلام عارفان نيفزوده و با دقت به نقل آنها بسنده كرده است؛ ازاينرو، مىتوان گفت سلمى در اين مرحله (مرحله زمينهها و جوانهها) از دوره اول عرفان (از آغاز عرفان تا اواخر سده پنجم)، به «تنظيم و ترتيب» عرفان پرداخته است<ref>ر.ک: شاكرى، رضا، 1389</ref> | ||
وى در كار خود آنقدر موفق بود كه اغلب تذكرههاى بعدى، از او متأثر بودند؛ چنانكه شمارى از آنها كتاب سلمى را مبناى كار خود قرار دادند، يا دستكم به هنگام تأليف اثر خود، «طبقات الصوفية» وى را پيش روى داشتند<ref>كريمى، شهناز، 1391، ص45</ref>از جمله اين آثار، طبقات پير هرات مىباشد. طبقاتى كه [[انصاری، عبدالله بن محمد|خواجه عبدالله انصارى]] در موضوع مشايخ صوفيه فراهم آورده است، براساس طبقات صوفيه سلمى نوشته شده است؛ يعنى طبقات سلمى مبناى كار خواجه عبدالله بود<ref>شاكرى، رضا، 1389</ref> | وى در كار خود آنقدر موفق بود كه اغلب تذكرههاى بعدى، از او متأثر بودند؛ چنانكه شمارى از آنها كتاب سلمى را مبناى كار خود قرار دادند، يا دستكم به هنگام تأليف اثر خود، «طبقات الصوفية» وى را پيش روى داشتند<ref>كريمى، شهناز، 1391، ص45</ref>از جمله اين آثار، طبقات پير هرات مىباشد. طبقاتى كه [[انصاری، عبدالله بن محمد|خواجه عبدالله انصارى]] در موضوع مشايخ صوفيه فراهم آورده است، براساس طبقات صوفيه سلمى نوشته شده است؛ يعنى طبقات سلمى مبناى كار خواجه عبدالله بود<ref>شاكرى، رضا، 1389</ref> |
ویرایش