۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ')و' به ') و') |
جز (جایگزینی متن - ' ر.ك: ' به ' ر.ک: ') |
||
خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
كتاب، مشتمل بر پيشگفتار و هفت فصل است. نويسنده در اين اثر كوشش كرده، اشعار شاعران پارسىگوى را از قرن سوم تا قرن دهم در تمام زمينههايى كه بهنوعى به حج مربوط مىشود گرد آورده و به تجزيه و تحليل بپردازد. وى تا حد امكان سعى كرده سرودهها را به ترتيب قرن و تاريخ وفات شاعر بنگارد<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19646/1/12 ر. | كتاب، مشتمل بر پيشگفتار و هفت فصل است. نويسنده در اين اثر كوشش كرده، اشعار شاعران پارسىگوى را از قرن سوم تا قرن دهم در تمام زمينههايى كه بهنوعى به حج مربوط مىشود گرد آورده و به تجزيه و تحليل بپردازد. وى تا حد امكان سعى كرده سرودهها را به ترتيب قرن و تاريخ وفات شاعر بنگارد<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19646/1/12 ر.ک: مقدمه، ص12]</ref> | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
نويسنده با ذكر نام «منطقى رازى» بهعنوان اولين شاعر پارسىگويى كه از كعبه بهعنوان تشبيه استفاده كرده است، چنين مىنويسد: «بهراستى نمىتوان از ميان ديوانهاى شاعران پارسىگوى گذشته و معاصر، ديوانى را يافت كه شاعرش بهگونهاى از كعبه سخنى نگفته و مقصود و مطلوب خود را به كعبه تشبيه نكرده باشد. شاعران بدون استثنا هر مفهوم زيبا و هر واژه پاك و باقداست و هر خوب و خوبى را به كعبه همانند كردهاند»<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19646/1/23 همان، ص23]</ref> | نويسنده با ذكر نام «منطقى رازى» بهعنوان اولين شاعر پارسىگويى كه از كعبه بهعنوان تشبيه استفاده كرده است، چنين مىنويسد: «بهراستى نمىتوان از ميان ديوانهاى شاعران پارسىگوى گذشته و معاصر، ديوانى را يافت كه شاعرش بهگونهاى از كعبه سخنى نگفته و مقصود و مطلوب خود را به كعبه تشبيه نكرده باشد. شاعران بدون استثنا هر مفهوم زيبا و هر واژه پاك و باقداست و هر خوب و خوبى را به كعبه همانند كردهاند»<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19646/1/23 همان، ص23]</ref> | ||
در فصل دوم با عنوان كعبه و وابستههاى آن، ويژگىهاى كعبه، نامهاى كعبه، مجاورت كعبه، اركان كعبه، مستجار، ميزاب (ناودان طلا) و زمزم ذكر شده است. زمزم يكى از وابستههاى كعبه و واژههاى مربوط به حج است كه پس از كعبه، بههمراه حجرالاسود در شعر شعرا گستردهترين انعكاس را داشته است. شعرا در صنعت تشبيه از زمزم بسيار استفاده كردهاند. عنصرى و سنايى و خاقانى، كف دست ممدوح خود را و منوچهرى، چشم خود را و ديگر شعرا، لب و لطف و دل و ديده و طبع و دُرد خام و فرورفتگى چانه را به زمزم تشبيه كردهاند<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19646/1/142 ر. | در فصل دوم با عنوان كعبه و وابستههاى آن، ويژگىهاى كعبه، نامهاى كعبه، مجاورت كعبه، اركان كعبه، مستجار، ميزاب (ناودان طلا) و زمزم ذكر شده است. زمزم يكى از وابستههاى كعبه و واژههاى مربوط به حج است كه پس از كعبه، بههمراه حجرالاسود در شعر شعرا گستردهترين انعكاس را داشته است. شعرا در صنعت تشبيه از زمزم بسيار استفاده كردهاند. عنصرى و سنايى و خاقانى، كف دست ممدوح خود را و منوچهرى، چشم خود را و ديگر شعرا، لب و لطف و دل و ديده و طبع و دُرد خام و فرورفتگى چانه را به زمزم تشبيه كردهاند<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19646/1/142 ر.ک: همان، ص142]</ref> | ||
يكى از ابعاد مهم و حكمتهاى بزرگ حج، بعد سياسى آن است كه در فصل چهارم ذكر شده است. نگارنده به جهت رعايت اختصار تنها به حوادثى كه در اين زمينه در اشعار شاعران تا قرن دهم انعكاس يافته بسنده كرده است. در بخشى از اين فصل مىخوانيم: «قيام امام حسين(ع) و حركت آن حضرت از مدينه تا كربلا و بهخصوص اقامت چهار ماهه آن امام در مكه كه بيانگر بعدى مهم از ابعاد سياسى حج است در اشعار شاعران بازتاب گسترده و وسيعى داشته است؛ بهطورىكه كمتر ديوانى را مىتوان يافت كه در اينباره قصايد و غزليات و اشعارى نداشته باشد و در اينجا به جهت گستردگى موضوع درباره اين رويداد مهم سخنى نگفته و شاهدى از دواوين شعرا نياوردهاست و فقط به ذكر بعضى از رويدادهاى سياسى ديگر كه به حج مربوط است اكتفا كردهاست<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19646/1/215 ر. | يكى از ابعاد مهم و حكمتهاى بزرگ حج، بعد سياسى آن است كه در فصل چهارم ذكر شده است. نگارنده به جهت رعايت اختصار تنها به حوادثى كه در اين زمينه در اشعار شاعران تا قرن دهم انعكاس يافته بسنده كرده است. در بخشى از اين فصل مىخوانيم: «قيام امام حسين(ع) و حركت آن حضرت از مدينه تا كربلا و بهخصوص اقامت چهار ماهه آن امام در مكه كه بيانگر بعدى مهم از ابعاد سياسى حج است در اشعار شاعران بازتاب گسترده و وسيعى داشته است؛ بهطورىكه كمتر ديوانى را مىتوان يافت كه در اينباره قصايد و غزليات و اشعارى نداشته باشد و در اينجا به جهت گستردگى موضوع درباره اين رويداد مهم سخنى نگفته و شاهدى از دواوين شعرا نياوردهاست و فقط به ذكر بعضى از رويدادهاى سياسى ديگر كه به حج مربوط است اكتفا كردهاست<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19646/1/215 ر.ک: همان، ص215]</ref> | ||
از ديگر رويدادهايى كه آشكارا به بعد سياسى حج عنايت دارد اين است كه حضرت مهدى(ع) در كنار كعبه قيام و ظهور مىكند و گروه زيادى از مردم بين ركن و مقام با آن حضرت بيعت مىنمايند. اين عمل بيانگر اين است كه نهتنها مطرح كردن مسائل سياسى در مراسم حج جايز است كه آغاز قيام و نهضت آخرالزمان نيز از آنجا صورت مىپذيرد<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19646/1/224 همان، ص224]</ref> | از ديگر رويدادهايى كه آشكارا به بعد سياسى حج عنايت دارد اين است كه حضرت مهدى(ع) در كنار كعبه قيام و ظهور مىكند و گروه زيادى از مردم بين ركن و مقام با آن حضرت بيعت مىنمايند. اين عمل بيانگر اين است كه نهتنها مطرح كردن مسائل سياسى در مراسم حج جايز است كه آغاز قيام و نهضت آخرالزمان نيز از آنجا صورت مىپذيرد<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19646/1/224 همان، ص224]</ref> |
ویرایش